2020 üniversite sınavı ve artan fırsat eşitsizliği!

Koronavirüs salgınına yönelik tedbirler kapsamında ilk ve ortaokullar ile lise ve üniversiteler 13 Mart tarihinde kapandı.

Türkiye'de salgın kontrol altına alınıp, vaka sayısı ve yaşamını yitirenler açısından düşüş yaşanmaya başlayınca da ülkenin normalleşmesi gündeme geldi.
Yüksek Öğretim Sınavı (YKS) için kovid-19 salgını öncesinde ilk belirlenen tarih 20-21 Haziran'dı.

Salgın Türkiye'de yaygınlaşınca ÖSYM yeni sınav takvimini değiştirdi ve YKS 2020 için yeni takvimini 25-26 Temmuz olarak açıkladı...

Üniversite sınavlarına hazırlanan öğrenciler de ona göre ders çalışma planlarını yaptılar.

Öte yandan, 23 Mart 2020 tarihinden itibaren eğitim EBA üzerinden online yapılıyordu. YKS sınavına hazırlanan öğrenciler ve veliler sınavla ilgili tüm süreci yakından izliyordu.

Ve birkaç gün önce YKS sınavının tarihi açıklandı. Sınava girecek olan 2,5 milyon öğrenciyi yakından ilgilendiren Yüksek Öğretim Sınavı 27-28 Haziran 2020 tarihine çekildi.

Bu da üniversiteye hazırlanan öğrenciler arasında paniğe ve tepkiye yol açtı...

SÜRE TYT'DE UZATILDI, AYT'DE AYNI

Konunun çok farklı yönleri var...

Basında, YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç'ın, YKS sınavının süresinin sadece bu yıla mahsus olmak üzere 30 dakika uzatıldığını söylediği yer aldı.

Daha önce 135 dakika olan süre 30 dakika uzatılarak 165 dakikaya yükseltildi. YKS taban puan uygulamasında da 2020'ye özel olmak üzere daha önce 180 olan taban puan 170'e indirildi.

İşte bu açıklama öğrencilerde kafa karışıklığına yol açtı.
Zira YKS sınavı, iki hatta yabancı dili de katarsanız 3 aşamalı bir sınav; TYT (Temel Yeterlilik Testi); AYT (Alan Yeterlilik Testi) ve YDT (Yabancı Dil Testi)...

YKS sınavının TYT oturumundaki süre 30 dakika uzatıldı. 

4 yıllık üniversitelere girebilmek için esas gerekli olan sınav AYT...

 AYT'de herhangi bir süre uzatması yok... Haberlerde yer alan TYT, AYT ve YDT'nin toptan tanımı olan YKS'de sürenin 30 dakika uzatıldığı ifadesi tam gerçeği yansıtmıyor...

Öte yandan TYT; AYT ve YDT'ye girecek olan öğrenciler, 12'nci sınıfın ikinci dönem derslerinden sorumlu tutulmayacak...

FARKLI GÖRÜŞLER VAR...

YKS sınav tarihinin önce temmuza, sonra da hazirana alınmasına dair farklı görüşler var. 

Öğrencilerin sendikası ya da bir sivil toplum kuruluşu yok. Onlar da tepkilerini sosyal medya üzerinden gösterdiler. Ama öğretmenlerin var; Eğitim-İş Sendikası Bursa Şubesi Başkanı Özkan Rona ile konuştum... Şunları söyledi:

"Hafta içi, hafta sonu okullarda üniversiteye hazırlık programları vardı. Etütler vardı, kimi aileler evde ders takviyesi yaptırıyordu.

 Koronavirüs salgınıyla birlikte okullar, etüt merkezleri kapandı. Tamam, öğrenciler ikinci dönem derslerinden sorumlu olmayacaklar ama sınava ciddi bir şekilde hazırlanan öğrenciler mart ayından itibaren 4 aylık bir ders çalışma programı yaptılar.

 Bu program bir ay geriye alınmış oldu. Bakın, her sınav öncesi uzmanlar ısrarla "son gece çalışmayın" önerisi yapar. Bu da öğrencinin son güne kadar ders çalıştığını gösterir. Bu yarışta öğrencinin rakipleri çok, eksiklerini gidermek zorundasın.

Yarın okulu açtın, veli öğrenciyi okula göndermeyebilir. Ama üniversite sınavının ertelenmesi söz konusu değil. Hem topluma salgın konusunda uyarılarda bulunuyoruz 'hem de saatlerce bir arada kal' diyoruz.
 Barajın 180'den 170'e çekilmesinin öğrencilere hiçbir faydası yok. Sadece tepkiyi azaltmak için yapılmış bir şeyler. Herkes için uzatılan ve herkes için azaltılan bir şey...

Geçen sene 2 milyon 450 bin öğrenci YKS'ye girdi, 300 bin salon ve bina başkanı gibi görevli vardı.  İzolasyon koşulları uygulanırsa bu sayı, bu yıl 600 bine çıkar.

Velileri de hesaba katın, 4 milyondan fazla insanı bir günde sokağa salmış olacaksınız. Bu sınavın takvimiyle oynanmaması gerekirdi... Temmuz, salgının seyrini görebileceğimiz tarihti. Geri çekmek ne eğitsel ne de toplum sağlığı açısından hiç uygun değildi."

TEMMUZDA MASKEYLE SINAVA GİRMEK

Özel bir okulda yöneticilik yapan bir öğretmen ile görüştüm; o da farklı bir bakış açısı sundu:

"Aslında fazla bir şey değiştirmeyecek. Daha önce de hazirandı. Keşke aradaki gün farkı bir ay değil de 15 gün olsaydı. Öğrencilerde 15 gün ile bir ayın algısı farklı. Ben fazla bir şey değişeceğini düşünmüyorum. TYT sınavının süresi 30 dakika uzatıldı, bu bir şanstır.

İkinci dönem derslerinden muafiyet var. Tüm öğrenciler bu koşullara tabi gireceğine göre, sınav yarışı bu anlamda eşit gerçekleşecektir. Öğrenciler hızlı bir şekilde ders çalışma programlarını güncelleyerek bu sürecin altından kalkabilir.

 Ayrıca şöyle bir konu da var. Öğrenciler maske ile girecek sınava. Haziran ayı, temmuz ayına göre daha serin geçer. Maske nefes almayı zorlaştırıyor.

 Soluduğunuz havayı içinize çekiyorsunuz. Oysa beyne oksijen gitmesi gerekir. Maskeyle sınava girmek zorunda kalan öğrenciler, temmuz sıcaklarına göre haziranda daha az bunalacaklardır. Öğrencilerin meseleye negatif tarafından değil, pozitif tarafından bakmaları gerekir... "

Bu da başka bir yaklaşım; maske ile sınava girişin temmuz ve haziran farklılığı hiç aklıma gelmeyen bir şeydi. Hakikaten doğru. Gerçek yani, telli cerrahi maskelerle bir süre sonra nefes alamaz hale gelip tıkanıyorum ve iki adımlık yol yürüdüğüm halde kendimi inanılmaz yorgun, sanki çok ağır iş yapmış gibi hissediyorum.

Eğitmen, öğrenci ve veliler dışındaki bir kesimin yaklaşımı da şöyle:

"YKS sınav tarihi temmuz olarak açıklandığı tarihte; koronavirüs salgınına dair belirsizlik vardı. Türkiye'de vaka ve ölüm sayıları hızla artıyordu. Salgın kontrol altına alınınca, YKS'nin normal tarihine alınmasında bir sakınca görülmedi... Öğrencilerin aileleriyle tatil yapabilmesi öngörüldü. Böylece iç turizme de katkı sunulacak."

BU YIL İKİNCİ KEZ SINAVA GİRECEK OLANLAR ŞANSLI

Şimdi...

Üniversite sınavına 2,5 milyon öğrenci girecek. Tıp, mühendislik, hukuk gibi bölümleri hedefleyen öğrencilerin en az ilk 50 binde yer alması gerekiyor. Bazı iyi üniversiteler için bu sayı ilk 15 bin.

Esas mesele şu; sınava giren 2,5 milyon öğrenciden 500 bini mezun öğrenci.
Bu öğrencilerin pek çoğu, hedefini tutturamadığı için daha yüksek puan alıp hedefi olan bölüme girebilmek için geçen sene tercih yapmadılar.

Geçen sene TYT'ye girdikleri için bu sene doğrudan AYT sınavına hazırlandılar.

 2020 YKS sınavının en şanslıları onlar. Geçen sene okullarında normal eğitim gördüler ve bu yıl da sene başından beri AYT'ye hazırlandılar...

ÖZEL OKULLARIN SINAV MARKAJI

Devlet okullarında 12'nci sınıf öğrencileri EBA'dan ders izlediler.

Ama özel okulların bir kısmı sınavda ikinci dönem derslerinden sorumlu olunmayacağını öngörüp, online eğitimle öğrencileri üniversiteye hazırladı.

Hatta online eğitimlerin dışında, öğretmenler bire bir telefonla arayarak ya da canlı yayın görüşmeleriyle öğrencilere anlamadığı konuları izah ettiler.

Her bir öğrenciye bir öğretmenin koç olarak atandığı okullarda öğrenciler tek tek izlendi. Ödevler verildi, sürekli test sınavına tabi tutuldular, konu tekrarları yapıldı...
Böyle okulların öğrencileriyle ve bu yıl AYT'ye tekrar girecek olanlarla devlet okullarında okuyan öğrencilerin üniversiteye girişte eşit şartlarda yarıştığı söylenebilir mi?

Söylenemez! Hatta tam aksine; aradaki açı çok daha büyüdü...