Çocukluk çağında aşılama!

Diğer bir boyutu ile aşılanan çocukların bağışıklama ile korunmasının yanı sıra çocuk hastalığı geçirmeyeceğinden aşılanmamış kişilere de bulaştırmayacak böylece bu hastalıklar daha az görülecek, toplum bağışıklığı oluşacaktır. Toplum bağışıklığı ile aşılanma zamanı gelmemiş bebekler, aşılanmasına engel durumu olan, bağışıklık sistemi yetmezliği veya kanser gibi hastalığı olan toplumdaki diğer bireyler de korunmuş olur.

Sadece çocukların değil yetişkinlerinde bağışıklaması önemlidir. Yaşamının ilk aylarındaki bebekler ve bağışıklık sistemi yetersiz olan olgular özellikle enfeksiyon hastalıkları açısından risk altındadır. Kolaylıkla hastalanan ve hastalıkla baş edebilecek kadar bağışıklığı kuvvetli olmayan bebeklere enfeksiyonlar çevrelerinden bulaşmaktadır. Aşı yapılsa da yeterli bağışıklığın oluşması zaman aldığından çocukla teması olan çevresinin aşılanması bebek ve çocukları hastalıklara karşı koruyabilir.

Aşı ile korunabilir hastalıkları kontrol altına almak ve ortadan kaldırmak, duyarlı yaş gruplarına enfeksiyona yakalanmadan önce ulaşıp, bağışıklamalarının sağlanması ve aşı ile korunabilir hastalıkların ve bu hastalıklardan kaynaklanan sakatlık ve ölümlerin engellenmesi amacı ile ülkemizde 1981 yılında 'Genişletilmiş Bağışıklama Programı' başlatılmış ve o dönemde Difteri, Boğmaca, Çocuk felci, Tüberküloz, Kızamığın dahil edildiği çocukluk çağı aşı takviminin temelleri atılmıştır. Aşı çalışmaların başarısı sonucunda 1998 yılından beri ülkemizde çocuk felci olgusu görülmemiş diğer hastalıkların görülme sıklıkları oldukça azalmıştır.

İlerleyen yıllarda Kızamıkçık, Kabakulak ve H.İnfluenza aşısı, Hepatit B, Pnömokok (zatürre aşısı) Hepatit A ve son olarak 2013 yılı şubat ayında Suçiçeği aşısı güncel aşı programına eklenmiştir. Çocukluk çağı aşılama programları teknolojik ilerlemeler ve güncel literatür ışığında düzenli olarak yenilenmektedir. Son olarak 2019 yılında yapılan değişikliklerle aşı takvimimiz son halini almıştır.

Türkiye'de aşılanma hızı  2002'de %78 olarak saptanmış, 2020 yılında aşılanma hızı %96 oranına yükselmiştir. Aynı yıllar arasında ülkemizdeki çocuk ve bebek ölüm hızlarına bakıldığın da 2002 yıllında binde 13,9 olarak saptanan bebek ölüm hızı 2019 verilerine göre binde 9,1'e, 5 yaş altı çocuk ölüm hızı aynı yıllar arasında binde 17,7 'den 11,2 ye kadar azalma göstermiştir. Bu gelişmede aşılama stratejilerinin rolü büyüktür.

Aşılama bulaşıcı hastalıklar ve onların yol açabileceği geçici ve kalıcı sağlık sorunlarına karşı etkin ve aynı zamanda ekonomik bir müdahale yöntemidir. Çocukluk çağı ulusal aşı takvimimize yeni aşıların eklenmesi, günümüzde tedavi edilmeye çalışılan enfeksiyon hastalıklarına karşı daha az yan etki daha çok koruyuculuk sağlayacak yeni aşıların üretilmesi, ve çocukluk çağından itibaren aşılamaların en erken dönemde yapılması toplumsal olarak sağlık ve refah seviyemizi yükseltecektir.