Bursa ikincilik koltuğunu geri aldı: 'Biz daha ölmedik'

N. Nuri Yavuz

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgının etkisiyle küresel pazarlarda yaşanan daralma, tüm ülkelerde ihracatı doğrudan etkilerken Türkiye'nin toplam dış satımı, tarihi zirveleri zorladı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Mart 2021'e ilişkin ihracat rakamlarını açıkladı.

TARİHİ REKOR

Geçen yılın son ayında 17 milyar 847 milyon dolarla tarihin en yüksek aylık ihracat rekorunu kıran Türkiye, geçen ay toplam 18 milyar 985 milyon dolarlık ihracata imza atarak çıtayı daha da yukarıya taşıdı. Bu, tüm zamanların en yüksek aylık ihracat rakamı olarak tarihe geçti. Ülke toplam ihracatı, bu yıl martta 2020'nin aynı ayına göre yüzde 42,2 oranında arttı.

BURSA GERİ DÖNDÜ

Mart ayına gelene kadar ihracattaki kaybıyla dikkat çeken ve ülke sıralamasındaki ikincilik koltuğunu Kocaeli'ne kaptıran Bursa, üçüncü ayda moral buldu. Üretim ve ihracat üssü olarak tanımlanan kent, Mart 2021'de ihracatını, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21,5 oranında artırarak 1 milyar 333 milyon 254 bin dolar seviyesine ulaştırdı.

ÜLKENİN GERİSİNDE

Daha önce Türkiye ihracatında yükseliş yaşanırken Bursa'da gözlenen düşüş tartışmalara konu olmuştu. YeniDönem gazetesi olarak istatistiki verilerle hazırladığımız haberlerle ülkedeki artışa rağmen Bursa'da neden düşüş yaşandığını gündeme getirmiştik. Kent ihracatçısının mart ayı performansı, salgınla birlikte ekonomiyi kuşatan karamsar havayı dağıttı. Ama yine de gerçekçilikten kopmadan kent ihracatında yaşanan yüzde 21,5'luk artış, ülke ihracatındaki yüzde 42,2'lik artıştan geride kaldı. Bunun da ayrıca değerlendirilmesinin gerekliliği gündemdeki yerini korudu.

İLK ÇEYREK RAKAMI

Bursa, ilk çeyrek olarak adlandırılan Ocak-Şubat-Mart ayları toplamında ihracatını bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,8 oranında artırarak 3 milyar 700 milyon 473 bin dolara eriştirdi. İlk çeyrek toplamındaki bu artışta mart ayında yakalanan ivme etkili oldu. Çünkü ocakta kentin ihracatı, yüzde 2,4 düzeyinde düşerek 1 milyar 142 milyon 278 bin dolar; şubatta ise yüzde 5,4'lük kayıpla 1 milyar 226 milyon 716 bin dolar seviyesinde gerçekleşmişti. Kent, ilk iki kaydaki kaybını üçüncü ayda telafi ederek ilke çeyreği ihracatta büyüme ile kapattı.

OTOMOTİV FARKI

Otomotiv endüstrisi, mart ayında 2 milyar 892 milyon 730 bin dolarla ülke genelinde en fazla ihracat gerçekleştirilen sektör oldu. Bursa'nın ihracatında üçüncü ayda yaşanan artışta da en büyük pay ülkenin ve kentin lokomotif sektörü otomotivden geldi. Tedarik krizi yaşanan ve üretimde molaların gündeme geldiği dev endüstri, Bursa'da ihracatını yüzde 16,8 oranında artırarak 698 milyon dolara çıkardı. Bu rakam, kentin mart toplam ihracatının yarısını geçti. Öte yandan dev endüstri, ilk çeyreği geçen yıla kıyasla yüzde 3,6'lık kayıpla 1,9 milyar dolar seviyesinde tamamladı.

HAZIR GİYİM VE KONFEKSİYON

Bu yıla yüzde 9,2'lik kayıpla başlayan 'hazırgiyim ve konfeksiyon' ihracatı, şubatta da yüzde 5,7 ile sürdürdüğü düşüşüne martta son verdi. Sektör, üçüncü ayda yüzde 23'lük bir artışla ihracatını 133,4 milyon dolara çıkardı. İlk çeyrekte ise yüzde 1,5'luk artışla toplam 376 milyon dolarlık performansa imza attı.

TEKSTİL DE YÜKSELDİ

Yılın ilk ayında yüzde 6,9 oranında, ikinci ayda ise yüzde 5,3 düzeyinde kayıp yaşayan tekstil ve hammaddeleri ihracatı, martta yüzde 29,1'lik bir artış yakaladı. 98,2 milyon doları aşan ihracatı ile sektöre 100 milyon dolar barajına merdiven dayadı. Sektörün ilk 3 aylık toplam ihracatı da yüzde 4,1 artışla 270,7 milyon dolar oldu.

5 SEKTÖRDE KAYIP

Mart ayında sadece 'Çelik', 'Halı', 'Mücevher', 'Savunma ve Havacılık Sanayi' ile 'Zeytin ve Zeytinyağı' ihracatında düşüş gözlendi. Çelik ihracatı, yüzde 5,6 düşerek 45 milyon dolar oldu. Halı ihracatı, yüzde 39,9 oranında kayıpla 1,7 milyon dolarda kaldı. Mücevher dış satımı, yüzde 95,9'lık çöküşle 21 bin dolara geriledi. Stratejik sektörlerde Savunma ve Havacılık Sanayi ihracatı, yüzde 68,5'luk gerilemeyle 785 bin dolara indi. Zeytin ve zeytinyağı ihracatı ise yüzde 6,3 azalışla 3,4 milyon dolar olarak gerçekleşti.

YAŞ MEYVE SEBZE REKORU

Aylık bazda en yüksek artış 'Yaş meyve ve sebze' ihracatında belirlendi. Bu alanda yüzde 143'lük bir artışla 1,7 milyon dolarlık ihracata imza atıldı. İlk çeyrekte ise yaş meyve ve sebze ihracatı yüzde 94,5'luk artışla 5,3 milyon dolar olarak tespit edildi.

İLK ÇEYREK ŞAMPİYONU

Gemi ve yat ihracatı, mart ayında yüzde 61 düzeyinde yükselişle 7,7 milyon dolar oldu. İlk çeyrekte yüzde 179'luk artışla en fazla ihracat artışı yakalayan bu sektörün, toplam ihracat rakamı 17,4 milyon dolar olarak kayda geçti.

DIŞ TİCARET AÇIĞI DÜŞTÜ!

Mart ayı ihracat rakamlarına ilişkin değerlendirme yapan Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, "Martta ihracatımız, geçen senenin aynı ayına göre yüzde 42,2 artışla 18 milyar 985 milyon dolara ulaşmıştır. Bu, tüm zamanların en yüksek aylık ihracat rakamıdır. Bu ihracatçılarımızın bir zaferidir. İlk çeyrekte ihracatımız, geçen senenin ilk çeyreğine göre yüzde 17,3 artışla 50 milyar 23 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu değer, bugüne kadarki en yüksek ilk çeyrek ihracat değeridir. İthalatımız ise mart ayında geçen senenin aynı ayına göre yüzde 25,8 artarak 23 milyar 679 milyon dolar olmuş, dış ticaret açığımız yüzde 14,2 gibi önemli bir düşüş göstererek 5,5 milyar dolardan 4,7 milyar dolara gerilemiştir" dedi. 

PARİTE ETKİLEDİ

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle, mart ayı dış satım rakamlarına ilişkin şu açıklamayı yaptı: "Mart ayında paritedeki artışın pozitif etkisinin 572 milyon dolar olarak gerçekleştiğini görüyoruz. Avro/dolar paritesindeki pozitif görünümün, önümüzdeki aylarda da devam etmesini öngörüyoruz. Yılbaşından bu yana paritede artış ihracatımıza 1 milyar 581 milyon dolar olarak yansıdı."

AB'YE İHRACAT

"Mart ayında, ülke gruplarına göre ihracata baktığımızda ise en büyük pazarımız olan Avrupa Birliği'ne (AB-27) ihracatımızın yüzde 47 artışla 7,9 milyar dolarlık bir hacme ulaşarak yüzde 41,4 pay aldığını görüyoruz. AB haricindeki diğer Avrupa ülkelerini de topladığımızda, Avrupa Kıtası'nın, mart ayı ihracatımızdaki payı ise yüzde 54,7 oldu."