Sadece memur emeklisi kız çocukları yetim maaşı alamıyor!

SSK ya da Bağ-Kur emeklisi kız çocukları, emekli oldukları takdirde hem kendi emekli maaşlarını alıyor hem de babalarından yetim aylığını almaya devam ediyor.

Ancak... Emekli Sandığı'na tabi memur sıfatıyla çalışan ve emekli olan kız çocuğu babasından yetim maaşını alamıyor.

20 Mayıs 2006 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan ve aynı gün yürürlüğe giren 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK), Bağ-Kur ve Emekli Sandığı; Sosyal Güvenlik Kurumu'na yani SGK'ya devredilmiş, dolayısıyla üç ayrı sosyal güvenlik kurumu aynı çatı altında birleşmişti...

Ancak memur emeklisi kız çocuklarının babalarından yetim maaşı alabilmesine yönelik sorun çözülmedi. Diğer sosyal güvenlik kurumu emeklileri alırken, onlara yönelik ayrımcılık devam etti...

 Bir öğretmen babanın öğretmenlikten emekli olan kızı, babasından yetim maaşı alamazken; bir özel bankada SSK'lı olarak çalışan ve şube müdürü sıfatıyla emekli olan kızı ya da firma sahibi olup en üst dilimden Bağ-Kur'a prim ödeyerek emekli olan kızı yetim maaşı alabiliyor!

CHP Bursa Milletvekili Yüksel Özkan TBMM'de, SGK'ya tabi çalışanların emeklilik gün ve sürelerine yönelik görüşmeler gündemdeyken tam da bu konuya yönelik bir kanun teklifi verdi...

Teklifin "Genel Gerekçesi"nde şunlar yazıyor:

"...Sigortalı olarak çalışan kişinin (kız veya erkek olmasına bakılmaksızın) vefat etmesi üzerine geride kalan hak sahiplerine bağlanan ödemelere 'dul ve yetim maaşı' denmektedir. Vefat eden kişinin eşine bağlanan maaş dul aylığı, çocuklara bağlanan maaş ise yetim aylığı olarak geçmektedir. SGK hak sahibi kişilerin hizmetlerden yararlanmasını sağlayacak pek çok hizmeti vermektedir ve bu haklardan yararlanabilmeleri için bazı şartlar aranmaktadır."

Ve uygulamaları ayrıntılı şekilde açıklıyor:

"Örneğin vefat eden SSK emeklisinin kız çocuğuna yetim aylığı bağlanabilmesi için evli olmaması, evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmasının yanı sıra sosyal sigorta ya da emekli sandıklarına tabi bir işte çalışmaması, buralardan gelir veya aylık almıyor olması gerekiyor.

Tüm bu şartları sağlayan SSK ve Bağ-Kur emeklisi olan kız çocuğunun ne Emekli Sandığı'ndan ne de SSK veya Bağ-Kur'dan yetim aylığı alması mümkündür.

Emekli Sandığı Kanunu'na tabi görev yapanlardan iki yönden aylığa hak kazanma halinde aylıkların birinin tercih edilmesi gerekiyor. Bu sebeple, memur olarak kendi aylıkları bulunan kişiler memur vefat etmiş babalarından ayrı bir aylık alamazlar.

Yalnızca babalarının aylıkları yüksekse tercih talebinde bulunabilirler ve yüksek olan aylık kendilerine ödenir, kendi aylıkları ödenmez. Hem emekli aylığı hem de yetim aylığı alınamaz."

Ardından da kanun teklifinin amacını özetliyor:

"Eşitlik ilkesi doğrultusunda şartları sağlayan SSK, Bağ-Kur ya da Emekli Sandığı emeklisi olan kız çocuklarının yetim aylığı alabilmeleri ve Emekli Sandığı emeklisi olan kişilerin de yetim aylığından yararlanabilmeleri gerektiği düşüncesindeyim. Kanun teklifimiz ile söz konusu kişilerin mağduriyetlerinin giderilmesi ve bu şekilde aralarında eşitlik sağlanması amaçlanmaktadır."

Teklifte, 8 Haziran 1949 tarihli ve 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu'na madde eklenerek memur kız çocuklarına Bağ-Kur, SSK'lı ya da Emekli Sandığı ayrımı yapılmaksızın yetim aylığı bağlanmasını, yapılan değişiklikle yetim (ölüm) aylığı almaya hak kazanan kız çocuklarının kendi emeklilik aylıklarının da ödenmesinin devam etmesi yer alıyor...

Son yıllarda iktidar bloku, muhalefetten gelen bütün kanun tekliflerini iyi ya da doğru, yerinde olmasına bakmaksızın geri çeviriyor!

Peşin peşin söyleyeyim, yasalaşacağına dair bir kanaatim yok!..

Ancak bir tıp profesörü olan milletvekilinin, emekli kadınlar açısından problemli ve yasaların eşitlik ilkesine aykırı bir alanı fark ederek bu konuda yasa teklifi sunması takdire değer bir konudur.

SGK'da sorun çok! Sorunlardan biri EYT olarak bilinen emeklilikte yaşa takılanlardır. Bir diğeri ise SSK'lıların çalışma süresi ve çalıştıkları gün sayısı arttıkça hak ettikleri emekli maaşlarının düşmesidir! Eski emekliler yüksek maaş alırken, yeniler ise günlerinin ve ödenen primin daha çok karşın düşük maaş almaktadır. Pek çok kişi, emeklilik süresi geldiğinde SGK ile ilişiğini kesip emekli maaşının düşmemesi için yaşı beklemektedir.

Oysa eskiden ödenen prim ve çalışma süresi ne kadar yüksekse, emekli maaşı da o kadar yüksek olurdu. Bu son derece tuhaf, anlaşılmaz bir durumdur! SSK maaş hesaplama sisteminin acilen düzeltilmesi gerekir!..