Bir müvekkilimiz işlediği bir suçtan dolayı memurluktan çıkarıldı.
“Memurluktan Çıkarılmak” ne basit iki kelime. Ancak bu iki kelimenin anlamı, bir insanın belki de onlarca yıllık emeğinin bir anda avuçlarından kayıp gitmesi demek.
Bu nedenle birçok insanın hayali olan “memurluk”ta dikkat edilmesi gerekenleri, hangi eylemlerin memurluktan çıkarılmayı gerektireceğini aşağıda aktaracağız.
“O kadar kolay mı canım bir insanı memurluktan çıkarmak?” demeyin. Aşağıda kolay olduğunu göreceksiniz. Bazen bir anlık sinirle gerçekleştirdiğiniz bir eylem yıllarınızı verdiğiniz memurluğunuzu elinizden alabilir.
***
Memurların hizmet şartlarını, atanmalarını, ilerleme ve yükselmelerini, hak ve sorumluluklarını, aylıklarını, ödeneklerini ve diğer özlük işlerini düzenleyen 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu bu yazımızda inceleme konumuz olacak. 657 sayılı bu kanunun 98. maddesine göre, devlet memurlarının memurluğa alınma şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya memurlukları sırasında bu şartlardan herhangi birini kaybetmesi halinde memurluğu sona erer.
Peki “memurluğa alınma ve memurlukta kalabilme şartları” nelerdir ki, o şartlara sadık kalmaya çalışalım? Memurluğa alınma ve dolayısıyla memurlukta kalabilme şartları aynı kanunun 48. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddede sayılan suçlardan mahkumiyet halinde memurluk yapılamaz. Anılan maddeye göre;
- Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar,
- Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar,
- Zimmet,
- İrtikap,
- Rüşvet,
- Hırsızlık,
- Dolandırıcılık,
- Tüm Sahtecilik Suçları,
- Güveni Kötüye Kullanma,
- Hileli İflas,
- İhaleye Fesat Karıştırma,
- Edimin İfasına Fesat Karıştırma,
- Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama,
- Kaçakçılık
suçlarından mahkum olunması hallerinde memurluk yapılamaz.
Ayrıca kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkum olunması da memurluğa engeldir.
Bu listeden çıkarılacak sonuçlar özetle şunlardır ;
- Kasıt olmamasına rağmen taksirle (dikkatsizlik/özensizlik nedeniyle) işlenen suçlar, ceza miktarı ne olursa olsun memuriyete engel suçlardan değildir. Örneğin, trafik kazası neticesinde bir insanın ölümüne neden olmak her ne kadar bir suç (Taksirle Öldürme suçu) olsa da bu suçun "kasten işlenmemesi nedeniyle" bu suçu işleyen kişinin devlet memurluğu görevine son verilemez.
- Kasten işlenen suçlarda; 1 yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkum olan kişi memuriyete kabul edilemez, eğer memursa memurluktan çıkarılır. Ancak, mahkum olunan 1 yıl hapis cezası adli para cezasına çevrildiği takdirde memuriyet engeli de ortadan kalkar. Ayrıca kasten işlenen suçlarda mahkum olunan hapis cezası 1 yılın altında ise bu suçu işleyen kişinin devlet memurluğu görevine son verilemez.
- Bazı suçlardan mahkumiyet halinde ise "ceza miktarı ne olursa olsun" bu suçlar (yukarıda madde madde sayılan suçlar) memuriyete engeldir. Örneğin, yukarıda da belirtildiği üzere hırsızlık yaptığı tespit edilen bir kişinin bu eylemi memuriyete engel suçlardan olduğundan, bu kişi memuriyete alınmaz. Eğer memur ise memurluk görevine son verilir. Bu suçlar öylesine suçlardır ki, bu suçlardan dolayı verilen hapis cezası adli para cezasına çevrilse bile bu kişi memurluğa kabul edilemez ! Ayrıca; kişi memuriyete kabul edildikten sonra, bu suçları memuriyetten önce işlediği anlaşılırsa memurluk görevine son verilir.
Ben burada özellikle kasten işlenen suçlar üzerinde durmak istiyorum. Yani bilerek/isteyerek işlenen suçlar. Gündelik hayatta kasten işlenebilen suçlarla o kadar iç içe yaşıyoruz ki maalesef … Trafikte bir başkasına hakaret etmek, yolda biriyle tartışıp sinirli bir anda karşımızdakine “seni öldürürüm git başımdan” diyerek tehdit etmek, arkadaşımızla hararetli hararetli tartışırken kendimize hakim olamayıp karşımızdakine vurmak (kasten yaralama), sürekli bizim park alanımıza aracını park eden üst kat komşumuzun aracını sinirli bir anda çizmek (mala zarar verme suçu) …
Bunların tamamı kasten işlenen suçlardır. İşte bu suçlardan birini işleyip hele bir de yargılama sonunda 1 yıl (veya daha fazla) süreyle hapis cezasına mahkum olursak … İşte o zaman memurluk artık hayal. Eğer memurluk hayalleri kuran biriysek devlet memuru olamayız, eğer devlet memuru isek artık memurlukta kalamayız. Bir anlık sinirimiz yıllarımızı bizden çalıp götürebilir …
***
“Bizim bir abi var, her gün herkesle kavga eder, küfür eder, her türlü zorbalığı yapar. Ama hiçbir şey olmadı ona. Demek ki bir şey olmuyor” demeyin !
Şikayet edilmiyordur, ihbar edilmiyordur, edilse de suçu ispat edilemiyordur vs. Ama sen bir gün sinirine hakim olamazsın, bir hukuksuz eylemde bulunursun, şikayet edilirsin, kamera kayıtları tanık beyanları derken memurluktan olursun.
Başkalarının sürekli suç işliyor olması o eylemleri suç olmaktan çıkarmaz !
Ama o eylemler seni memurluktan çıkartır !