Bursa'dan milletvekili adaylarına önemli uyarı!

-Onuralp ÖZALP-

Türkiye 24 Haziran'da yapılacak erken seçime hazırlanıyor. Cumhurbaşkanı adaylarının netleşmesinin ardından partiler de meclise girecek 600 milletvekili adayını belirledi. Parti liderleri yaklaşık bir ay boyunca miting meydanlarında vaatlerini anlatmaya çalışırken milletvekili adayları da mahalle mahalle, köy köy gezerek kendilerini tanıtacak. 24 Haziran'a kadar istenen başarının sağlanması için adayların nelere dikkat etmesi ve vatandaşla siyasal iletişimi nasıl kurması gerektiğini, siyaset bilimi ve yerel yönetimlerde uzman Hülya Yağız'a sorduk. Sıcak ve samimi sohbetimizi sizlere aktarıyoruz.

Sayın Yağız, öncelikle siyasete bilimsel olarak yaklaşmak istiyoruz. Siyasi iletişimi nasıl tanımlarsınız? Ayrıca adaylar bu süreci nasıl değerlendirmelidir?

Siyasi iletişimin bilimsel olarak tanımı; "Seçim dönemlerinde seçmenleri ikna etmeyi, yönlendirmeyi, siyasi aktörlerin ideolojilerine uygun tutum ve davranış geliştirmeyi seçmenle iletişim etkileşim kurmayı amaçlar. Bu işin temel aktörleri, partiler, liderler, adaylar, medya ve seçmenlerdir." Siyasi iletişim uzmanlarınca yapılan bu tanımdan da anlaşılacağı gibi adaylar, kendilerini doğru ifade edebilmek ve istedikleri doğrultuda bir kanaatin oluşmasını sağlamak için iletişim becerisine sahip olmalı. Kuracakları iletişimle hedef kitleyi etkileyerek duygu, düşünce, davranış ve tutum değişikliği sağlamaya çalışacaklar. Seçmenler eğitim, kültür, ekonomik ve sosyal açıdan farklı düzeylerde oldukları için verilecek mesajın herkes tarafından kolay anlaşılabilir olması gerekir. Partiler, liderler ve adaylar genel seçmen kitlesine hitap edebildiklerinde seçmenle ortak bir noktada buluşabileceklerdir.

Milletvekili adaylarının seçilebilmesi için yeterli oyu almada parti liderlerinin performansı etkili midir?

Elbette ki parti liderlerinin seçimlere etkisi yadsınamayacak kadar büyüktür. Fakat artık internet çağında yaşıyoruz. Milletvekili adayları televizyon, radyo, dergi ve gazete gibi geleneksel medya organlarının haricinde yeni bir propaganda alanı olan sosyal medyayı da iyi ve doğru bir şekilde kullanmalı. Facebook, Twitter, Instagram ve benzeri sosyal medya araçları hem milletvekili adayları hem de partilerin seçimden zaferle çıkması için önemli bir araç. Partilerin ideolojisi, liderlerin karizması, adayların nitelikleri, kullandıkları iletişim, yöntem ve referans grupları seçmenleri farklı tercihlere yönlendiren oy verme tutumunu etkileyen faktörlerdir.

Seçmenle kurulacak iletişimde hangi hususlara dikkat edilmeli?

Öncelikle seçmenin taleplerini dikkate alıp mesajların da bu doğrultuda verilmesi gerekir. Bu mesajların etkin ve güvenilir olmasına dikkat edilmelidir. Mesajın seçmene hangi kanalla ulaştırıldığı da önemlidir. Adayın; bölgede çok sevilen, itibarı yüksek ve kanaat önderleriyle boy göstermesi seçmen üzerindeki etkiyi artıracaktır. Aday seçmenle kuracağı iletişimde mümkün olduğunca yalın bir dil kullanmalı, buna göre hazırlanmış broşür, afiş, el ilanı gibi görsellerin sade ve herkes tarafından anlaşılır, akılda kalıcı, renk ve slogan kullanmalıdır. Adayın performansı ve yetenekleri partisinin başarısına yansıyacaktır. Özellikle imaj ve itibarla seçmenin beklentileri doğrultusunda geliştirilebilirse yarışta büyük bir avantaj sağlar. Ayrıca milletvekili adayları, partinin vitrini olduklarını unutmamalıdır. Bu yüzden de beden diline dikkat etmeli, doğal ve içten olmalıdırlar.

Adayların olmazsa olmazları nelerdir?

Hitabet dediğimiz güzel konuşma yeteneği ve beden dili kullanımı vardır. İletişim uzmanlarına göre aktarılan duygusal bilgilerin yüzde 38'i ses kodlarına, yüzde 55'i yüz ifadesine, yüzde 7'si kelimelere atfedilmektedir.

Akla, mantığa olduğu kadar duygulara da seslenilmesi gerekir. Jest ve mimikler, duruş, oturuş el kol hareketleri, baş boyun hareketleri, seçilen giysi, kullanılan renkler hepsi seçmene mesaj gönderecektir. Bu görsel kodlar, beden dili, seçmenle duygusal bağ kurulmasını kolaylaştırır. Siyasetçilerin sık sık vatandaşla tokalaşmaları, kucaklaşmaları yakınlığı, samimiyeti göstermek içindir. Bunlar bilinçli şekilde yapılmaktadır. Gerçekçi olmalıdır. Kişinin tokalaşırken karşısındaki insanın gözlerine bakmasıyla başını çevirip o anda başka bir şeyle ilgilenmesi farklı mesajlar içerir. Bakışlar, gülümseme, kaşların çatılması o anda verilen mesajın anlamını güçlendirir. Aday konuşurken; giyim tarzı, seçtiği renkler, kullandığı simgeler söylediğini desteklemelidir. Duygusal konuşmalar yaparken jest ve mimiklere özellikle dikkat edilmeli. Ses tonu ve mimikler sözlerle davranışlarla uyumlu olmalıdır. Kararlı bir duruş sergilenmelidir. Konuya hâkimiyet veya güzel konuşmanın yanında seçmenin güveninin kazanılması açısından, sözlerin gerçekçi olması ve beden diliyle de desteklenmesi gerekir. 'Ben' yerine 'biz' demeye özen gösterilmeli. Seçmen üzerinde otorite kurulmaya çalışılmamalı, kelimeler özenle seçilmelidir. Konuşma sırasında mümkün olduğunca teknik kelimelerden uzak durulmalı, mesaj herkes tarafından kolay anlaşılmalı. Siyasetçi coşkusunu, sevgisini seçmene hissettirebilmelidir. Lüks otomobillerle pahalı abartılı giysiler içinde kendisiyle görüşmeye gelen adaya ve beraberindekilere karşı mesafeli duran seçmenlerin olduğuna tanıklık ediyoruz. Sıkıntılarını, ihtiyaçlarını sizin anlayamayacağınız, kendisini temsil edemeyeceğiniz izlenimine kapılabilir. Rakip parti veya adaylar için olumsuz ifadelerin kullanılması da seçmenler tarafından hoş karşılanmaz. Adaylar; kendilerine asla oy vermeyeceklerini düşündükleri, farklı partilerin ideolojisini benimsemiş kitleleri de kucaklamaya çalışmalıdır.

'Kitle iletişim araçları gelişip değiştikçe seçim kampanyaları da değişiyor' diyebilir miyiz?

Yeni medya dediğimiz sosyal medya, siyasi iletişimde önemli bir güç haline gelmeye başladı. Siyasi aktörlerin sosyal medya paylaşımları algı yaratmada, seçmeni istenen amaç doğrultusunda yönlendirmede etkili oluyor. Siyasetçiler zaman ve mekân sınırı olmaksızın daha geniş kitlelere ulaşarak tutum ve kanaatleri etkileme şansı yakaladı. Rakiplerinin çalışmalarını takip edebildikleri gibi seçmenlerin istek ve beklentilerini de daha kolay öğrenerek istenen doğrultuda politika üretebiliyorlar. Seçmenler de partileri, siyasetçileri daha yakından takip etme ve onlarla etkileşime girme fırsatı yakaladı. Bütün partiler seçmenleri adeta mesaj yağmuruna tutarken adayların, seçmeni etkileyebilmek ve ikna edebilmek için sosyal medya paylaşımlarına daha profesyonel yaklaşmaları şart oldu. Rakiplerinden daha etkili mesajlar vermeleri gerekiyor. Örneğin Obama'nın Yes We Can sloganı siyasal iletişimde sosyal medya gücüne önemli bir örnektir.

Sayın Yağız son olarak, siyasetçilerin genellikle resmi kıyafet giymelerini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Siyasetçileri genellikle siyah, lacivert ya da mavi renkte takım elbiselerle görürüz. Seçilen bu renkler algı oluşmasına katkı sağlar. Kullandıkları renk ve aksesuarları sıkça değiştirmezler. Otoriteyi, mücadeleyi temsil eden siyah, sorumluluk, disiplin, kendine güven, lacivert; özgürlük, barış, masumiyet, mavi de kendini gösterir. Genellikle mavi ve beyaz gömlekler tercih edilir. Siyasetçiler güven, barış, huzur mesajı vermek isterler. Canlı renkler iletişime açık mesajı verirken, cansız mat renkler mutsuz, umutsuz, karamsar izlenimi doğurur. Siyasi tarihimize baktığımızda giysileriyle ve kullandıkları aksesuarlarla kitlelere mesaj vermede etkili olmuş liderler görürüz. Süleyman Demirel'in şapkası, Bülent Ecevit'in mavi gömleği ve kasketi, Tansu Çiller'in fuları, döpiyes takımları, Mesut Yılmaz'ın beyaz gömleği, Turgut Özal'ın "İcraatın içinden" konuşmalarında elinde tuttuğu kalemi, gözlüğü hafızalarda kalmıştır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ekoseli ceketi de son dönemler için örnek verilebilir.

Sayın Hülya Yağız, seçim dönemine girdiğimiz bu dönemde adaylara ve seçmenlere verdiğiniz değerli bilgiler için teşekkür ederiz.