Hava Durumu

Kaçak yabancı istihdamının bedeli ağır!

Yazının Giriş Tarihi: 06.09.2019 06:00
Yazının Güncellenme Tarihi: 06.09.2019 06:00

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Bursa ziyaretinde, Suriyeliler de dâhil olmak üzere Bursa'da kaçak çalışan yabancılara yönelik denetimlerin artırılacağı mesajını verdi. Yabancı uyruklu birini çalışma izinsiz yani kaçak çalıştıran işverene her yabancı için 8 bin 821 lira ceza var. Çalışma izni olmadan çalışan yabancı ise 3 bin 527 lira ödeyecek. Ayrıca kaçak çalıştırıldığı süreye yönelik SGK primleri faiziyle tahsil edilecek. Aynı iş yerinde ikinci denetimde de kaçak yabancı işçi çalıştırıldığı saptanırsa işçi başına 17 bin 642 lira ceza uygulanacak...

Yabancı uyruklu birinin Türkiye'de çalışabilmesi için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'ndan çalışma izni alınması gerekiyor. 4904 sayılı İŞKUR Yasası Özel İstihdam Büroları'nın açılmasını hükme bağladı ve 2016 yılındaki yönetmelikle yürürlüğe girdi. Özel İstihdam Büroları (OİB) iş ve işçi bulmaya aracılık yapıyor, yurt içi ve yurt dışı iş gücü piyasası ile istihdam ve insan kaynaklarına yönelik hizmetleri yürütüyor, mesleki eğitim düzenliyor ve yetki verildiği takdirde geçici iş ilişkisi kurabiliyor. OİB'ler hem Türk işçilere hem de yabancı işçilere iş buluyor, çalışma izninin çıkartılmasına öncülük yapıyor. Bursa'da genç girişimci Dorukhan Canbaz Private İnsan Kaynakları Yönetim ve Danışmanlık firmasını kurdu ve tüm koşulları yerine getirerek İŞKUR Özel İstihdam Bürosu yetkisini aldı. Eşi Su Canbaz ile birlikte çalışan Dorukhan Canbaz'a son günlerde çok gündemde olduğu için yabancıların Türkiye'de çalışmalarına yönelik koşullar başta olmak üzere neler yaptıklarını sorduk...

Sayın Dorukhan Canbaz, özel istihdam ve insan kaynakları sektörüne nasıl girdiniz ya da neden tercih ettiniz?

Eşimle ikimiz Girne Amerikan Üniversitesi Uluslararası İşletme Bölümü'nü bitirdik. Bu arada üniversitemizin İngiltere Kampüsü'nde bir yıl daha eğitim aldım. Daha sonra Bursa'ya geri döndük Eşimle birlikte araştırdık, inceledik ve bu alandaki boşluğu görerek istihdam alanında çalışmaya karar verdik. Private İnsan Kaynakları ve Danışmanlık şirketini kurduk. Ardından da İŞKUR Özel İstihdam Bürosu olmak için yasal başvurumuzu yaptık. Onaylandı ve Türkiye Cumhuriyeti Tam Yetkili İŞKUR İstihdam Ofisi olarak faaliyete  başladık.

İŞKUR ÖZEL İSTİHDAM BÜROSU

Peki, her isteyen kişi ya da şirket İŞKUR Özel İstihdam Bürosu olabiliyor mu?

Koşullara uyan kişi ya da şirketler İŞKUR tarafından uygun görülürse olabilir. Öncelikle adli ve mali sicilin temiz olması gerekiyor, parasal teminatı verebilmeniz de şart. 4 yıllık işletme ya da benzeri fakülte mezunu imza yetkilisi gerekiyor. Ayrıca şirket ofisinin görüşme birimleri, bekleme salonu gibi belli büyüklükte olması koşulu da aranıyor. Başvurudan sonra İŞKUR ekip halinde gelip ofis denetimini yapıyor. Biz bu süreçleri yerine getirdik, İş Kurumu Genel Müdürlüğü Bursa Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü onaylı belgemizi aldık ve duvarımıza da astık.

Faaliyet alanlarınızı anlatır mısınız?
Şu anda ulusal ve uluslararası iş gücü uzmanıyız... İş arayanlarla eleman arayanları buluşturuyoruz. Aracı kurum olarak Türk işçilere de iş buluyoruz ya da işverene Türk işçi temin ediyoruz. Yabancı uyruklu olan kişilerle onların kriterlerine uygun eleman arayan işverenleri de buluşturuyoruz...

Siz yabancı uyruklu eleman arayan ya da çalışanlara ne gibi hizmetler sunuyorsunuz?

Oturma izinlerinde ve çalışma izinlerinde danışmanlık hizmeti veriyoruz. Ayrıca ihtiyacı olan kişi ve ailelere ihtiyaca göre çocuk bakımı, hasta ve yaşlı bakımı, temizlik yardımcısı gibi alanlarda yabancı uyrukluların istihdamını sağlıyoruz...

FİLİPİN, SENEGAL VE NEPAL'DEN GELENLER VAR

Yabancılar denilince hangi ülkelerden Türkiye'ye çalışmaya geliyorlar? Hangi alanlarda çalışıyorlar?

Yabancılar denilince, şu anda çocuk bakımında Filipinliler öne çıkıyor. İki nedenden dolayı; birincisi yeni doğan dâhil olmak üzere çocuk bakım sertifikası alarak geliyorlar, üniversite mezunu ve çok iyi derecede İngilizce biliyorlar. Daha yetenekli ve daha donanımlı oldukları için özellikle bebek ve çocuk bakımında tercih ediliyor. Senegal ve Nepal'dan bile gelen yabancılar var. Onlar da Filipinliler gibi çocuk bakımında sertifikalı oldukları, İngilizce ve Fransızca bildikleri için çocuk bakımında tercih ediliyor. Hasta ve yaşlı bakımı ile ev hizmetlerinde ise Gürcistan, Özbekistan, Azerbaycan, Türkmenistan, Kırgızistan gibi ülke vatandaşları genelde çalışıyor. Biz iş arayan yabancıları, eleman ihtiyacı olan kişilere yönlendiriyoruz...

ÇALIŞMA İZNİ ŞART!

İş yerlerinde işverenin ya da elemanın memnuniyetini ya da şikâyetlerini izliyor musunuz?

Elbette. Bir hafta süresince verdiğimiz personeli değerlendiriyoruz. İşveren memnun değilse, hiçbir mağduriyet yaşatmadan yeni bir eleman tedarik ediyoruz. Mesela kimi aileler Türkçe bilen yabancı istiyor ya da Türk yemeklerini yapmayı bilen birini istiyor. Kimisi de ağır, yatalak hastaya bakabilecek nitelikte eleman istiyor. Kimi eleman çok ağır hasta bakımının yanı sıra ev temizliğini üstlenmek istemiyor. İhtiyaca ve karşılıklı kriterlere uygun görevlendirme yapmaya özen gösteriyoruz.

YABANCI BAKICILARIN TERCİH NEDENİ

Türkiye'de yabancı çalışan neden tercih ediliyor?

Kadınların 24 saat yatılı çalışması Türk aile yapısına uymuyor. Türkiye'de son yıllarda yaş ortalaması arttı. Yaşlılıkla birlikte gelen birtakım hastalıklar da var, bu da bakıcı ihtiyacını ortaya çıkardı. Öte yandan pek çok ailede eşler iş yaşamında. Dolayısıyla kimi zaman hasta, yaşlı ebeveynlerin, kimi zaman da çocukların bakımı için desteğe ihtiyaç oluyor. Türkiye'ye çalışmaya gelen yabancıların çoğu nitelikli eleman, aralarında üniversite mezunu, aralarında doktor, hemşire, avukat, öğretmen, mühendis, fizyoterapist gibi çok çeşitli meslek mensupları var...

MERDİVEN ALTI İSTİHDAMIN SAKINCALARI

Merdiven altı denilen yöntemlerle kaçak yabancı istihdamının yapıldığı;  kimi zaman da yabancıların ülkelerinden istihdam vaadiyle getirilerek mağdur edildikleri biliniyor. Bu konuda ne diyeceksiniz?

Biz hizmet verdiğimiz tüm işverenlere ve yabancı uyruklulara, mutlaka çalışma izni almalarını öneriyoruz. Zira çalışma izni olmadan yabancı istihdam etmenin yasal sonuçları var. Ağır para cezaları söz konusu. Kayıt dışı yabancı istihdamına yönelik denetimler çok arttı. Artık devlet bu işi sıkı tutuyor. Ne yazık ki bu sektörde merdiven altı çalışan yasal hiçbir yetkisi olmayan kişi ve gruplar var. Bunlar hem işvereni hem de çalışanı mağdur ediyor. Kimi zaman işverene kaçak duruma düşmüş olan yabancıyı gönderiyorlar. Artı kayıt dışı aracılık hizmeti yaptıkları için hem kendileri vergi ödemiyor hem de kaçak çalışan yabancıdan devletin vergi, harç ve SGK primi kaybı oluyor. Kayıt dışı istihdam oluştururken, yaptırımlar konusunda işvereni ya hiç bilgilendirmiyor ya da eksik bilgiyle yanlış yönlendiriyorlar. Diyelim ki, yabancı çalışan iş kazası geçirdi; sağlık sigortası yok! Tedavi olamayacak.  İşverenin cezaları daha da katlanacak. Ayrıca bu gibi kişi ya da kişiler hem işverenden hem de çalışandan komisyon alarak yasayı ihlal ediyor. Biz asla çalışanlardan komisyon almıyoruz. Ofisimizin duvarında "4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu gereğince iş arayanlardan ücret alınması yasaktır" yazısını çerçeveletip astık. 

Peki, yabancı çalışana ya da işverene öneriniz nedir?

İşverenlere çağrımız; her koşulda yasal yollardan personel temin etmeleri ve yasal koşulları yerine getirerek çalıştırmalarıdır. Biz bu işi olması gerektiği gibi ve yasalara uygun bir şekilde yapmaya başladık ve bu konuda taviz vermeksizin böyle de devam edeceğiz... Yabancılar da Türkiye'ye kendilerini iş vaadi ile davet eden kişi ya da kurumların güvenilir ve ciddi olup olmadıklarını araştırsınlar. Artık internetten her türlü bilgiye ulaşılabiliyor. Kişi ya da firmanın İŞKUR Özel İstihdam Bürosu olması önemli bir güvenlik bariyeridir. Zira devlet yani İŞKUR belgeyi her isteyene vermiyor. Daha önce de söylediğim gibi adli ve mali sicilin temiz olması şart! Biz hem işverene hem de yabancı çalışanlara çağrı yapıyoruz, ücretsiz danışmanlık hizmetimizden faydalansınlar, hiç olmazsa ofisimizden bilgi almaya gelsinler. Sosyal medyadaki Private İnsan Kaynakları sayfasından ya da kurumsal web sitemiz privateik.com'dan bize ulaşabilirler.

Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.