Kovid geçiren çocuklara dikkat!

Bursa Tabip Odası farklı etkinliklerle kamuoyunu bilgilendirmeye devam ediyor: Sağlık Gündemi başlığı altında online (Podcast) söyleşiler gerçekleştiriyor. Çeşitli konularda, uzmanların konuk edildiği yayınlarda halkın sağlığını ilgilendiren bilgilendirmelere ağırlık veriliyor.

Programın son konuğu ise Bursa Uludağ Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Hacımustafaoğlu ve Uzm. Dr. Cansu Turan'dı...

Programın konusu ise "Çocuklarda kovid ve sonrasında yaşanan sorunlar"dı... İnsanların en çok kaygılandığı ve merak ettiği konuların başında geliyor. Zira salgının bu son üçüncü pikinde daha önce olmadığı kadar çocuklarda kovid vakalarına rastlandığı sürekli söyleniyor.

En çok merak edilen konulardan biri de kovid sonrası ortaya çıktığı söylenen hastalıklar...

Prof. Dr. Hacımustafaoğlu tüm kovid-19 vakalarının yüzde 90 oranında yetişkinlerde olduğunu, bölgelere göre yüzde 5 ile 10 arasında rastlandığına dikkat çekerek şunları söyledi:

"Kovid-19 yetişkinlerde daha çok görülüyor, yetişkinlerden çocuklara geçiyor. Çocuklarda bulgu erişkinlere göre daha az. Yoğun bakımlara yatış da daha az ama hiç yok da değil. Yoğun bakımlara yatan çocuklar da görüyoruz!"

KOVİD GEÇİREN ÇOCUKLARDA MIS-C'YE DİKKAT!

Ailelerin, kovid-19 hastalığını çocuklardaki mevsimsel hastalıklarla karıştırdığını tanının test yaparak konulabileceğini söyledi.

Kovid-19'un çocuklardaki etkilerini anlatırken salgın geçiren çocuklarda ortaya çıkan MIS-C hastalığı hakkında da bilgi verdi.

MIS-C'nin, kovid geçiren çocuklarda 3-4 hafta, bazen daha kısa sürede de ortaya çıkan bir hastalık olduğunu vurguladı ve şunları söyledi:

 "Bu ciddi bir hastalık. Vücutta değişik yerlerdeki iltihabın güçlü bir şekilde tetiklendiği hiper enflamatuar sendrom olarak tanımlıyoruz. Yoğun bakım şartları gerektirebilen bir hastalıktır. Kalp, böbrek, akciğer yetmezliklerine sebep olabiliyor.

Kawasaki hastalığına benzer bulgularla ortaya çıkabiliyor. Erken teşhisle tedavisi ise mümkün. Tedaviye erken evrede başlanmadığı takdirde ölümcül seyredebilir!"

Prof. Dr. Hacımustafaoğlu, aileleri uyararak şu önerilerde bulundu:

"Kovid-19 geçirdikten ve bulguları düzeldikten sonra veya uzun sürdüğü bir dönemde yeniden başlayan ateş, çarpıntı, öksürük, döküntü, ishal ve diğer hastalık bulguları varsa hemen doktora getirilmesini tavsiye ediyoruz.

 Böyle bir durumda erken tedavi ileriye dönük ağır hasarların ve ölümün engellenmesi için büyük önem taşıyor. Kovid-19 geçiren çocukların 3-4 hafta kadar sonra doktor kontrolünden geçirilmeleri önem arz ediyor."

BTO Sağlık Gündemi'nin bir diğer konusu ise çocukların aşılanmasıydı. Bilindiği üzere aşılama sağlık çalışanlarından başladı; öncelik en üst yaş grupları olmak üzere devam etti ve 60-65 yaş grubuna indi. Bazı meslek grupları da aşılanmaya başladı.

SALGINI DURDURMAK İÇİN TOPLUMUN YÜZDE 70'İ AŞILANMALI!

Prof. Dr. Hacımustafaoğlu şu bilgileri paylaştı:

"Toplumsal korunma için aşılama şart. Bu durum hastalığın yayılma hızıyla bire bir ilişkili. Kızamık çok bulaşıcıdır. Bulaştırma hızı 16-18 gibi yüksek değerlerdedir.

 Bu yüzden kızamığın yayılmasını durdurmak için toplumun yüzde 90-95'ini aşılamak gerekir. Kovid-19'un bulaştırma hızı daha düşüktür. Yüzde 1,5-5 arasında bir değere sahip.

Kovid-19'un yayılmasını engellemek için o toplumun en az yüzde 60'ının yüzde 70, 80'inin aşılanması gerekiyor. Hem çocukların hem de yetişkinlerin aşılanması şart. Bugünkü koşullarda dünyadaki aşı üretimi bütün insanların yüzde 70'inin aşılanmasına yetecek düzeyde değil!"

Sıkıntı da tam burada işte!.. Zengin ülkeler aşıya erişti, stokladı, halkını aşılıyor. Aşıya erişimin hiç olmadığı yoksul ülkeler bile var. DSÖ'nün açtığı aşı yardım kampanyasıyla kısıtlı destek verilmeye çalışılıyor.

"Önce can, sonra canan!" misali, aşıya erişebilen ya da aşı üreten ülkelerin önceliği; kendi ülkelerindeki salgını durdurmak ve vatandaşlarının sağlığını korumak...  Çocuklara kovid-19 aşısının gereksiz olduğuna dair bir algı oluşmuştu. Prof. Dr. Mustafa Hacımustafaoğlu durumun aslında böyle olmadığını da ortaya koymuş oldu. Mesele riskli gruplardan çocuklara henüz sıranın gelemeyişiyle alakalı!..

'AŞI VARSA ÇOCUKLAR DA AŞILANMALI'

Prof. Dr. Hacımustafaoğlu sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu yüzden riskli grupları öncelikle aşılamak gerekiyor. Bu grupları aşıladıktan sonra çocuklara sıra gelecektir. Çocuklar da dâhil olmak üzere toplumun en az yüzde 60, 80'i aşılanmadığı sürece bu hastalığın önüne geçemeyiz.

Aşı varsa evet çocukları aşılayalım. Ama çocuklara gelecek kadar aşı şu anda yok. Çocuklardan önce daha çok risk taşıyan grupları aşılamak daha öncelikli olmalı."

Gebelikte aşılamaya da değinen Prof. Dr. Hacımustafaoğlu, aşı çalışmalarının sağlıklı bireylerde yapıldığını, gebelik risk taşıdığı için hamilelerde aşı çalışmasının henüz yapılmadığını hatırlattı. Dünyanın gelişmiş ülkelerinde gebelere bilgilendirmek koşullarıyla isteğe bağlı aşılama önerildiğini, bebeğe etkisinin de henüz bilinmediğini ancak kovid'i ağır geçiren gebelerde bebeğin olumsuz etkilendiğinin görüldüğünü anlattı.

Prof. Dr. Mustafa Hacımustafaoğlu'nun dikkat çektiği bir husus da yüz yüze eğitimin önemiydi:

"Eğitim vazgeçilmeyecek kadar önemlidir. Dünyanın tüm gelişmiş ülkeleri kovid-19'un en yüksek salgın döneminde bile 'çocukları ne yapalım da okula gönderelim' düşüncesinde oldular. 'Kovid-19 erişkinlerde daha fazla görülür' demiştik. Bebekler ve küçük çocuklar hastalıktan daha az etkilenir. Ama tersine eğitimden alınacak yarar çocuk ne kadar küçükse o kadar fazladır. Bütün gelişmiş ülkeler yüz yüz eğitim şartlarını oluşturmak için çaba gösteriyorlar.

Okulların en azından okul öncesi ve ilkokul düzeyinde açık kalması gerekiyor. Kişisel kanaatimce eğitim taviz verilemeyecek kadar önemli bir durumdur. Bu nedenle hem Sağlık Bakanlığı hem Milli Eğitim Bakanlığı hem illerde Valilikler, Milli Eğitim ve Sağlık Müdürlükleri tüm okullarda yüz yüze eğitimi idame ettirecek önlemleri en üst düzeyde alması ve yüz yüze eğitimin teşvik edilmesi sağlanmalıdır."

Bursa Tabip Odası'nın Sağlık Gündemi podcast'te yapılmış tüm yayınlarını https://open.spotify.com/show/6jmfftG31vnKmTa9KgHJ0s linkini tıklayarak yeniden dinlemek mümkün. Son derece yararlı bilgilerin yer aldığı söyleşiler var...