Hava Durumu

Restorasyonun böylesi! Tarihi Hocailyas Okulu sıvandı!..

Yazının Giriş Tarihi: 29.12.2020 06:00
Yazının Güncellenme Tarihi: 29.12.2020 06:00

Hocailyas Ortaokulu'nu Bursalı olup da bilmeyen yoktur. Hatta şehre sonradan gelenlerle turistik ziyaret için yolu düşenler bile bilir. Zira Pirinç Han'a çok yakın ve Bursalıların yolunu çokça düşürdüğü Zafer Plaza'nın da hemen dibindedir...

Bursa'nın az sayıdaki taş mekteplerinden biridir. Benzeri binalardan bugüne kalabilenler çok azdır. (Mesela Atatürk İlkokulu)

Hocailyas Ortaokulu; tarihi görüntüsüyle bulunduğu bölgeye yani Cumhuriyet Caddesi ve Hanlar Bölgesi'ne çok da yakışan bir tarihi binadır. Şehirde yaşayanlara ve dışarıdan gelenlere kentin tarihi kimliğini hatırlatır.

Daha doğrusu öyleydi. Fotoğraflardan da göreceğiniz üzere o tarihi görüntüsü gitti. Bambaşka bir binaya dönüştü!..

OKULU GÖREN İSYAN EDİYOR!
 

Okulun son halini gören şoke oluyor. İsyan ediyor! Özellikle de Hocailyas İlkokulu mezunları! Bursalılar sosyal medya aracılığıyla tepkilerini dile getiriyor...
Okul binası Vakıflar'a ait. Edindiğim bilgiye göre, Milli Eğitim Müdürlüğü okul binası için Vakıflar Bölge Müdürlüğü'ne kira ödüyormuş.

Defalarca restorasyon geçiren bina depreme dayanıksız olduğundan deprem güçlendirmesi yapılmak üzere projelendiriliyor.

Son restorasyonda ise okul binasının iç düzenlemesinde sorun yok. Çatılar yenileniyor; bina sağlamlaştırılıyor. Lavabolar elden geçiriliyor. Ama dış cephe; hani göz var, izan var derler ya! Öyle bir şey işte! O güzelim dış cephesi sıva ile kapatılmış...

ECDAT MİRASINA BU YAPILMAZ!

Tarihi binalarda eski adıyla Anıtlar Kurulu, Hocailyas Ortaokulu'nun tarihi binasında dış cephenin sıvanarak değiştirilmesine nasıl izin vermiş, anlaşılır gibi değil!

Okul daha önce de restorasyon geçirdi. O tarihte bu işi yapan ya da yaptıranların aklı yok muydu? Niye o kadar uğraşıp dış cepheyi olduğu gibi korumaya çalıştılar?
İnsanın aklına olmadık düşünceler düşüyor. Binanın tarihi bir yer olduğuna dair insanlarda oluşacak olan tüm görsel algı yok ediliyor.

Yazımda yer alan bilinen fotoğraflardan biri 1898 yılına ait. 1919 yılında çekilen fotoğraf ise Şehrengiz yazarlarından araştırmacı Kerim Bayramoğlu'nun arşivinden... Diğerleri ise şimdiki restorasyon ucubesine ait!

Yani okulun dış cephesi en az 130 yıldır restorasyon önceki halinde!..

OKULUN KAPATILACAĞINA DAİR İDDİALAR

Malum okulun bölgesi ticari ederi/rantı çok yüksek bir yer!  

İddialar arasında birilerinin, "Binanın öğrencilere yetersiz geldiğinden hareketle binanın Milli Eğitim'e okul olarak tahsisini kaldırmak için uğraştığı" da yer alıyor. Ama giden okulun yerine yenisi gelmiyor!
Doğru mu bilemem ama şehirde rantı tarihten, kültürden çok önde tutanlar olduğunu da biliyoruz. Onlar olmasaydı, şehrin tarihi ve kültürel dokusu onlarca yıldır bu denli tahrip edilmez, korunurdu.  

Tarihi bir yer olduğu toplumsal bellekten silinirse, başka bir şeye dönüştürmek daha kolay olur...

Bir diğer söylenti ise Hocailyas Ortaokulu'nun müze olarak korunacağı yönünde. Yanlış mı olur? Hayır, en azından bina korunur. Ama 552 yıllık tarihsel işlevi ortadan kaldırılmış olur. Zaten Bursa'da ciddi bir müze dağınıklığı var; her biri bir yanda!..

550 YILLIK OKUL KORUNMALI

Hocailyas Ortaokulu'nun tarihçesine gelince... 1468 yılında Hocailyazade Mehmet Çelebi tarafından kuruluyor. O tarihten bu yana da hep okul olarak hizmet vermiş.

İlk adı Kümbetli Mektep... Tabii o tarihteki görüntüsü 1800'lü yıllardaki gibi değildir... Zaten kayıtlarda da isyanlar, savaşlar, yangınlar ve depremlerde yıkıma uğrayıp onarım görüyor ya da yenilendiği yer alıyor.

Bölgede okul eksiği varsa yeni bir okul yapılabilir; istediğiniz gibi dış cephesini sıvarsınız, şehre yakışmayan prototip binalardan yaparsınız! Kimse de "Şehrin dokusuyla örtüşen özgün bir mimari proje neden üretmediniz?" demez... Çünkü şehirli betona alıştırıldı; zaten okul eksiği var, o yüzden de şükreder bile!..

Artı tarihi bir binanın en az 130 yıldır korunan özgün dış cephesi; zahmetsizce sıvanarak sıradanlaştırılamaz. O okulda bina içinde ve çatısında iyi işler de yapılmış; depreme karşı güçlendirilmiş, ama dış cephede yapılanlar o iyi işleri eksiye dönüştürüyor!..

Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.