Koronavirüsü unutturan tehlike!

Bilim insanları, çarpışmayla insanlığın sonu getirebilecek felaketler zincirinin ilk halkasının tetiklenebileceği uyarısında bulunuyordu.

Antarktika'daki Larsen C buz tabakasından koptuğunda yüzölçümü 6 bin kilometrekare olan ve adım adım izlenen meşhur A68a buzdağı, bir kere daha bölündü. Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) gözlem uydularından Kopernik-3'ün 29 Kasım-17 Aralık arasında çektiği fotoğraflar, bu durumu gözler önüne serdi.

2017'DE KOPAN BUZDAĞI SÜRÜKLENİYOR 

Kopan parçaya A-68d adının verilmesi bekleniyor. Yaklaşık 140 kilometrekarelik buzdağının nereye doğru yöneleceği bilinmiyordu. Korkulan oldu ve Antarktika'dan 2017 yılında kopan ve Atlantik Okyanusu'nun güneyinde sürüklenen A68a adlı buzdağı, Güney Georgia Adası'na doğru yaklaşmaya başladı.

4200 kilometrekare büyüklüğündeki dev buzdağının Güney Georgia Adası'na yaklaştığı ve adayla çarpışma rotasında olduğu aktarıldı. 'Canavar' buzdağının şekli, işaret parmağıyla sıkılmış bir yumruğa benzetilmişti. Bu haftanın başlarında uydu görüntüleri, sürüklenen kütlenin 'parmağı' boyunca uzanan fay hatlarının tamamen kırıldığına dair ilk kanıtı yakalamış oldu.

İngiltere Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin yayınladığı yeni görüntüler, bir zamanlar dünyanın en büyük buzdağının parçalarının buzdağının ana kütlesinden nasıl ayrıldığını gösteriyor. Güney Georgia Adası'yla neredeyse aynı büyüklükte olan A68a buzdağı ile ilgili uzmanlar insanlığın sonunu getirebilecek felaketler zincirinin ilk halkasının tetiklenebileceği uyarısında bulunuyor.

​​​​​​​

NEDEN BÖLÜNDÜĞÜ TAM OLARAK BİLİNMİYOR 

Nisan ayında 5 bin 100 kilometrekareye kadar küçülen A68a'nın niye bölündüğü tam olarak bilinmese de ESA denizin, buzdağının ilerlediği rotada parçalanmasına neden olabilecek kadar sığ olabileceğini bildirdi.

​​​​​​​

ESA, buzdağının nasıl ilerleyerek parçalandığını fotoğraflarla gösterdi. Bölgede deniz yaklaşık 200 metre derinliğe sahip. Yüzölçümü 3 bin 700 kilometrekare civarına düşen A68a, Arjantin'in doğusundaki Güney Georgia Adası'na çarpacak gibi ilerliyor. Çarpışmanın bir ay içinde gerçekleşeceği tahmin ediliyor. A68a adlı buzdağının, 3.528 kilometre yüzölçümü olan adaya 90 kilometre kadar yaklaştığı geçen hafta duyurulmuştu.

​​​​​​​

Temmuz 2017'de Larsen C Kıta Sahanlığı'ndan kopan A68a, yakın bir zamana kadar dünyanın en büyük buzdağıydı. Antarktika'nın Weddell denizindeki A-23a, yaklaşık 4 bin metrekarelik yüzölçümüyle unvanın yeni sahibi oldu.

​​​​​​​

Karşılaştırma için rakamlara göz atmak yeterli: Rize 3 bin 920 kilometrekareyken, İstanbul'un yüzölçümü 5 bin 343 kilometrekare. Zaman içinde kütlesinin önemli bir bölümünü kaybeden buzdağı, kıta sahanlığından koptuğunda Lüksemburg'un iki katı kadar bir yüzölçümüne (5 bin 800 kilometre kare) sahipti.

​​​​​​​

İngiliz Antarktik Araştırma Kurumu'nda görevli inceleme ekibinin Ocak sonunda bölgede olması bekleniyor. Ekibin uzaktan kumanda edilen iki sualtı planörü ve diğer cihazlarla örnek toplayarak buzdağının çevresine etkilerini inceleyeceği belirtiliyor.

​​​​​​​

Güney Georgia'da kışın daimi yerleşim yok. Yaz aylarında adada 30 kadar kişi ikamet ediyor. Ancak Güney Georgia, penguenler ve balıkçıllar için dünyanın en önemli üreme alanı.

​​​​​​​

Adada yedi milyon penguen dahil 30 milyon kadar kuş ve iki milyon fokun yaşadığı tahmin ediliyor.

​​​​​​​

Dünyanın en büyük buzdağı unvanını kaybeden A68a'nın bu hayvanlarla adayı besleyen kaynaklar arasındaki yolları kapatmasından korkuluyor. 200 metre derinliğe sahip olan buzdağının erimesiyle deniz suyu sıcaklığının değişecek olması en ciddi kaygılardan biri.

​​​​​​​

Bunun sonucunda çok büyük miktarlarda tatlı su açığa çıkacağı için planktonik organizmalardan balinaya bölgedeki tüm deniz canlılarının yaşamının olumsuz etkileneceği belirtiliyor.

​​​​​​​​​​​​​​

Uzmanlar, buzdağının adaya çarptıktan sonra kara oturmasıyla bölgedeki besin zincirinin bozulacağını kaydediyor. Bunun sonucu olarak penguen ve fokların ana besin kaynağı olan balık ve kril bulmasının güçleşeceğini söylüyor.