Hipotiroidi hastaları böyle beslenmeli!

Stj. Diyetisyen Rumeysa Yahyaoğlu

Tiroid hormonu normal değerlerden daha fazla salgılanırsa metabolizma hızlanmakta ve hipertiroidi gelişmektedir. Eğer daha az salgılanırsa bu duruma  hipotiroidi denir. Hipotiroidi ile birlikte metabolizma hızı azalır, kilo vermek güçleşir, kabızlık, deri döküntüsü, saç dökülmesi, kilo artışı, depresyon halleri oluşur.

DOKTOR-DİYETİSYEN KONTROLÜ

Tiroid hastaları çok yönlü bir tedavi içinde olmalıdırlar. Doktor kontrolünde ilaç tedavisinin yanında hastalar kişisel parametrelerine uygun beslenme eğitimleri alıp beslenme alışkanlıkları kazanmak ve yaşamları boyunca beslenmelerini bu yönde sürdürmek durumundadırlar. Tüketecekleri yiyeceklerin çeşit, miktar ve kullanım şekilleri hormon seviyelerini etkileyebilmektedir. 

YETERLİ PROTEİN

Özellikle mevsim sebze ve meyvelerinin tüketimi ihmal edilmemelidir. Yeteri kadar proteinli gıda alımıyla tiroid bezinin daha iyi çalışmasına destek olunmalıdır. Haftada iki kez yağlı balık tercih etmeye özen gösterilmeli, omega-3 yağ asitlerinden zengin beslenilmelidir. Kuru baklagillerin iyi birer bitkisel protein kaynağı olduğu göz ardı edilmemeli ve haftada 2 kez tüketilmelidir.

SELENYUM ALIMI

 Selenyum T4'ün T3'e dönüşmesinde görevli olan deiyodinaz enziminin yapısına katıldığı için yetersiz alımında tiroit fonksiyonları bozulabilmektedir. Tiroid hormonu için önemli rol oynayan bu mineralden yetersiz beslenildiğinde özellikle de iyot eksikliği ile birlikte görülürse hastalığın şiddeti daha da artmaktadır. Selenyum desteği için balık, karides, hindi ve dana eti, mercimek, mantar, susam, ceviz, ay çekirdeği ile tam tahıllardan uygun porsiyonlarda tercih edilmelidir.

EGZERSİZİN ÖNEMİ

Haftada 4 gün 30-45 dakika tempolu yürüyüş ve 15-20 dk egzersiz yapılmalıdır. Stres, tiroid işlevlerini olumsuz etkilemektedir. Bununla en etkili başa çıkma yöntemlerinden olan spordan destek alınmalıdır. Metabolizma hızının normal seviyelere çıkmasına kas kütlesini artırarak destek olunmalı ve egzersiz tedavinin bir parçası olarak görülmelidir.

SU ALIMI

Tiroid hastalarında görülen ödem nedeniyle suyun önemi bir kat daha artmaktadır. Günde 2.5-3 litre su tüketimi kesinlikle ihmal edilmemelidir.

İYOT EKSİKLİĞİ

 İyot eksikliği hipotiroidizme neden olabilen etmenler arasında yer aldığı için yemeklerde kullanılan tuzun iyotlu tuz olmasına ve yemeklere sonradan eklenmesine dikkat edilmelidir. Guatrojen besin ögelerinin fazla alımı iyot emilimini engellenmektedir. Bu sebeple lahana, brokoli, brüksel lahanası, turp, karnabahar, şalgam, soya fasulyesi, hardal, yer fıstığı gibi besinler fazla miktarda ve çiğ tüketilmemelidir. Bu besinleri pişirerek tüketmek guatrojen madde miktarını azaltacaktır. Eğer hipotiroidi semptomları arttıysa ya da ileri düzeyde ise bu yiyecekler tamamen diyetten çıkarılabilmektedir.

ÇİNKO EKSİKLİĞİ

Çinko eksikliğinde de tiroid hormon metabolizması bozulur. Bu nedenle çinkodan zengin olan peynir, sığır eti, kepekli ekmek, tavuk, yumurta sarısı, süt ve süt ürünleri, balık, patates, ceviz, badem, tam tahıllar, kuru fasulye, ay çekirdeği ve kuzu eti gibi gıdalar beslenme düzenine uygun şekilde dahil edilmelidir.

RAFİNE GIDALAR

Rafine yağlar, gazlı içecekler, şeker, beyaz un gibi tatlandırılarak, renklendirilerek, ayrıştırılarak, katkı maddesi eklenerek yapılan gıdalarla araya mesafe koymakta fayda vardır.s