İran ile ABD arasındaki tansiyon nasıl yükseldi?

Washington ve Tahran'ı topyekün savaşa yaklaştıran süreç iki yıl önce başladı.

ABD ile İran arasındaki gerilim ilk olarak Mayıs 2018'de tırmandı. ABD Başkanı Donald Trump, Batılı ülkelerle İran arasında 2015'te varılan nükleer anlaşmadan çekilme kararı aldı.

Hemen ardından İran'a yaptırımlar yoğunlaştırıldı. Amaç İran ekonomisini çökerterek İran'ın Ortadoğu'daki etkisini kırmaktı.

İran, petrol sektörünü de hedef alan yaptırımlar nedeniyle giderek köşeye sıkışırken, Tahran ve Washinton hattı iyice gerildi.

Tansiyon yükselirken ABD, Körfez bölgesine uçak gemisi ve B-52 bombardıman uçakları gönderdi.

Gerilim geçen yıl mayıs ve haziran aylarında Umman Körfezi'nde 6 petrol tankerinin hedef alınmasıyla daha da tırmandı. Amerikan yönetimi saldırılardan İran'ı sorumlu tuttu.

İran ordusu 20 Haziran'da ise Hürmüz Boğazı'nda insansız bir ABD hava aracını düşürdü. ABD Başkanı Donad Trump, İran'a misillemede bulunmaktan son anda vazgeçti. Bunun yerine İran'a yönelik ambargolar artırıldı.

Eylül ayında bu kez tansiyonu yükselten haber Suudi Arabistan'dan geldi. İnsansız hava araçlarıyla Suudi Arabistan'daki iki petrol tesisi hedef alındı. Suudi Arabistan petrol üretimi bu saldırılarla büyük sekteye uğradı. Saldırıların sorumluluğunu Yemen'deki Husi milisler üstlendi.

ABD ve Suudi Arabistan ise, İran'ı sorumlu tuttu. Ancak ABD bu saldırıya doğrudan misilleme yapmaktan kaçındı.

ABD ve İran arasındaki gerilim son olarak Irak'a da taşındı. İran'ın destek verdiği Iraklı milislerin, son dönemde ABD askerlerinin bulunduğu üsleri hedef alan roket saldırıları düzenlemesi iki ülkeyi yine karşı karşıya getirdi.

En son 27 Aralık'ta Kerkük'teki bir askeri üsse 30'dan fazla roket atıldı. Bir Amerikali öldü, 4'ü yaralandı.

ABD saldırıdan İran'ın destek verdiği Haşdi Şabi bünyesindeki Hizbullah Tugayları'nı sorumlu tuttu.

29 Aralık'ta Irak ve Suriye'de Hizbullah Tugayları'na ait üslere misilleme saldırısında bulundu. ABD'nin hava saldırılarında 25 Iraklı milis öldü.

Bu saldırıya öfkelenen Iraklı misiler 31 Aralık'ta Bağdat'taki ABD Büyükelçiliği'ne baskın düzenledi. Büyükelçiliğin güvenlik kulübeleri ve bazı duvarları ateşe verildi.

Elçilik önünde iki gün süren protestolar Haşdi Şabi'nin milislerini çekme kararıyla sona erdi. Bu elçilik baskınından da Trump yönetimi İran'ı sorumlu tuttu.