15 Temmuz Demokrasi Zaferi'nin sembolü 'Şehitler Anıtı'

Onuralp Özalp

Türkler tarih boyunca yaşadıklarını gelecek nesillere aktarmak, bilgilerini paylaşmak istemiştir. Bunun en güzel örneklerinden biri 'Orhun Yazıtları/Abideleri'dir. Devlet adamlarının tarihe ve milletine hesap vermesi olarak bilinir ve bin 300 yıldır Türk tarihine ışık tutar. Türk Milleti'nin Çin esaretinden nasıl kurtulduğunu anlatan yazıtlar, tarihe iz bıraktığımız ilk yapıtlar olarak da kabul edilir.

Mezar taşlarına isimlerin yazılması da bir Türk geleneği olarak karşımıza çıkar. Savaşçıların isimleri ve kazandıkları zafer, mezar taşlarında birlikte yer alır. Bu, Türklerin geleneğe ve tarihe ne kadar önem verdiklerinin bir kanıtı olarak değerlendirilir.

Milletimiz, kötülüklere karşı her zaman tek vücut olmasını bilmiş ve tarihe 'Kahraman Türk Milleti' olarak geçmiştir. Unutmamak ve unutturmamak, tarihten ders çıkarmak ve gelecek nesillere yaşadıklarımızı aktarmak için de her zaman bir abidemiz veya anıt mezarımız olmuştur.

Bunun son örneğini; 15 Temmuz 2016'da yaşanan FETÖ/PDY yapılanmasının hain darbe kalkışmasında yaşadık. Teröristlerin hain planlarını uygulamaya soktuğu o gecede Türk Milleti kahramanlığını bir kez daha gösterdi ve darbecilere geçit vermedi. 256 vatandaşımız, demokrasi ve Türkiye'nin bölünmez bütünlüğü için şehit oldu... 

BTSO'NUN ÖNEMLİ PROJESİ

Bursa Sanayi ve Ticaret Odası (BTSO), 15 Temmuz demokrasi zaferinin sembolü olan şehitlerin isimlerini '15 Temmuz Şehitler Anıtı' ile ölümsüzleştirdi. Hain darbe girişimine ilk tepki gösteren sivil toplum kuruluşları arasında yer alan BTSO, Yeniceabat Eğitim Kampüsü'nde adına yakışır bir anıtla tarihe iz bıraktı.

Bahsettiğimiz bu eser, Bursa'da birçok önemli projede olduğu gibi Yüksek Mimar Hasan Sözüneri imzasını taşıyor. Bu anıt için kendisinden randevu talep ettiğimizde bizi kırmadı. 15 Temmuz Şehitler Anıtı'nın yapılışı hakkında ayrıntıları kendisinden dinledik:

ANIT VE KİTABE TÜRK GELENEĞİDİR

"15 Temmuz 2016'da meydana gelen hain kalkışma tabii ki herkes gibi bizi de derinden etkiledi. O gece milletimiz büyük bir destan yazdı. Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın da her zaman konuşmalarında söylediği gibi, "Türk Milleti'nin, esareti ve zilleti asla kabul etmeyecek bir anlayışa sahip olduğunu tüm dünyaya gösterdik."

Geçen yıl ekim ayında Bursa Ticaret ve Sanayi Odası'nın, o gece demokrasi adına verdiğimiz şehitler için bir anıt yaptırmak istediğini öğrendik. Biz de bu projede yer almak istediğimizi BTSO Başkanı Sayın İbrahim Burkay'a ilettik. Onlar da desteğimizden memnuniyet duyacaklarını bize ilettiler. Bu anıtın tasarım çalışmalarını yapmaya başladık.

Türk geleneğinde anıt ve kitabe vardır. Tarih boyunca kahramanlarımızın ismini silinmeyecek bir anıta yazmışızdır. Bizim ilham kaynağımız da bu oldu aslında. 'Anıtlar ve kitabeler nasıl hiç eskimezse biz de böyle bir şey tasarlamalıyız' mantığıyla yola çıktık. Tarih boyunca nesilden nesile aktarılacak bir yapıt. Ve bizden torunlarımıza, torunlarımızın torunlarına kadar herkes o geceyi bilecek, kahramanlarımızın isimlerini asla unutmayacak.

BİRLİK VE BÜTÜNLÜĞÜMÜZÜ ANLATMALIYDIK

Tabii yapacağımız tasarım günün anlam ve önemini de yansıtmalıydı. Yani vatanımızın bölünmez bütünlüğünü, milletimizin bu bütünlüğe sahip çıkışını ve şehitlerimizin hatırasına yakışır bir anıt olmalıydı. Bunu düşünerek büyük ve tek parça bir blok mermer tasarladık. Ve bu mermerde aziz şehitlerimizin ismini adeta kazıyacaktık. Bu mermerin Bursa mermeri olmasına özellikle dikkat ettik. Kadriye köyündeki mermer ocaklarında daha çıkarılmamış bir blok tespit ettik. Bunun için ekibimiz ile birlikte özellikle giderek yerinde incelemelerde bulunduk. Standartlarımıza uygun olan mermerin çıkarılması çalışmalarına bizzat katıldık.

İBRAHİM BURKAY'IN KARARLILIĞI

Takdir edersiniz ki 5 metre yüksekliğinde 107 ton ağırlığındaki blok mermeri çıkardıktan sonra nakliye işlemlerinin tamamlanması çok zorlu bir süreç. Bu çapta bir taşıma işlemi şimdiye kadar gerçekleştirilmemiş bir olay. Mermerin taşınması sırasında büyük aksilikler yaşandı. Vinçler kaldırmakta zorlandı, nakletmekte zorlandık. Hatta bazı idareciler, "Bu mermeri 4-5 parçaya bölelim, yerinde birleştirelim" teklifinde bulundu. Hatta bu projeden vazgeçilme safhasına kadar gelindi. "Beton dökerek anıt yapalım" diyenler bile oldu. Ama burada özellikle BTSO Başkanı Sayın İbrahim Burkay'ın kararlılığı sayesinde bu proje tasarlandığı gibi hayata geçirildi diyebilirim. Başta da söylediğim gibi, milletimizin bölünmez bütünlüğünü temsil eden bir anıtı önce bölüp sonra birleştiremezdik. Bütün zorluklara rağmen, İbrahim Burkay'ın kararlılığı sayesinde bugün Yeniceabat Eğitim Kampüsü'nde bu anıt var.

SU TEMİZLİK, KARANFİL ŞEHADET

Mermeri taşımak, üzerine şehitlerimizin ismini kazımak bizim için eksik bir anıt tasarımı olurdu. Anıtın önünde bir yansıma havuzu yapıldı. Su; şeffaflık, temizlik ve saflıktır. Aziz şehitlerimizin kanlarını akıttığı bu topraklar, şeffaf, temiz ve saf olmasını temsil ediyor.  Anıtın etrafındaki kırmızı karanfiller ise, şehadet mertebesini temsil ediyor. Bu kırmızı karanfillerden 256 adet var. Her bir şehidimiz için bir şehadet karanfili.

 15 TEMMUZ HASSASİYETİ

Zamanımızın kısıtlı olmasına rağmen hızlı bir şekilde hareket etmeliydik. 15 Temmuz Demokrasi Zaferi gününde açılışını yapmak istiyorduk. Bu yüzden tamamen bu anıta odaklanarak çalışmalarımızı sürdürdük. Üç kişilik tasarım ekibimiz sadece bu proje için çalıştık. Ara sıra en son ne zaman uyuduğumuzu unuttuk. Ve bu proje tamamen fahri olarak yapıldı. Yani herhangi bir bedel karşılığında yapılmadı. Ekibimin ruhu, hayal gücü ile birleşti, BTSO Başkanı İbrahim Burkay'ın da kararlılığı sayesinde 15 Temmuz 2017 tarihinde 15 Temmuz Şehitler Anıtı'nın açılışını gerçekleştirdik. Blok mermerin üzerinde alfabetik sıraya göre yazılı olan şehitlerimizin isimleri ise tüm yerel yöneticiler tarafından boyandı.

'ATATÜRK YOLUMUZU AYDINLATIYOR'

Anıtın en başında Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün, "Milletimiz çok büyüktür. Hiç korkmayalım. O esaret ve zillet kabul etmez" sözünü özellikle şehitlerimizin üzerindeki yere yazdık. Çünkü Gazi Mustafa Kemal, tüm dünyada öngörüleri ile tanınan bir lider. 100 yıl sonrasını, belki daha da ilerisini görmüş ve sözleriyle bize rehber olmuştur. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da bu sözü kalkışmanın bastırılmasından sonra yapılan toplantılarında söylemiştir."

Tarihte iz bırakacak bir anıtın hikâyesiydi bu... Bugünden sonra çocuklarımız, torunlarımız, onların çocukları... Yani nesiller boyu bu iz silinmeyecek ve her zaman hatırlanacak.