Kentsel dönüşüm meselesi

Kentsel dönüşüm betonu yıkıp yerine sıfır beton mu koymaktır? Maalesef bizde böyle algılanıyor. Betona beton... Sadece daha yenisi...

Oysa "dönüşüm" sadece betonda olmamalı. Daha insanca, daha mutlu yaşanabilecek ortamlar meydana getirilmeli.

Oysa bizde yer sahipleri dönüşümden para kazanmanın derdinde...

Keza müteahhitler de nemalanacak dönüşümden...

Sonra işler sarpa sarıyor... Maliyetler aşırı yükseldiğinden dönüşemiyoruz...

Kentsel dönüşüm en önemli memleket meselelerinden biri haline geldi maalesef...

Cumhurbaşkanı Erdoğan "Zorla dönüşüm olmaz" dedi. Elbette kimsenin mülkünü kimse zorla dönüştüremez... Polis marifetiyle adamı evinden atıp sonra dönüşüm hamlesi başlatmak olmaz.

Lakin öyle rantlar peşindeki insanlar inanılmaz... 1 liraya mal edip 4 liraya satan müteahhit profili sürekli akıllardan çıkmadığından vatandaş da müteahhitten fazla fazla koparmaya çalışıyor.

Dedik ya herkes rant peşinde...

Mevcutları rant anlaşmazlığı yüzünden dönüştüremiyorsak, makro bazda dönüşümü gerçekleştiremiyorsak da ısrar etmenin anlamı yok. Kendimizi üzmeyip, yeni yerleşim merkezleri kurmanın yollarını aramalıyız.

Yeni, insancıl, keyifli uydu kentler tasarlarsak eskilerin kıymeti de anında düşer.

İşte o zaman bakın ev sahipleri nasıl kendi kendini dönüştürüyor izleyin... Hem de ceplerinden para vererek...

Kurtuluş reçetesi; yeni keyifli kentler inşa etmekte yatıyor...

Bu arada rant konusunda Avrupa'da uygulanan bir yöntem de mevcut.

Diyelim ki tarlanız imara açılmak üzere bir anda değeri 10 katına çıkacak. Belediye sizi çağırıyor ve "Arkadaş sana müjde arsan imara açılıyor. Hayırlı uğurlu olsun. Lakin bu rantı sana sağlayan şehrin tamamıdır. Bu şehir çalıştı, büyüdü ve senin tarlan da imara açıldı. Değer artışının yarısını belediyeye vereceksin" diye hatırlatmada bulunuluyor.

Yani sana rantı sağlayan şehre borcunu anında ödüyorsun. Çünkü sen sadece bir arsa alıp kenara çekildin. Şehir çalıştı büyüdü ve senin arsana ihtiyaç oldu. Elde edeceğin ranttan vergini paşa paşa ödüyorsun. Elin mecbur. Yoksa imara açılma onayı çıkmıyor.

Şartlı bir imar onayı söz konusu. Kimse kimseye bedavadan rant vermiyor. Seni zenginleştiren şehirse, şehre karşı da borçlusun. Öde borcunu! Mantık bu..

Kimse de "Arsa benim arsam. İmara açmasaydın. Rantın hepsini ben yerim birader" demiyor. Herkes medeni çünkü. Kentlilik bilinciyle yaşadığı yere doğan borcunu fazlasıyla veriyor.

Aynısı bizde yapılamaz mı?

Bizde maalesef arsası değer kazanana piyango vuruyor. Bir anda bayram ediyor. Oysa şehir büyümeseydi. Milyonlarca kişi şehir için çabalamasaydı tarlan yine tarla olarak kalacaktı.

Bunu kimse hesaba katmıyor.

Rantın yarısı belediyelere aktarılacaksa neden "rant vergisi" konulmasın? Başlarda biraz mırın kırın edenler çıkacaktır lakin zamanla oturur sistem kanaatimce...

Kesinlikle düşünülmesi gereken bir öneri bu...

Büyüklerimiz dikkate alsınlar...