Hayalet deprem! 'Arkasında bir iz, bir fısıltı bırakıyor!'

Yapay öğrenme ve teorik fizik alanında çalışan araştırmacı Arkadaş Özakın, 20 yılı aşkın süredir ABD'de sürdürdüğü profesyonel kariyerine nokta koydu ve mezunu olduğu Boğaziçi Üniversitesi'ne döndü.

Arkadaş Özakın, Fizik ve Matematik çift anadal derecesiyle Boğaziçi Üniversitesi'nden 1997'de mezun oldu. Doktora derecesini Teorik Fizik dalında California Institute of Technology'den alan Özakın, Georgia Institute of Technology'de Bilgisayar bölümünde yapay öğrenme, Georgia Tech Quantum Institute'ta ise Kuantum Bilgi İşleme Teknolojileri üzerine araştırmalar yaptı. Ardından Silikon Vadisi'nde özel bir şirkette çalışan Özakın, geçen yıl, TÜBİTAK 2232 programıyla Türkiye'ye dönerek çalışmalarına Boğaziçi Üniversitesi'nde başladı.

'BİR İZ, BİR FISILTI BIRAKIYOR'

Yapay öğrenme alanında geniş bir yelpazede projeler üreten Arkadaş Özakın'ın yeni çalışması yapay öğrenme yöntemleriyle 'hayalet depremler'in takibini konu alıyor. Depremlerin her zaman hissedebilecek büyüklükte gerçekleşmediğini belirten Özakın, projesiyle ilgili şu bilgileri veriyor:

"Küçük bir deprem, arka plandaki gürültünün içinde kendine ait hayalet gibi bir iz, bir fısıltı bırakıyor diyebiliriz. Küçük depremler büyük depremlere oranla çok daha sık şekilde, çok daha fazla sayıda oluyorlar. Projemizin amacı bu tür hayalet depremler diyebileceğimiz depremleri yapay öğrenme tekniklerini kullanarak yakalamak. Bu küçük depremler fayın hareketine, davranışına, belki geleceğine dair ipuçları içeriyorlar. Küçük depremleri kaçırmak, fayın verdiği bu sinyalleri de kaçırmamız anlamına geliyor. Ne kadar çok depremi yüksek hassasiyetle yakalar ve incelersek, faya dair o kadar bilgi elde edebiliyoruz. Ve bunu, daha seyrek ve daha yıkıcı olan büyük depremleri beklemeden yapabiliyoruz."

Yapay öğrenmenin erken uyarı sistemlerinin sorunlarını çözebileceğini ve sistemin kalitesini artırabileceğini belirten Özakın, "Yakalanmamış depremleri yakaladığımızı net şekilde gösterebilirsek ve bu alanda çalışan uzmanlar için yeni bilgiler üretebilirsek proje amacına ulaşmış olacak" diye konuşuyor.