Bursa mermeri bedava satıyor!

-Turgay AKBULUT-

Dünya hızla değişiyor. Son yüzyıla bir bakın değişmeyen ne kaldı? Yediklerimiz, içtiklerimiz, giydiklerimiz, sanayi, teknoloji... Dünya teknolojik insanlık ise kültürel bir dönüşüm içinde. Üretim ve tüketim biçimlerinin hızla farklılaşması beraberinde ekonomiyi de dönüştürdü. Toprağın, sanayiye yenildiği dönemlerden, demir yığını makinelerin akıllı cihazlarla yer değiştirdiği bir döneme geçiş yapıyoruz. Bu geçiş dönemi beraberinde 'neyin daha değerli olduğu' tartışmalarını da beraberinde getirdi.  On binlerce insana istihdam sağlayan, onlarca farklı ülkede dev üretim üsleri kuran köklü holdinglerin, köhne bir odada hayata geçirilen 15-20 yıllık teknoloji ve sanal tabanlı şirketlere yenik düştüğü bir dönemde bu tartışmalar hiç de anlamsız değil.

SANAYİ DEVRİMİ

Dünya, sanayi 4.0 devrimine geçişini tamamlasa ve etrafımızı tamamen akılı robotlar sarsa dahi insan yaşamına dair bazı geleneksel ekonomik değerlerin de yok olmayacağını bilmemiz gerekli. Teknoloji hangi noktaya tırmanırsa tırmansın toprak ve madenler birer ekonomik değer olarak hayatımızda yer almaya devam edecektir. Bu nedenle toprak ve madenler bir ülkenin sahip olduğu en önemli zenginliklerdendir. Ancak toprak ve madenlerin teknolojiden-sanayiden tamamen bağımsız birer ekonomik değer olduğunu söyleyemeyiz. Gerek toprağın daha verimli kullanılması gerekse de madenlerin çıkarılıp, işlenmesi sanayi ve teknolojiye dayalıdır.

EN BÜYÜK REZERV

Bugün dünyanın farklı coğrafyalarında toplam 90 çeşit maden çıkarılıyor. Bu madenlerin 70'i Türkiye'den de çıkarılıyor. Bursa ise adeta maden cenneti. Bursa'da; mermer, bor, asbest, altın, mangan, çinko, kurşun, bakır, kalsit, krom ve demir madenleri bulunuyor. Öyle ki; Türkiye dünya doğal taş rezervinin yüzde 40'ına sahip. Bu rezervin yüzde 10'u ise tek başına Bursa'da. Çağımızın madeni olarak kabul edilen ve savunma sanayi dahil 400 farklı alanda kullanılan bor madeninden de Bursa'da tespit edilmiş rezerv yaklaşık 7 milyon tondur. Ancak ülkemiz gibi maden cenneti olan Bursa'da bu kaynaklarından yeterince faydalanamıyor. Madenleri işleyecek yeterli alt yapı, teknoloji ve tesise sahip olmayan Bursa, kaynaklarını yok pahasına satıyor.

HEDEF 15 MİLYAR DOLAR

Türkiye'de yıllık çıkarılan blok mermer yaklaşık 8 milyon ton. Mermeri işlemek için kurulu tesislerin kapasitesi ise yıllık 2 milyon ton. Kalan 6 milyon ton mermer ise ihraç edilmeye çalışılıyor. Ancak çıkarılan mermerin üçte ikisinin işlenememesi ülke ekonomisine 'kayıp' olarak yazılıyor. Zira blok olarak satılan mermerin tonu 150 ile 600 dolar arasından satılırken, işlenmiş mermerde rakamlar 750'den başlayıp bin 200 dolarlara kadar çıkıyor. 2017 yılında Türkiye'nin mermer ihracatı yaklaşık 2 milyar dolar. Sektörün 2023 hedefi ise 15 milyar dolar. Peki Türkiye bu hedefe nasıl ulaşacak? Türkiye'nin, 15 milyarlık ihracat rakamına ulaşabilmesi için, ülkenin en büyük mermer rezervlerine sahip kenti olan Bursa'nın yüksek teknolojili üretime geçmesi gerekli. Yani Bursa mermeri artık blok olarak değil, işleyerek satmalı.

ORHANELİ'YE OSB

Bursa'nın en büyük mermer rezervlerine sahip ilçesi Orhaneli'nde kurulacak olan Mermer Organize Sanayi Bölgesi, Türkiye'de mermerin kaderini değiştirebilir. Uzman isimlerin yaptıkları araştırmalar sonucunda yaklaşık 500 milyar dolarlık mermer rezervi bulunduğu tespit edilen Orhaneli'nde kurulacak OSB için ÇED raporu alındı. İlk kazmanın yılsonunda vurulacağı bölgede 61 fabrika kurulup, 15 bin kişi istihdam edilecek. Dağ bölgesi dev projenin heyecanını yaşarken, OSB'nin liman ve otoyol bağlantılarının nasıl sağlanacağı ise hâlâ muamma. Orhaneli Bursa arasının 20 dakikaya düşürecek yol projesinin hızla devam ettiğini belirten Orhaneli Belediye Başkanı İrfan Tatlıoğlu, "200 metrelik viyadük ve 2 kilometrelik bir tünelle Doğancı Barajı'nın karşı tarafına geçip Kapıkaya bölgesine kadar geleceğiz. İkinci etap projesinin de ihalesi oldu. O projede de 3 tane tünelle Erenler bölgesine kadar geleceğiz. Tünel ve viyadüklerle Orhaneli-Bursa arası 20 dakikada ulaşılabilecek" dedi. Başkan Tatlıoğlu'nun açıklamalarına rağmen, OSB'nin faaliyete geçmesi ile birlikte Bursa trafiğine eklenecek tır ve kamyonları düşününce, alternatif ulaşım projelerinin de hayata geçirilmesi gerektiği ortaya çıkıyor.