Gemlik'te toplanan tekneler

Meral Erdinç Türkeş, uzun yıllar önce Bursa basınında gazeteci olarak çalışmıştı. Halen kendi kurduğu Deniz Gayrimenkul'de emlak danışmanlığı yapıyor. Okuyan, araştıran, güvenilir kişiliği ve gazetecilik deneyimi nedeniyle kimi zaman görüşlerine başvururum...

Mesela, korona tedbirlerinin en sıkı olduğu günlerde, insanların konut algısının değişebileceğini düşünmüş ve kendisiyle görüşmüştüm; insanların onlarca kişinin girip çıktığı apartman daireleri yerine bahçeli ev ya da imarlı arazi arayışına girdiklerini anlatmıştı. Sanayileşme baskısı Bursa'nın verimli ovalarını yok etmişti; şimdi de salgın baskısıyla köylerdeki verimli tarım arazileri yapılaşıyordu!..

Meral Türkeş'e bahçeli ev ya da içine baraka kondurabileceği tarla, arazi arayışının sürüp sürmediğini tekrar sordum... Sürdüğünü söyledi... Bu derme çatma konutlarda kanalizasyon, su, elektrik olmadığını da anımsatarak bir çözüm önerisinde bulundu:

 "İlgili bakanlıklar ya da yerel yönetimler köylerde planlama yapmalı; vatandaşa 300'er metrekarelik planlı alanlar tahsis etmeli ki, verimli tarım arazileri korunabilsin..."

Ardından da başka bir konuya değindi; "Gemlik balıkçı barınağında resmî yükümlülüklerini yerine getirmeyen yat ve tekneler marinadan çekilerek yed-i emin otoparkına götürüldü.

Bu yaz şehrimizdeki pek çok sahil kenarında yazlıkçılar uykusuz günler ve geceler geçirdi."

SAHİPLİK BELGESİ VE KAYIT ŞART

Konuyu epeyce araştırdım; işin aslı şöyle:

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Deniz ve İç Sular Düzenleme Müdürlüğü'nün "sahiplik belgesi ile tekne kaydı" konulu talimatı doğrultusunda kayıtsız teknelerin sahipliliğinin ispat edilerek bağlama kütüğüne kaydedilmesi gerekiyordu. Kayıtsız teknelere af çıkmıştı ve kayıt süresi 31 Aralık 2019 tarihine kadar uzatılmıştı.
Tüm göl, baraj gölleri ve denizlerdeki kayık da dâhil bütün tekneleri kapsıyordu.

Dolayısıyla Bursa'da Gemlik, Mudanya, Karacabey, İznik, Orhangazi, gibi deniz ve göl kıyısında olan yerlerdeki tekneler de bu kurala tabiydi.

Halk arasında ruhsat olarak da bilinen kayıt işlemini yapmak için ise kayıtsız teknenin sahibi olduğunun ispat edilmesi yükümlülüğü istendi... Gemlik'in Narlı, Kumla gibi sahil beldelerindeki kayık sahiplerinin bir kısmının elinde fatura yoktu. Ya ikinci el olarak almışlardı ya da yıllar öncesinin belgesini saklamamışlardı. Dolayısıyla da sahipliği belgeleyemiyorlardı.

Öte yandan vatandaşın bilmediği hususlardan biri de şu; kayıtsız kayıkla bile balık avlamanın cezası var. Aslında olta balıkçılığı da dâhil amatör balıkçılık izne tabi!..

BELEDİYELERİN NE ALAKASI NE DE YETKİSİ VAR!

Olta balıkçılığı yaptıkları kayıklarından olan vatandaşların talebi sürenin uzatılması yönünde... Vatandaş uygulamada Gemlik ve Büyükşehir Belediyesi'nin sorumluluğu olduğunu düşünüp onlardan sürenin uzatılmasını istiyor.

Ancak belediyelerin bu süreyi uzatma konusunda yasal olarak hiçbir yetkisi yok. Kıyıların yönetimi zaten belediyelere ait değil.

Gemlik Belediyesi ile de görüştüm; "Teknelerin, kayıkların toplanmasının Gemlik Belediyesi ile hiç alakası yok. Kayıt işlemleri de bizim dışımızda gelişen bir durum. Liman Başkanlığı sorumluluğu ile yürütülen bir iş; aslında Sahil Güvenlik de vatandaşları bilgilendirmişti" denildi...

Gemlik'teki teknelerin toplanma nedeni sahile bırakılmaları değil, kayıtsız oluşları. Özellikle yaşlı, kayık balıkçılığını hobi olarak yapan ve sahipliği ispatlamakta zorlanan vatandaşlar kendilerine bir ek süre tanınmasını istiyor... Türkiye genelinde aynı durumda olan on binlerce kayık ve tekne sahibi var; Ulaştırma Bakanlığı, koronavirüs salgınını da göz önüne alarak tekne kaydı için ek süre tanırsa, mağduriyetlerin önüne geçilir.