Bursa ihracatına güncelleme ayarı! Düşüş sürüyor...

-N. Nuri YAVUZ-

Bursa dış satım rakamlarında, geçen yıl bir otomotiv firmasının ihracatını İstanbul merkezli olarak gerçekleştirmesi nedeniyle yaşanan düşüş, o firmanın ihracatını yeniden Bursa merkezli olarak göstermesi sonrası yapılan güncelleme ile giderildi. Geçen yıl açıklanan ihracat rakamlarında bu yıl yukarı yönlü bir hareket görüldü. Buna göre; Şubat 2018 ait ihracat rakamı 1 milyar 270 milyon dolardan 1 milyar 363 milyon dolara, Mart 2018'e ait rakam 1 milyar 365 milyon dolardan 1 milyar 584 milyon dolara, Nisan 2018 rakamı 1 milyar 171 milyondan 1 milyar 437 milyon dolara, Mayıs 2018 verisi 1 milyar 168 milyon dolardan 1 milyar 447 milyon dolara ve son olarak Haziran 2018'e ait bursa ihracat rakamı 1 milyar 65 milyon dolardan 1 milyar 273 milyon dolara yükseltildi. Bursa'nın geçen yıla ait ihracat rakamlarında yapılan bu yukarı yönlü artış, 2018 ve 2019 verilerinin kıyaslanmasının kentin ihracat performansı açısından doğru ve nitelikli bir değerlendirme olmayacağını ortaya koydu. Bu nedenle Bursa'nın bu yıl ki ihracat performansını, yıl içinde bir önceki aya kıyasla boyutlandıracağız.

6 AYIN EN KÖTÜSÜ

TİM verilerine göre Bursa, Haziran 2019'da Mayıs 2019'a göre yüzde 26,29 oranında düşüşle 1 milyar 66 milyon dolarlık ihracat yaptı. Mayıs'ta Bursa'nın ihracatı, 1 milyar 447 milyon dolar seviyesindeydi. Ayrıca yıl için değerlendirme yapıldığında Bursa ihracatı, haziran ayında Ocak 2019'dan bu yana en düşük seviyede gerçekleşti. (Ocak 1,10 milyar dolar, Şubat 1,16 milyar dolar, Mart 1,45 milyar dolar, Nisan 1,24 milyar dolar, Mayıs 1,44 milyar dolar, Haziran 1,06 milyar dolar.) Haziran ayında 9 günlük bayram tatili kaynaklı iş günü sayısının azlığı da ihracatın aylık ortalamanın altında kalmasında etkili oldu.

21 SEKTÖRDE KAYIP

TİM'in 26 sektörde derlediği verilere göre haziran ayında mayıs ayına kıyasla Bursa'da toplam 21 sektörün ihracatında düşüş yaşandı. Bunların en dikkat çekenleri ise otomotiv, tekstil, hazırgiyim, makine ve kimya sektörleri oldu. Bu yıl haziranda mayısa göre halı, mücevher, savunma ile yaş meyve sebze olmak üzere 4 sektör ihracatında artış yaşandı. Fındık ve fındık mamulleri ihracatında değişim olmadı.

OTOMOTİV VİTES KÜÇÜLTTÜ

Bursa ekonomisinin lokomotif sektörü otomotivde haziranda mayısa göre yüzde 20'lik bir kayıp yaşandı. Dev sektörün haziran performansı, 646 milyon dolarda kaldı ki mayısta otomotiv, 809 milyon dolarlık dış satım gerçekleştirmişti. Mayıs 2019'da 150 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Hazırgiyim sektörü, yılın altıncı ayında yüzde 37'lik kayıpla 95 milyon dolarlık bir performans gösterebildi. Tekstil'de de haziranda mayısa göre yüzde 40'lık bir düşüş yaşandı ve sektörün ihracatı 67 milyon dolar olarak gerçekleşti. Makine sektöründe de haziranda mayısa göre yüzde 33'lük bir düşüş yaşandı ve sektör altıncı ayda 50,5 milyon dolarlık ihracat yaptı. Kimya sektörü de haziranı kayıpla tamamladı. Sektörün haziran performansı mayısa göre yüzde 46'lık düşüşle 28 milyon dolarda kaldı.

İLK YARI PERFORMANSI

Bu yılın 6 aylık ilk yarı değerlendirilmesi yapıldığında Bursa'nın ihracatında, güncellenmiş rakamlara göre yüzde 10,1 kayıp görünüyor. Bu yıl, geçen yıl açıklanan güncellenmemiş rakamla kıyaslandığında ise yüzde 4,2'lik bir artış görülüyor. Rakamları paylaşacak olursak Ocak-Haziran dönemini kapsayan ilk yarıda Bursa toplam 7 milyar 489 milyon dolarlık bir ihracat performansı sergiledi. Geçen yılın aynı döneminde bu rakam, 7 milyar 184 milyon dolar olarak duyurulmuştu ancak yapılan güncelleme ile geçen yıl rakamı 8 milyar 338 milyon dolara çekildi.

ÜLKELERE İHRACAT

Söz konusu verilere göre Bursa'nın haziranda en fazla ihracat gerçekleştirdiği ilk 5 ülke şöyle sıralandı: Fransa, Almanya, İtalya, İspanya ve Romanya. Ocak-Haziran dönemini kapsayan ilk altı aylık dilimde ise en fazla ihracat 971 milyon dolarla Almanya'ya gerçekleştirildi.

BAYRAM TATİLİ DIŞ TİCARETİ VURDU

Öte yandan TİM ve Ticaret Bakanlığı iş birliğinde açıklanan verilere göre ülke genel toplam ihracat ve ithalatında 9 günlük bayram nedeniyle iş günü azlığının etkisi negatif yönlü olarak görüldü. Bu verilere göre, haziranda Genel Ticaret Sistemi (GTS) dikkate alındığında ihracat yüzde 14,86 azalarak 11 milyar 597 milyon dolar, ithalat yüzde 22,81 azalışla 15 milyar 86 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Özel Ticaret Sistemi'ne (ÖTS) göre, ihracat haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,21 azalarak 11 milyar 89 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 22,68 düşüşle 14 milyar 265 milyon dolara geriledi.

SEKTÖREL SIRALAMA

TİM verilerine göre, ülke genel toplamında otomotiv endüstrisi, geçen ay 2 milyar 192 milyon 767 bin dolar ile en fazla ihracat gerçekleştiren sektör oldu. Otomotiv endüstrisini, 1 milyar 297 milyon 288 bin dolarla kimyevi maddeler ve mamulleri, 1 milyar 90 milyon 800 bin dolarla hazır giyim ve konfeksiyon takip etti. Haziran ayında en fazla ihracat artışı ise yüzde 69 ile savunma ve havacılık sanayisinde gerçekleşti.

SANAYİ, TARIM, MADEN...

Türkiye'nin toplam ihracatının geçen ay yüzde 76,8'ini gerçekleştiren sanayi grubunda 2018'in aynı dönemine göre yüzde 15,8'lik azalışla 8 milyar 908 milyon 912 bin dolarlık ihracat yapıldı. Söz konusu dönemde toplam ihracatın yüzde 11,8'in oluşturan tarım grubunda yüzde 13,8'lik gerilemeyle 1 milyar 370 milyon 460 bin dolarlık, toplam ihracattan yüzde 2,7 pay alan madencilik grubunda da yüzde 16,1'lik azalışla 318 milyon 207 bin dolarlık ihracat gerçekleşti.

6 AYDA 88,2 MİLYAR DOLAR

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ihracat rakamlarını değerlendirdi. Pekcan, "Haziran ayındaki 9 günlük bayram tatilinin ihracat rakamlarındaki beklenen olumsuz etkisi, bayram sonrası ihracatımızdaki artış ile hızla kapanıyor. Bayram tatili nedeniyle, GTS'ye göre haziran ayı ihracatımız 10 Haziran itibarıyla, geçen yılın aynı dönemine göre eksi 3 milyar 790 milyon dolar ile başlamıştır. Tatilin bitmesiyle hızlı bir ivme kazanan ihracatımız haziranın son 20 gününde yüzde 19,6 artışla bayram nedeniyle oluşan ihracat kayıplarını büyük ölçüde telafi ederek, bu farkın 2 milyar 24 milyon dolara inmesini sağlamıştır. Böylece haziran ayı ihracatımız GTS'ye göre 11 milyar 597 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Küresel ekonomide, özellikle Avro Bölgesi'nde büyüme beklentilerinde aşağı yönlü revizyonlara rağmen, ihracatımızda yılın ilk yarısında 88,2 milyar dolar ile Cumhuriyet tarihi rekoru kırılmıştır" dedi.

AZ GÜNDE ÇOK İŞ

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle, ihracat verilerine ilişkin yazılı bir açıklama yaptı. Gülle, "Haziranda, dokuz günlük uzun bayram tatili nedeniyle, daha az iş gününde, daha yüksek günlük performansla ihracat gerçekleştirdik. Son 3 yıldır Ramazan Bayramı haziran ayına isabet ediyor. Buradan hareketle aylık ihracat rakamları üzerinde takvim etkisinden söz etmek mümkün. Nitekim yılbaşından bu yana haftalık ortalama 3,3 milyar dolar ihracat gerçekleştirmişken, 3-9 Haziran haftasında ihracatımız 381 milyon dolarda kaldı. Hesaplamalarımıza göre Haziranda takvim etkisinden arındırılmış yapısal artış yüzde 8 düzeyinde. Haziran ayında 81 ilimizin tamamı ihracat gerçekleştirdi. Bir önceki yılın haziran ayında ihracatı olmayan Kars ilimiz 23 bin dolarlık ihracat gerçekleştirirken bunda Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri sektöründeki ihracat etkili oldu. Aylık ihracatın düşüşü ile birçok ilimizin ihracatı düşerken, 23 ilimiz ihracatını artırmayı başardı. En dikkat çekici artışlar ise ihracatını 4,5 kat artıran Rize, neredeyse 3 katına çıkaran Siirt ile yüzde 40'ın üzerinde artıran Adıyaman oldu" dedi.