Hava Durumu

Bursa'da çarşı esnafı zor durumda! Bir bir kapanıyorlar...

Değişen alışveriş alışkanlıkları ile koronavirüs salgınının yarattığı durgunluk ve desteklerin yetersiz kalmasıyla zor durumda olduklarını belirten Bursa Tarihi Çarşı ve Hanlar Birliği Başkanı Muhsin Özyıldırım, "Çarşımız her şeye rağmen yaşayacak ama maalesef esnafımızın bir kısmı ticaretten vazgeçmeye ve dükkanlarını devretmeye başladı" dedi.

Haber Giriş Tarihi: 27.01.2021 06:00
Haber Güncellenme Tarihi: 27.01.2021 06:00
Kaynak: Haber Merkezi
https://www.yenidonem.com.tr/
Bursa'da çarşı esnafı zor durumda! Bir bir kapanıyorlar...

HALİL SEVİNÇ

İnsan sağlığını tehdit eden kovid-19 salgınıyla mücadele kapsamında alınan kısıtlama kararları ekonomik anlamda en çok esnafı vurdu. Herkesin fedakarlıkta bulunmasını gerektiren bu süreçte hükümet ve yerel yönetimlerin verdiği destekler esnafa moral olurken sorunlar tamamen çözülemedi. Kovid-19 salgınının yarattığı ekonomik durgunluktan en büyük darbeyi alan gruplardan biri de çarşı esnafı oldu. Türkiye Tarihi Çarşılar Federasyonu ile Bursa Tarihi Çarşı ve Hanlar Birliği'nde başkanlık görevini yürüten Muhsin Özyıldırım, salgın sürecinde yaşadıkları sıkıntıları YeniDönem'e anlattı.

'Dayanma gücümüz azaldı'

Bursa'da çarşı esnafının salgının ikinci dalgasına hazırlıksız yakalandığını ve dayanma gücünün azaldığını söyleyen Özyıldırım, "Salgının birinci dalgasında halk sağlığını önemseyerek Türkiye'de ilk biz kepenk indirdik. Normalleşme süreciyle birlikte işlerimizi yoluna koysak da ikinci dalga ve kısıtlama kararları bizi derinden etkiledi. Çarşı esnafının en büyük gelir kaynağı düğün ve okul alışverişleridir. Uzaktan eğitime geçilmesi ve düğünlerin yasaklanması bizi çok zora soktu" dedi.

'Sabit giderler bizi zora soktu'

Çarşı esnafının emek ve sermayenin birleştiği bir camia olduğunu sözlerine ekleyen Özyıldırım, "Salgının ikinci dalgasında kira, fatura, işçilik gibi sabit giderler bizi zora soktu. Nakit akışının azaldığı bu dönemde özel bankalardan da yeterli desteği alamadık. Kısa çalışma ödeneği ise çarşıdaki tüm esnafı kapsamadı. Esnaf zararında kümülatif bir artış söz konusudur. Böyle olunca zararın telafisi çok zor oluyor" değerlendirmesinde bulundu.

'Destekler tüm esnafı kapsamadı'

Devletin devreye aldığı kira ve gelir desteğinin kendileri için sadece moral olduğunu belirten Özyıldırım, "Çarşı esnafının ödediği kiralar mahalle esnafına göre çok daha büyük rakamlar. Devletin verdiği 750 lira kira, bin lira gelir desteği bize can suyu oldu ancak yeterli olmadı. Ayrıca bu destekler tüm çarşı esnafını kapsamadı. Kuyumcu, konfeksiyoncu ayakkabıcı gibi esnaf gruplarımız bu destekten faydalanamadı" diye konuştu.

'Vakıflar, kiralardan vazgeçmedi'

Çarşıda çok sayıda restoran, kafenin kısıtlama kararlarıyla birlikte kapandığını hatırlatan Özyıldırım, "Bu süreçte Osmangazi ve Büyükşehir Belediyesi kapalı işletmelerden kira almayarak bize en büyük desteği sağladı. Buradan onlara teşekkür ediyorum. Ancak tarihi çarşımızdaki dükkanların yaklaşık yüzde 10'unun mülkiyetine sahip olan Vakıflar Genel Müdürlüğü, salgının en başından beri kira alacağından vazgeçmedi. Biz, kapalı olan dükkanlardan kira alınmamasını, açık olanların ise kira ödemelerinin ötelenmesini talep ettik. Vakıflar, teklifimize yanaşmadı. Bu tutum üzerine 'Kiramızı devlet ödesin, devlete borçlanalım' dedik ancak bu da kabul görmedi.Tüm bunlar yetmezmiş gibi 2021 yılında kiralara yüzde 12 oranında zam yaptılar. Yaptığımız itirazlar neticesinde zam geri alındı" şeklinde konuştu.

'Vergiden muaf tutulmalıydık'

Zor geçen bu süreçte doğalgaz, elektrik ve telekomünikasyon şirketlerinden de darbe yediklerini söyleyen Özyıldırım, "Faturalarını ödeyemeyen bazı esnaflarımızın elektrik, telefon, internet ve doğalgazı kesildi. Sadece Büyükşehir Belediyesi su faturalarında anlayışlı davrandı. Bilindiği üzere faturalarda yüklü miktarda vergi bulunuyor. En azından bu süreçte çarşı esnafı vergilerden muaf tutulmalıydı" dedi.

'Sokak kısıtlaması en çok bizi vurdu'

Çarşı esnafının cumartesi günlerinde önemli bir ciro yaptığını kaydeden Özyıldırım, "Hafta sonları uygulanan sokağa çıkma kısıtlamaları en çok çarşı esnafını vurdu. Çok fazla ürün çeşitliliğine sahip olan ve hafta sonları açık olan süper marketler, bizim hafta içi yaptığımız satışları kısıtlama günlerinde yapınca ciromuz iyice azaldı. Hafta sonları marketlerin sadece temel gıda ürünlerini satmasına izin verilseydi daha az mağduriyet yaşardık. Uygun ortam oluştuğunda sokağa çıkma kısıtlamasının cumartesi günlerinde uygulanmaması bize nefes aldırır. Alınan tedbirler kapsamında kapatılan restoran ve kafelerimiz ise HES kodu uygulaması ile açılmalı" diye konuştu.

'geleneği sürdürüyoruz'

Salgın süreci dışında değişen alışveriş alışkanlıklarının çarşı esnafının genel sorunu olduğunu belirten Özyıldırım, "AVM'lerin sayısının artması, e-ticaretin yaygınlaşması ile birlikte çarşıda işler eskisi gibi değil. Biz bir geleneği sürdürüyoruz. Çarşıda samimiyet vardır, bir muhatap vardır.AVM'lerde ve e-ticarette ise sadece ürün ve fiyat vardır. Tüm bu sıkıntılara rağmen çarşı esnafı yaşayacak ama bazı esnafımız belki de yaşayamayacak. Esnafımızın bir kısmı vazgeçmeye başladı" diye görüş bildirdi.

'Çarşıbaşı projesi yıllardır hayalimizdi'

Bursa'nın geleceği için çok büyük önem taşıyan Büyükşehir Belediyesi'nin Hanlar Bölgesi ve Çarşıbaşı Kentsel Tasarım Projesi hakkında da konuşan Özyıldırım, "Yıllardır bu projenin hayalini kuruyorduk. Proje, Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi'nin batı yakasını kapsıyor. İlerleyen yıllarda diğer yakalarda da benzer projelerin gerçekleşmesini ümit ediyoruz. Oralarda da tarihi silüetin ön plana çıkması için bazı dokunuşlara ihtiyaç var. Bu projenin sonuna kadar destekçisiyiz. Ancak kamulaştırılan yerlerde esnafın ve maliklerin hakkının teslim edilmesini arzu ediyoruz. Bu noktada ortak noktada buluşulmalı" dedi.

'En büyük ihtiyacımız otopark'

Projeden en büyük beklentilerinin ise yer altına büyük bir otopark yapılması olduğunu vurgulayan Muhsin Özyıldırım, "Çarşıda en büyük ihtiyaçların başında otopark geliyor. Çünkü proje tamamlandığında burası buluşma alanı olacak, turist otobüsleri gelecek. Ziyaretçi giriş çıkışlarında yoğunluk yaşanmaması adına yer altına büyük bir otoparkın yapılması, bölgenin rahatlığı açısından çok önemli. Öyle bir proje olmalı ki gelen misafirimiz, 'Osmanlı çarşısına geldik' demeli" ifadelerini kullandı.

'Yanlıştan dönüldü'

Kozahan'da gerçekleştirilen restorasyon çalışmalarına ilişkin düşüncelerini de dile getiren Muhsin Özyıldırım, "Büyükşehir Belediyesi büyük bir özveriyle projeyi üstlendi. Kamuoyunda tartışmalara neden olan parke taş döşenmesinde ise yapılan yanlıştan dönüldü. Bu çok da önemli değil. Çünkü koruma ve denetleme kurulları var. Elbet doğru karar alınır. Bizim için önemli olan Kozahan'da kimin söz hakkı sahibi olacağı" diye konuştu.

Ortak akıl vurgusu

Kozahan'da bulunan 95 odadan yaklaşık 15'inin mülkiyetinin Vakıflar Bölge Müdürlüğü'ne ait olduğunu belirten Özyıldırım, "Kozahan'da avlunun mülkiyeti ise Vakıflar Bölge Müdürlüğü'ne verildi. Oraya hizmet götüren, elini taşın altına koyan belediyelerimiz var. Geçmişte Kozahan'a tüm hizmetleri Osmangazi Belediyesi getiriyordu. Şimdi ise bir karar alınırken Osmangazi'nin adı geçmiyor. Handaki esnafın, mülk sahiplerinin de avlunun tasarrufu hakkında fikri alınmalı. Kozahan'da avlunun işleyişi hakkındaki kararlar, tüm dinamiklerin yer aldığı ortak akılla belirlenmeli" ifadelerini kullandı.

Yasa teklifi

Kozahan'da olduğu gibi tarihi çarşılarda yaşanan belirsizliğin ortadan kalkması için uzun yıllardır uğraştıkları bir çalışmalarının olduğunu kaydedenÖzyıldırım, "Tarihi çarşılarımızda belirsizliğin ortadan kalkması için yasal dayanaklı, kurumsal yapı şart.Ülkemizdeki tüm tarihi çarşıları kapsayan bir teklifte bulunduk: Tarihi Çarşılar Yönetim Yasası. Teklif ettiğimiz yönetim modelinde mülki amirler, belediyeler, esnaf, Vakıflar Bölge Müdürlüğü ve Kültür Müdürlüğü söz sahibi olacak. Ortak yönetimi benimseyen bu yasa yürürlüğe girdiğinde, kimsenin mağduriyet yaşamadığı, herkesin düşüncelerinin dikkate alındığı bir ortam oluşacak. Bu konuda yaptığımız çalışmaların sonuna geldik" dedi.

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.