Çok katlıdan tek katlıya dönüş!

Koronavirüs salgınında evde kalmayı öğrendik.

Hoş son günlerde havaların ısınması, tedbirlerin gevşetilmesi ve yeni normalleşme sürecinde artık insanlar yasak ya da nasihat dinlemez oldu.

Zira pazara ya da AVM'ye gitmek yasak değil. Maske takmak zorunlu sadece; bir de bol bol insanlara sosyal mesafenin korunması, gerekmedikçe dışarı çıkılmaması yönünde nasihat ediliyor.

Çocuklara bile nasihatle iş yaptıramadığınız, kuralları kabul ettiremediğiniz bir dünyada yaşarken, nasihatler söz olup havada uçuşuyor. Yasak ve nasihat arasında çok keskin bir sınır var. Yasakları delmenin cezası 3 bin küsur lira!

'Nilüfer'de yasaklara ve sosyal mesafeye uyuluyor' deniyor. Bu durum, ilçede yaşayanların eğitim düzeyinin yüksek olmasına da bağlanıyor. Doğrudur, ama şöyle de bir durum var:

 Orada insanlar sitelerde yaşıyor; balkonları geniş ve birden fazla; sitelerin güllük gülistanlık bahçeleri var; balkonlarda güneşlenebiliyor ve bahçelerde dolaşabiliyorlar.

APARTMAN YAŞAMI İŞKENCEYE DÖNÜŞTÜ!

Yıldırım ve Osmangazi'nin pek çok semtinde insanlar dip dibe çok katlı apartmanlarda yaşıyor ve çok bunaldılar. Ev ahalisinin işe ve okula gittiği zamanlarda insana batmayan apartman yaşamı koronavirüs salgınında işkenceye dönüştü.

Aynı asansörü kullanmak zorunda olan insanlar çok tedirgin oldu.

Mesela bir arkadaşımın yakını hiç dışarı çıkmamış; sadece çocuklarla asansörü kullanıp bahçeye inmişler. Market alışverişini tek bir yetişkin yapmış ve tüm kurallara uyulmuş, sosyal mesafe, maske, dezenfektasyon, her bir şey! Aile boyu hastanedeler; erkek olanı yoğun bakımda, kadın biraz daha iyi. "Bir tek şüphelendiğimiz yer var, asansör" diyormuş.

O çok katlı apartmanlarda havasız asansörler başlı başına bir bulaş riskine dönüştü. Yüzlerce insanın girip çıktığı Doğanbey TOKİ gibi 18, 22 katlı binaların AVM ya da çarşılardan ne farkı vardı ki!

Koronavirüs salgını insanların konut algısını değiştirdi. Varlıklı ya da birikimi olan bir kesim geçmişte villa, tripleks ya da dubleks ev olarak nitelendirilen konutlarda yaşamayı tercih etmiş daha sonra da bir kısmı bu büyük evlerin bakımından ve masrafından yıldıkları ve kimi zaman da güvenlik sorunu yaşadıkları için yeniden rezidans olarak tanımlanan site/apartman dairelerine dönüş yapmışlardı.

KÜÇÜK BAHÇELİ EV TALEBİ

Koronavirüs salgını insanların konuta bakışını değiştirdi.

Zira, koronavirüs günlerini ruhsal açıdan en hasarsız atlatanlar, ekip biçebilecekleri bahçeli evlerde yaşayanlar oldu.

Hele de kızı, oğlu, torunu yanında olan dede ve nineler hayatlarının belki de en keyifli dönemini yaşadı. Bahçelerine domates, biber, maydanoz, nane, salatalık ektiler, toprakla uğraştılar. Torunları ise bahçede bisiklet sürdü, bunalmadılar.

Şehrin varsıl kesimlerinin yanı sıra kentin dar gelirlilerinin yaşadığı mahallelerdeki tek ya da iki katlı aile konutlarında yaşayanlar da evlerinin kıymetini anladı.

Yeşilyayla'da oturan bir arkadaşım var; arka bahçesi, çatı balkonu olan iki katlı konutunu müteahhide vermeye uğraşıyordu. Şimdi ise diyor ki; "Kentsel dönüşüm olsun, birer daire alalım diye göz göz bakıyorduk. Vazgeçtik. Salgında oğlum, torunlarım beraberdik. Evin kapısını yalnız biz açıp kapadık. Balkonda ve bahçede sebze yetiştiriyoruz. Kesinlikle bundan sonra müteahhide vermeyi düşünmüyoruz."

Yatırım amaçlı tarla alan pek çok tanıdık ise konteyner, prefabrik ev yapmaya bakıyor. Geçen gün bir yerde okudum, karavan fiyatları artan talepten dolayı katlanmış.
Deniz Gayrimenkul'ün sahibi Meral Erdinç Türkeş ile görüştüm. Türkeş aynı zamanda Yaşam gazetesinde yazı yazar; gazeteci kökenli olduğu için de bakış açısı daha geniştir.

BAHÇELİ EV TALEBİ VE KAÇAK YAPILAŞMA UYARISI

Meral Erdinç Türkeş de aynı şeyi söyledi:

"Müstakil ev talebi arttı; insanların talebi çok katlıdan tek katlıya dönüştü. Mümkünse 200 metrekarelik bir arsa içinde tek katlı ev, bahçeli ev istiyorlar. Öyle büyük evler değil. Eskiden müstakil ev talebinde 4 ya da 5 artı 1 denirdi. Şimdi 2 artı 1 ya da 3 artı 1 tek katlı bahçeli evler talep ediliyor.

Ama öyle evler de yok ki! Müteahhitler böyle bahçeli küçük evler yapmadılar. Kimisi de 300 metrekarelik yer istiyor: 'Üstüne küçük bir ev yaparım' diyor. Bize gelen bilgiler arasında karavan ve prefabrik ev fiyatlarının arttığı da yer alıyor."

Ve bir önerisi var; "Özellikle de 65 yaş üstü insanlar çok bunaldı. 50'şer, 60'şar metrekarelik bahçeli evler yapılması lazım. Bahçesinde domates, biber yetiştirebilsin. Şehrin doğusunda ya da batısında da olur. Bu yönde talep çok. Özellikle Uludağ yolundan yer soran o kadar çok insan var ki!

Koronavirüs salgını bu yönde bir ihtiyaç ortaya çıkarttı. Yerel yönetimler eğer bir düzenleme yapmazsa, herkes bağına bahçesine kaçak bir şekilde ev, konteyner konduracak. Bu yönde bir ihtiyaç oluştu. Planlanmazsa yeni bir kaçak yapılaşma dalgası gelecek.

Şehrin doğusunda çok güzel köyler var; o köylerin civarına insanların yaşayabileceği, bahçelerinde tarım yapabileceği küçük konutlar yapılabilir."

Meral Erdinç Türkeş'e gayrimenkul satış işinin nasıl olduğunu sordum; "Büyük metrekarelik dairelere ya da evlere talep yok. Satışlar mart ayında düşmüştü, zaten tapu daireleri de kapalıydı. Şimdi online başvuru yapıyoruz, randevu alıp gidiyor, satış işlemini gerçekleştiriyoruz. Son dönemde sahil bölgelerine talep arttı. Tek katlı bahçeli ev talep ediliyor ama bütçeler de düşük olduğu için bulamıyoruz. Kumyaka'da 200, 250 bin liraya eski köy evi bile yok. Genel olarak Balıkesir, Ayvalık, Çanakkale tarafına da talep var. Köprü tamamlandığında İstanbul'dan kayma olabilir. Özellikle evden çalışılabildiğini fark eden beyaz yakalılarda sahil kasabalarına bir kaçış olabilir."

Meral Erdinç konut fiyatlarında düşme olup olmadığını ise şöyle yorumladı:

 "Şu anda konut fiyatlarında düşme yok. Arayıp da fiyat indirimi yapan müşterimiz yok. Ama sıkıntıya düşen çok esnaf var; sıkıntıyı aşamazsa önce arabasını sonra da evini satacak. Ev kredisi ödeme zorluğuna düşenler var; aileleri destek olmazsa onların da evleri icrayla satılacak. İnşallah o noktalara gelmeyiz! Emlak piyasasının durumu ve konut fiyatlarındaki tablo önümüzdeki yıl netleşir."