Radyoaktif madde satmaya çalışan Suriyeli: 'Ben onu yedim, o kaliforniyum değil'

Olay merkez Çukurova ilçesi Güzelyalı Mahallesi'nde 12 Nisan'da meydana geldi. İddiaya göre, bir kır düğünü tesisinde bekçi olarak çalışan Suriye uyruklu Abdulkerim el Mustaytif'in uluslararası dolaşımı yasaklanmış ve radyolojik tehlikesi bulunan tüp içinde kaliforniyum maddesini 20 bin dolara satmaya çalıştığı ihbarı üzerine Adana Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri tesislere baskın yaptı.

Baskında Suriyeli zanlı gözaltına alınırken, polisin durumu Adana AFAD Arama Kurtarma Birlik Müdürlüğü'ne bildirmesi üzerine olay yerine Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik, Nükleer (KBRN) aracı ile 6 kişilik ekip gönderildi.

1 gramı 4 milyon dolara satılan ve kaliforniyum olduğu iddia edilen maddeyi özel kıyafetli ekip, zanlının pantolonunun cebinde tüp içerisinde buldu. AFAD ekipleri maddenin radyasyon yayıp yaymadığını özel cihazlarla inceledi ancak herhangi bir sızıntı bulamadı. Ekipler, daha sonra tüpü özel bir kaba koyarak polise teslim etti. Polis, maddeyi incelenmek üzere Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'na (TAEK) gönderdi.

1 gramı 4 milyon dolara satılan maddeyi 20 bin dolara satmak isteyen Suriye uyruklu şüpheli gözaltına alındıktan sonra satmasına yardımcı olmaya çalıştığı ileri sürülen H.U. ve İ.K. isimli iki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı da gözaltına alındı.

Suriyeli zanlının alınan ifadesinde maddeyi kendisine Suriye'den bir akrabasının gönderdiğini ve 20 bin dolara satmasını istediğini söylediğini ancak maddeyi kendisinin yediğini, kaliforniyum olmadığını söylediği öğrenildi. Zanlılar, ifadelerinin alınmasının ardından adliyeye sevk edildi. Zanlılar çıkarıldıkları nöbetçi sulh ceza hakimliği tarafından adli kontrol şartıyla tutuksuz yargılanmak üzere adliyeye sevk edildi.

REÇİNE ÇIKTI

Bu arada, TAEK tarafından yapılan incelemede maddenin kaliforniyum değil, reçine olduğu ortaya çıktı. TAEK'in raporunda şunlara yer verildi:

"Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) gönderilen madde radyoaktif ve nükleer madde olup olmadığı yönünde değerlendirildi. Söz konusu madde gama spektrometresi ile analiz edildi. Numunenin radyoaktivite açısından gama spektrometrik yöntem ile analizi sonrası ölçülebilir seviyenin üzerinde radyoaktivite tespit edilemedi. Söz konusu madde, spektroskopi laboratuvarında fourier dönüşümlü kızılötesi spektrometresi ile analiz edildi. Analiz sonucunda maddenin poly (sodium 4- styrenesulfonate) olduğu tespit edildi. Sonuç olarak söz konusu madde ölçülebilir düzeyde radyoaktivite içermemektedir. Poly (sodium 4- styrenesulfonate) bir reçine türüdür. Kimyasal ayırma kolonlarında dolgu malzemesi olarak kullanılan reçineler ayrı olarak da satılabilmektedir. Reçine istenen özel bir türün kimyasal maddenin, bir karışım içerisinden ayrılmasında kullanılmaktadır. Örneğin içme suyu arıtma cihazlarında suyun içerisindeki katyon ve anyonların azaltılmasında kullanılmaktadır. Reçineler, kolaylıkla temin edilebilen kimyasal malzemelerdir. Söz konusu reçine nükleer veya radyolojik kullanımı olan bir malzeme değildir."

Daha önce de kaliforniyum denilerek Ankara'da bir madde satılmaya çalışılmış, TAEK tarafından yapılan incelemede maddenin reçine olduğu ortaya çıkmıştı.

KALİFORNİYUM NEDİR?

Doğada bulunmayan ve dünyada en pahalı ikinci madde olan kaliforniyum, nükleer araştırmalarda fisyon parçacıkları kaynağı olarak kullanılıyor. Ayrıca nötron kaynağı olarak petrol kuyularında nem ölçüm aygıtlarında ve altın ya da gümüş araştırma çalışmalarında da kullanılıyor. Piyasada 1 gramının 4 milyon dolar olduğu tahmin ediliyor.