Eskiden sokağa çıktığınızda konunun dönüp dolaşıp geleceği yer ekonomiydi. Şimdi ise direkt ekonomiden mevzu başlıyor ve farklı alt kollara iniyor.
Misal 7 yaşındaki kızım yeni yeni öğrendiği rakamları market raflarında görünce ‘her şey ne kadar da pahalı’ diye sitem ediyor. Peki bunu biz söylediğimiz için mi biliyor? Hayır!
1 TL atarak top aldığı otomattan 1 TL ile top alamadığı gün bunu sorgulamaya başladı.
Benim kızımın oyun oynayacağı, eğleneceği ve yaşamsal değerleri sorgulaması gereken yaşta örnek ekonomi modelimiz sayesinde (artık kimse böyle dillendiremese de) bunları düşünürken ben utandım peki ya siz utandınız mı?
Bu ülkede 7 yaşındaki bir çocuk hayat pahalılığını, 10 yaşındaki bir çocuk ekonomiye, 17 yaşında hayatının baharındaki bir genç finansal araçlardaki sorunları konuşuyorsa biz bir neslin elinden en güzel zamanlarını çalmış olmaz mıyız?
Kızımın ‘havuzlu denizli ev alalım’ hayali 1 yılda ‘evsiz kalmayız dimi’ ye evrildi!
Bunları benim 7 yaşındaki kızım söyledi.
***
Her yaş grubunda tartışılan konu ekonomi ama alt başlığı çok başka. Mesela 25-45 yaş grubunda aynı masada oturduğunuz insan İstanbul’da yaşıyorsa konunun geleceği yer kira fiyatları olmadan duramıyor. Gerçi öğrenci de olsa durum aynı ya orası ayrı bir konu.
Peki ya Bursa sütten çıkmış ak kaşık mı bu konuda?
Son dönemin yıldızı parlayan analiz firmalarından Endeksa’nın verilerine göre;
Bursa’da ortalama 130 metre kare alana sahip evler için ortalama 525 bin TL fiyat ve 21 yıl geri dönüş süresi öngörülüyor.
Şehirde bir evin ortalama metrekare fiyatı 4 bin 45 TL.
Bursa’da bir konutun fiyatı son 1 yılda yüzde 114,15, son 4 yılda ise yüzde 204,08 yükseldi.
Yaşadığımız şehirdeki bütün binaların yaş ortalaması sekiz. Yine de satılığa çıkarılan bir ev ortalama 62 günde el değiştirebiliyor.
***
Genel rakamlar göze güzel göründüğü için işin popüler kısmını bırakıp biraz da ayrıntısına girelim. Çünkü il ortalaması hesaplanırken Nilüfer ile Orhaneli aynı kefeye konuluyor.
Son dönemin yükselen değeri, herkesin yaşamak için yarıştığı, nüfusu 100 binin biraz üzerinde ama konutların hepsi dolsa yarım milyon insanın yaşayacağı memleketim Mudanya ile başlayayım;
Mudanya’daki evlerin ortalama metrekare fiyatı 4 bin 848 TL. Ama Kumyaka’da bu rakam 10 bin TL’yi Mürsel’de 11 bin TL’yi aşıyor. Bademli’de ise 9 bin 500 TL.
Mudanya’da ortalama 140 metre kare olan bir ev fiyatı bugün ortalama 703 bin TL! (tabi bulabilirseniz) İlçedeki evlerin son 1 yıldaki değer kazancı yüzde 118,22.
***
Şimdi bir de Nilüfer’e bakalım. Malum mevcut planlarda en hızlı büyüyecek yer de orası olacak.
Nilüfer’de ortalama metrekare fiyatı 5 bin 54 TL. Ama ortalama konut alanı Mudanya’daki evlere göre 5 metre kare daha küçük. İlçedeki ortalama konut fiyatı 683 bin TL.
Ama metrekare bazlı bakınca Gümüştepe’de fiyat 15 bin TL’yi aşıyor. Yani ilçe ortalamasının 3 katına çıkıyor. Odunluk ve 19 Mayıs mahallelerinde de rakamlar 10 TL’nin üzerinde. Nilüfer’in en ucuz yeri ise 3 bin 194 TL ile akçalar mesela.
Ama şöyle de bir ayrıntı var Nilüfer’deki bina yaşı ortalaması iki. Mudanya’da bu rakam 8 mesela.
Nilüfer’de bir konut son 1 yılda yüzde 128,42, 4 yılda ise yüzde 231,14 kazandırdı.
***
Bursa’nın bu iki popüler ilçesinden sonra en büyük ilçe olan Osmangazi için biraz ayrıntıya bakalım o zaman;
Osmangazi’de son dönemdeki dönüşüm hamlelerinin de etkisiyle bina yaş ortalaması 8’e düştü. Ortalama metrekare fiyatı 3 bin 667 TL.
Ortalama konut alanı Nilüfer’den 5 metrekare daha küçük. Ortalama 130 metrekare bir evin ortalama fiyatı 477 bin TL.
Bademli’nin karşı yakası, Çağrışan’ın yanı başı Nilüferköy 9 bin 500 TL’yi aşan metrekare fiyatı ile ilçenin en pahalı konutlarına ev sahipliği yapıyor.
Ama mesela Bahar Mahallesinde rakam 2 bin TL. Küplüpınar, Kemerçeşme, Koğukçonar ise bu rakamın biraz üzerinde.
Soğanlı ve Gaziakdemir’de ise planlı dönüşümlerin de katkısı ile ortalama rakam 6 bin TL’nin üzerinde.
Osmangazi de yıllık fiyat artışının yüzde 100’ü aştığı ilçelerden. 4 yıllık değişim ise yüzde 186,19.
****
Son olarak ayrıntılı bir biçimde Bursa’nın en çok göç alan ilçesi olan, metrekareye düşen insan yoğunluğunun zirvesi Yıldırım’a dönelim;
Yıldırım’da ortalama metrekare fiyatı 3 bin 208 TL, ortalama konut alanı Nilüfer’den 15 metrekare daha küçük. Ortalama bir ev 385 bin TL. Ortalama bina yaşı 18!
Ankara asfaltına yakın mahallelerde metrekare fiyatı 6 binleri buluyor ama ilçenin büyük bölümünde rakam 2 bin 500 TL’nin biraz üzerinde.
Bir evin yıllık fiyat artışı yüzde 81,27, 4 yıllık değişimi yüzde 150.
***
Tabii ki diğer ilçelerden de bahsetmeden geçmeyeceğim. Şimdi kısa kısa onlara bakalım;
İlçe: Gürsu
Ortalama metrekare fiyatı (TL):3 bin 360
Ortalama konut alanı (m2): 130
En pahalı mahalle: Adaköy
Ortalama bina yaşı (yıl): 8
1 Yıllık değişim: 114,9
***
İlçe: Kestel
Ortalama metrekare fiyatı (TL): 3 bin 451
Ortalama konut alanı (m2): 132
En pahalı mahalle: Yeni
Ortalama bina yaşı (yıl): 4
1 Yıllık değişim: 102
***
İlçe: İnegöl
Ortalama metrekare fiyatı (TL): 3 bin 750
Ortalama konut alanı (m2): 135
En pahalı mahalle: Hamzabey
Ortalama bina yaşı (yıl): 4
1 Yıllık değişim: 106,93
***
İlçe: Yenişehir
Ortalama metrekare fiyatı (TL): 2 bin 740
Ortalama konut alanı (m2): 138
En pahalı mahalle: Cihadiye
Ortalama bina yaşı (yıl): 8
1 Yıllık değişim: 66,53
***
İlçe: İznik
Ortalama metrekare fiyatı (TL): 3 bin 722
Ortalama konut alanı (m2): 135
En pahalı mahalle: Drazali
Ortalama bina yaşı (yıl): 8
1 Yıllık değişim: 105,84
***
İlçe: Orhangazi
Ortalama metrekare fiyatı (TL): 2 bin 814
Ortalama konut alanı (m2): 125
En pahalı mahalle: Hamzalı
Ortalama bina yaşı (yıl): 8
1 Yıllık değişim: 78,36
***
İlçe: Gemlik
Ortalama metrekare fiyatı (TL): 3 bin 250
Ortalama konut alanı (m2): 120
En pahalı mahalle: Engürücük
Ortalama bina yaşı (yıl): 16
1 Yıllık değişim: 94,99
***
İlçe: Karacabey
Ortalama metrekare fiyatı (TL): 2 bin 681
Ortalama konut alanı (m2): 135
En pahalı mahalle: Bayramdere
Ortalama bina yaşı (yıl): 4
1 Yıllık değişim: 53,66
***
İlçe: Mustafakemalpaşa
Ortalama metrekare fiyatı (TL): 2 bin 521
Ortalama konut alanı (m2): 135
En pahalı mahalle: Barış
Ortalama bina yaşı (yıl): 13
1 Yıllık değişim: 76,05
***
İlçe: Orhaneli
Ortalama metrekare fiyatı (TL): bin 837
Ortalama konut alanı (m2): 130
Ortalama bina yaşı (yıl): 4
***
İlçe: Keles
Ortalama metrekare fiyatı (TL): 3 bin 182
Ortalama konut alanı (m2): 121
Ortalama bina yaşı (yıl): 8
****
Endeksa’da Bursa’nın diğer ilçeleri Büyükorhan ve Harmancık ile ilgili bilgi olmadığı için oraları pas geçiyorum.
Şöyle kısa bir derleme yapacak olursak, ortalamalara göre
Bursa’nın en pahalı evleri Mudanya’da
Bursa’nın en ucuz evleri Orhaneli’nde
Bursa’nın en genç evleri Nilüfer’de
Bursa’nın en yaşlı evleri Yıldırım’da
Bursa’nın fiyatı en çok artan evleri Nilüfer’de
Bursa’nın fiyatı en az artan evleri Karacabey’de
Bursa’da yıllık bazda fiyatı yüzde 50’nin altında artan ilçe yok!
***
Şimdi bütün bu konut fiyatlarındaki artışlar göz önünde dururken kira fiyatlarının sabit kalmasını bekleyebilir miyiz?
Bursa’da ev fiyatları ortalama yüzde 100’ün üzerinde artarken kira fiyatları yüzde 72,18 arttı. Yani aslında bir artış furyası daha bekliyor bizi.
Bursa’da şu an ortalama kiralık evin metrekare fiyatı 17 TL. Bu rakam Mudanya’da 18, Nilüfer’de 19, Yıldırım’da 13, Osmangazi’de 15 TL.
Herkes kiracı açısından mağdur edebiyatı yapıyor tamam ama bir emtianın değeri korunacaksa kira fiyatları için yeni zamlar net biçimde rakamlarda görünüyor.
