Bursa'da Uçak Motoru Yolculuğu anlatıldı

Medeniyet Derneği iş birliğinde Bursa Teknik Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenen konferansta Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit, ‘Türkiye’nin Uçak Motoru Yolculuğu’ nu anlattı.

Program açılış konuşmasını gerçekleştiren Prof. Dr. Arif Karademir, “Cumhurbaşkanımız önderliğinde başlayan Milli Teknoloji Hamlesi girişimi, nitelikli insan kaynağına olan ihtiyacı daha da belirginleştirdi. Teknoloji transferinden ziyade teknoloji üretecek insan kaynağını yetiştirmemiz gerekiyor. Sizin gibi değerli şahsiyetlerin gençlerle daha çok bir araya gelmesi de onların kendilerine güvenmesini ve daha iyiyi yapabileceklerine inanmasını sağlaması yönüyle çok değerli. Gençlerimizin bu etkileşimlerden hareketle ülkemiz bağımsızlığını sağlayacak çalışmalara imza atacağına inanıyoruz” şeklinde konuştu.

Ev sahibi Bursa Teknik Üniversitesi’ne teşekkürlerini sunan Medeniyet Derneği Bursa Temsilcisi Soner Aksoy da yoğun programı arasında vakit ayırıp programa katılan Akşit’e şükranlarını ifade etti.

Bursa Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Süleyman Çelik, “Türkiye yerli ve milli atılımı ile birçok ihtiyacı kendisi üretebilir hale geldi. Özellikle askeri sanayi noktasında çok iyi yerlere ulaştık. İHA ve SİHA’ların nasıl gurur kaynağı olduğunu hepimiz izlemekteyiz. TOGG’un Gemlik’te üretilecek olması da Bursa olarak bizim için büyük gurur. Bu sanayi ve üretim şehri olan Bursa’mız için büyük bir avantaj sağlayacaktır. Bursa’da birçok fabrika hem Türkiye’ye hem de dünyaya ürün ve hizmet sunmakta. TUSAŞ Motor Sanayi Anonimim Şirketi de havacılık sanayisine yüksek kaliteli ürünler ve hizmetler sunan uluslararası düzeyde bir üretici ve dünya çapında bir tasarım merkezidir. Dolayısıyla bu programın gençlerimiz için faydalı olacağını düşünüyoruz” dedi.

Türkiye’nin Cumhurbaşkanının liderliğinde küresel güç olma yolunda hızla ilerlediğini ifade eden Ak Parti Bursa Milletvekili Osman Mesten, “TUSAŞ, BAYKAR gibi diğer pek çok şirketlerimizin yapmış olduğu atılımlar, üniversiteler, sivil toplum örgütlerimiz, iş insanlarımızın çabaları dünya beşten büyüktür söyleminin altını dolduran en güzel örnekler. Ülke olarak insani yardım anlamında dünyanın her yerinde merhametimizi gösteriyoruz. Ama diğer yandan da savunma sanayimizi güçlendiriyoruz. Türk milleti tarih sahnesine yeniden çıkmıştır. Dünyanın sulh ve selamet bulması açısından bu çalışmalar çok önemli” ifadelerini kullandı.

General Electric Ar-Ge merkezinde 10 yıl görev yapmasının ardından 2001 yılında Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Enerji Sistemleri Mühendisliği bölüm başkanlığı görevinde bulunan Akşit, akademik hayatına 2003 yılında Sabancı Üniversitesi Mekatronik Mühendisliği bölümünde devam etmiştir. Son olarak TEI Genel Müdürü olarak görevine devam eden Akşit döneminde Motor Sanayi Anonim Şirketi tarafından milli helikopterler, Gökbey, Atak 2, insansız hava araçları Aksungur, Akıncı, Anka, Bayraktar TB3 için motor ve güç sistemleri geliştirilmiş ve Milli Muharebe Uçağının yerli motor çalışmaları da başlatılmış oldu. Uçak motorları, gaz ve buhar türbinleri konularında 25 yılı aşkın tecrübeye sahip Akşit’in ayrıca 60’ın üzerinde patenti, 150’yi aşkın makalesi, NASA ve NATO teknik raporları da bulunuyor.

Türk havacılık tarihinden alıntılarla konuşmasına başlayan Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit, “1974 Kıbrıs Barış Harekatı öncesinde Türkiye’ye uygulanan ambargolar nedeniyle batılı ülkelerden tedarik ettiğimiz ekipmanın kullanılması engelleniyor. Fren balatası olmadığı için fantom uçaklarımı kullanamadık. Savaş uçakları iki ile üç uçuşta fren balatası değişimine ihtiyaç duyar. Çünkü yere çok sert ve hızlı inerler. Bu değişim o dönem sağlanamadığı için uçakları kullanamadık. O dönemde silahlı kuvvetler güçlendirme vakfı, ASELSAN, ROKETSAN, HAVELSAN firmaları kuruluyor. Bu olaylardan hemen önce kurulan TUSAŞ ise 1985 yılında uçak gövdesi ve uçak motoru üretimi ayrı teknoloji gerektirdiği için TEI ve TAI olarak ikiye ayrıldı” dedi.

TEI olarak 3 ana alanda faaliyetlerini yürüttüklerini ifade eden Akşit, “Tasarım, imalat ve bakım-onarım-montaj hizmeti sağlıyoruz. Dünyadaki her iki uçaktan biri TEI parçaları ile uçuyor. Avrupa’daki tüm ülkelerin motor şirketlerine mal ve hizmet satıyoruz. Körfez ülkelerinin savaş uçaklarının motor bakımlarını yapıyoruz. Şuan itibariyle 50’ye yakın firmaya 45 farklı motor programı için 1500 parça sağladık. Dünya genelinde en büyük tedarikçi firma konumundayız” dedi.

Firma bünyesinde üretilen çeşitli motorlar hakkında bilgiler aktaran Akşit, “GENX-GE90 gibi devasa motorlara parça üretmek her yiğidin harcı değil. Parçaların toleransını tutturmak çok ciddi bir iş. F110, T700 motorları artık Türkiye’de üretiliyor. Milli Gemi'nin (MİLGEM) motorunu da Eskişehir’de üretiyoruz. Atak helikopteri güç modülünü tamamen biz üretiyoruz. İlk yerli helikopter motoru T70’in seri üretimine 2018’de başladık. Şuana kadar 60’tan fazla motoru üretip sevkiyatını tamamladık” dedi.

Anka ile ilk uçuşunu yapacak olan PD170 motorunun dünyadaki rakiplerine göre güçlü bir motor olduğunu ifade eden Akşit, “Hiç gaz kesmeden 20 bin feete çıkabilmesiyle dünyada tek. İrtifa kabiliyeti en yüksek dizel motor ve aynı zamanda en az yakan motor. TJ 300 füze motorunu tasarladıktan sonra TÜBİTAK ile çalışarak kendimiz ürettik. İlk kanadı 2016 yılında döktük. Yine dünyada ilk defa katmanlı ithalat yöntemi ile motor yanma odası üretimini gerçekleştirdik. Türkiye’de ilk defa hassas titanyum dökümü ve nikel süper alaşım dökme teknolojilerini geliştirdik. Biz yapana kadar Türkiye’de paslanmaz çelik üretimi yoktu. 4 milyon dolarlık ciroya sahibi bir firmayız. Sertifikalı özel yetenek proses yetkinliğinde dünya birincisiyiz. Mevcutta sözleşmeye bağlanmış siparişlerimi 6.6 milyar dolara ulaştı. Son 8 yılda 11 milli motor 1 yerli motoru üretip çalıştırdık ” ifadelerini kullandı.

Yoğun katılımla gerçekleşen programa Sanayi ve Teknoloji İl Müdürü Latif Deniz, Yıldırım Kaymakamı Adem Yazıcı, BTSO Meclis Başkan Yardımcısı Metin Şenyurt katılımda bulundu.