Kafkasya jeopolitiğinde Azerbaycan-Ermenistan çatışması mı?

Uluslararası sistem tıkanmaya yüz tutarken, aynı şekilde sorun daha da büyüyor. Ve bu sorun dünyanın dinamiklerini de tetiklemektedir. Bu da uluslararası siyasetin parametrelerini genişleterek, bölgesel çatışmalarında artışını artırmakta ve hızlandırmaktadır. Bunlardan birisi de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) sonrasında Kafkasya’daki sınırların çizilmesiyle yaşananlar. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla sadece dünyada Soğuk Savaş Dönemi bitmedi, bunun getirdiği sorunlar yumağı oldu. Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan dediğimiz üçgende yani Güney Kafkasya kavramında özellikle Azerbaycan-Ermenistan savaşları ve bunların tezahürü olarak da dondurulmuş ‘’jeopolitik’ sorunların ortaya çıkmasıdır. Birinci Azerbaycan-Ermenistan savaşında, uzun yıllar haksız ve hakkaniyetsiz bir şekilde öz Azerbaycan toprakları işgale uğradı ve bununla yetinmeyip tarihsel acılarla katliamlar gerçekleştirildi. Her ne kadar Ermenistan ve dışarıdaki diasporası kabul etmezlerse bile, tarihle yüzleştiler.

İkinci Azerbaycan-Ermenistan savaşının üzerinden birkaç yıl gibi az bir süre geçmişken, yine ve yeniden Kafkasya jeopolitiğinin ısınmasını ve alevlenmesini isteyenlerin hangi ‘Batılı’ devletler olduğu apaçıktır. Pekâlâ, bu devletlerin İkinci Azerbaycan-Ermenistan savaşında da oldukları göz önüne alındığında da bu iki ülke arasında tekrardan üçüncü bir savaş istemelerinin var olan amaçlarını denemekten ibaret olduğudur. ABD’nin aslında Kafkasya üzerine stratejik kurumlarıyla ilk olarak geçen aylarda Gürcistan ile Karadeniz’de gerçekleştirmek istediği büyük askeri bir tatbikattı. Bilirsiniz ABD ve Pentagon merkezli stratejik istihbarat kurumları bir ülkeye veya bölgesel coğrafyaya sızmak için o ülke ile askeri stratejik tatbikat yapar ki, ABD için askeri tatbikat var olana hazırlık sürecidir! Yani o hedef jeopolitiğe sızma gerçekleştirmek. İşte bu Karadeniz tatbikatı Rusya’nın bastırması ve Gürcistan halkının itirazlarıyla iptal edildi, şimdilik öyle.

Göründüğü gibi Gürcistan üzerinden Azerbaycan’ı sekteye uğratmak ve Rusya’nın İran üzerinden kalkınma yolu projelerini bertaraf etmek için yapılmak istenenlerin olmadığıdır. Ermenistan’a ABD ve AB ülkeleri tarafından silah tedariki hızlanmakta ve artmaktadır, burada öne çıkan bir devlet Fransa’dır. Çünkü Fransa’nın Ermenistan ile yüzyıllara dayanan tarihsel ve siyasi bağların perspektifi göz önüne alındığında AB’nin Ermenistan’ı aday ülke konumuna getirmek istediğini biliyoruz. Burada sinsi bir planında işlemesi adına AB kuruluşundan bu yana üyelerini NATO’ya hazırlamakta ve sonra üye yapmaktadır. Fransa AB’nin öncülerinden olduğu için bunun baş rolünde ve stratejik kurumları (istihbarat) desteğini bir yıldan fazladır vererek Azerbaycan’a karşı yeni bir sıcak çatışmaya hazırlamaktadır. ABD’nin boş durmadığını tasavvur etmek gerekir, otuz yıl sonra Kafkasya jeopolitiğinde Azerbaycan’ın zaferi muhakkak ki, bu coğrafyada emelleri ve menfaatler olan Amerikalıları rahatsız edecektir. Birçok açıdan da keza ilkin dünyanın en zengin hidrokarbon yataklarının Hazar havzasında olduğu gerçeği, ayrıca ABD’nin petrol kokusu aldığında bir kedinin süt kokusu alması gibi oraya kaos götürmek isteğiyle bire bir örtüşmesi gibidir.

Sonuç olarak, Ermenistan’ın tekrardan üçüncü bir Azerbaycan savaşına hazırlandığı gerçeği kadar, onu hazırlayanların ABD, AB ve özellikle Fransa olduğu ve bunlarında silahlarını gönderdikleri gibi stratejik kurumları tarafından Ermenistan ordusuna askeri ve istihbarat eğitimi verdikleridir. Şayet ABD ve onun müttefikleri Ukrayna’daki bozgunu görmeyerek yanlışlarına kılıf bulmak adına da Azerbaycan’ın üzerine Ermenistan sürülürse kalan Ermenistan topraklarının bir kısmında elden çıkması olur. Nihayetinde Kafkasya jeopolitiğinde son bir yıldır hareketlenme var, bu da görüldüğü gibi Rusya’nın topraklarına çok yakın ve Azerbaycan topraklarında projelendirilen bir şeyler olduğudur. Ne var ki, Türkiye, Rusya ve İran bunun bir ABD öncülüğünde ve Fransa’nın ‘’Truva Atı’’ olduğu bölgesel çatışma dinamiklerinden ibaret olduğunun gayet farkındalar.