Kritik Suriye zirvesi sona erdi

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin ve İran Cumhurbaşkanı Ruhani'nin Soçi'de Sanatoryum Rus'taki Suriye konulu üçlü zirvesi saat 16.40'ta başladı.

Üçlü zirve sonrası Rusya lideri Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı Ruhani ortak basın toplantısı düzenledi. Toplantıda öne çıkan başlık ise Rusya'da yapılması planlanan Suriye Halkları Kongresi oldu. Erdoğan, "Rusya ile yoğun diyaloğumuz devam ediyor. Sayın Ruhani ile gerçekleştirdiğimiz ikili görüşmede iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi konusunda mutabık kaldık. Kritik ve samimi görüşmeler yaptık. Kalıcı çözüm için Cenevre sürecine katkıları görüştük. Suriye'nin siyasi birliği ve toprak birliği ile ülkemizin milli birliğine kastı olan terörist unsurların süreçten dışlanması önceliğimiz.  Bir terör örgütüyle aynı çatı altında olmamızı, bizden kimse beklememelidir. Suriye'nin toprak bütünlüğüne bağlılığımızı ifade ediyorsak, eli kanlı bir çeteyi meşru bir aktör olarak göremeyiz" dedi.

İBLİP VE AFRİN MESAJI

"Ülkelerimiz arasındaki bu verimli işbirliğinin olumlu etki yapmasını ümit ediyorum" diyen Erdoğan, "İdlib ve Afrin'deki sorunun çözümü Suriye'deki sürecin çözümünde önemli bir adım olacak" ifadelerini kullandı.

PUTİN: MUTABAKAT SAĞLANDI

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan önce açıklama yapan Putin ise "Çatışmalar sonrası neler yapılacağını konuştuk. Suriye'nin genelinde istikrarın sağlanmasını görüştük. Üç ülke Astana Süreci'nde iyi aşamalar kaydetmiştik. Burada öncelikle Suriye'deki grupların görüşmesi için belli bir platform oluşturulmasına karar verildi. Çatışmasızlık bölgeleriyle ilgili adımları belirledik. Suriyeliler kaderlerine kendileri karar vermeli. Suriye toplumunun bütün kesimlerinin katılabileceği bir toplantının yapılması konusunda dışişleri bakanlarımıza, savunma bakanlıklarımıza ve diğer ilgili makamlara adımların atılması konusunda mutabık kaldık. Politik partilerin, etnik ve dini grupların katılımının sağlanması, bu kongrede Suriye'de ortak sorunlarının görüşülmesini sağlayacak" diye konuştu.

RUHANİ'DEN KONGRE VURGUSU

Putin'in ardından söz alan Ruhani'nin de gündemin kongre vardı. "Amaç burada ulusal kongrenin oluşması ve bu kongrede bütün aktif partiler, Suriye'ye karşı ve hatta Suriye taraftarı olanlar bu kongrede birleşecekler" diyen Ruhani, "Bu kongrede yeni anayasa için zemin oluşacak. Ve yeni anayasa için özgür bir seçim yapılacak. Özgür ve adil bir seçim yapılacak. Bu barış ve istikrar getirebilir bütün bölge için. Ve bütün bölgedeki ülkeler bu hassas Orta Doğu bölgesinden, oradaki barıştan ve oradaki insanların evsiz insanların kendi ülkelerine ve o ülkenin yeniden yapılanması için yardımcı olacaklar" ifadelerini kullandı.

PYD KATILACAK MI?

Öte yandan Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, basın mensuplarının 'Kürtlerin Suriye Ulusal Diyalog Kongresi'ne katılımı görüşüldü mü' sorusuna, "Evet, görüşüldü" yanıtını verdi. Kremlin Sözcüsü, 'Nasıl bir karar alındı' sorusunaysa, "Katılım kapsayıcı olmalı" diye cevap verdi. Rusya, PYD'yi Suriyeli Kürtler olarak tanımlıyor. Türkiye daha önce Rusya'da gerçekleştirilmesi planlanan kongreye terör örgütü PYD'nin de davet edilmesiyle ilgili tepkisini dile getirmişti.

ÜÇ LİDERDEN ORTAK BİLDİRİ

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Soçi'deki görüşmenin sonucunda bir ortak bildiri kabul etti. Bildiride, "Devlet başkanları, Suriye Arap Cumhuriyeti'nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne olan kuvvetli taahhütlerini teyit etmiş, bahsi geçen gerginliği azaltma, bölgelerin tesis edilmesi ve Suriye ihtilafının çözümüne yönelik hiçbir siyasi girişimin Suriye Arap Cumhuriyeti'nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne hiçbir suretle halel getiremeyeceğini vurgulamışlardır" denildi.

KONGRE TOPLANMALI

Bildiride, "Devlet başkanları, Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti temsilcilerini ve Suriye'nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine, toprak bütünlüğüne ve parçalanamaz karakterine bağlı olan muhalefeti, yakın gelecekte Soçi'de düzenlenecek Suriye Ulusal Diyalog Kongresi'ne yapıcı şekilde katılım sağlamaya çağırmışlardır" ifadesine yer verildi.

ANAYASAL SÜRECE KATKI

Bildiride, "Devlet başkanları, Suriyelilere, ülkelerinin birliğini yeniden tesis etmelerinde Suriye halkının desteğini alacak bir anayasayla sonuçlanmak üzere Suriyelilerin öncülüğünde ve sahipliğinde yürütülecek kapsayıcı, özgür, adil ve şeffaf bir süreç ve katılmaya ehil tüm Suriyelilerin BM'nin uygun şekilde gözetimi altında oy kullanacağı serbest ve adil seçimler vasıtasıyla ihtilafa siyasi çözüm bulmalarında yardımcı olmak hususunda mutabık kalmışlardır" denildi. Bildiride üç ülkenin liderlerinin gerekli görülmesi halinde Suriye'de çözüme ilişkin yeni bir görüşme yapma konusunda mutabakat sağladığı ifade edildi.

PYD DETAYI YER ALMADI

Üç liderin üzerinde mutabakat sağladığı bildiride terör örgütü PYD'yle ilgili herhangi bir ayrıntıya yer verilmedi. Bilindiği üzere Türkiye, söz konusu kongreye PYD'nin davet edilmesine sert tepki göstermiş, 'kabul edilemez' olduğunu vurgulamıştı.