'Lastik yakılarak enerji üretilemez!'

Kovid-19 salgını hayatın her alanını etkilerken, yaşamsal öneme sahip olmasına karşın pek çok sorunu da gündem dışına itti.

Önceki gün Kimya Mühendisleri Odası Başkanı Erkan Tekin Mutlu ile yeraltı ve yüzey sularını kirleten etmenler üzerine ile ilgili konuşurken çevresel kirliliğe yol açacak olan ve torba yasayla Meclis'ten geçirilmek istenen önemli bir konuya değindi.   

"Torba yasadaki 6. Madde madenlerle ilgiliydi. O geri çekildi. Ama 13. madde çevre açısından çok sıkıntılı bir konuyu içeriyor. Biyokütle dediğimiz şey çöp gibi malzemelerdir. Biyokütlenin içine otomobil lastiklerini katarsak büyük bir çevre yol açacak.

Ama ne yazık ki pandemi nedeniyle sesimiz duyulmuyor. İnsanların öncelikleri değişti, şu anda en önemli öncelik hayatta kalmak ve karnını doyurabilmek. Artık ciddi çevresel sorunlara şöyle yaklaşılıyor '2020'yi sağ salim atlatalım, ondan sonra çevreyi, suyu, havayı düşünürüz.' İnsanların dikkatini çekemiyorsunuz. Ama yine de halkın geleceğini düşünüyoruz ve otomobil atık lastiklerinin biyokütle kapsamına girmesine karşı çıkıyoruz..."

Oysa termik santrallerin çok olduğu ya da hava kirliliği yoğun olan bölgelerde Kovid-19'un daha ağır geçirildiğini artık herkesin malumu. Hava kirliliği zaten öldürüyor; ölümcül bir salgında da ölümleri artırıyor.

Erkan Tekin Mutlu kullanım ömrünü tamamlayan, araç üzerinde kullanılmayacak halde olan ya da üretim sırasında ortaya çıkan ıskarta lastiklere atık lastik denildiğini anlattı.  "Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin (ÖTK) Kontrolü Yönetmeliği"nin yürürlükte olduğunu anımsattı.

ÖTK yönetmeliğinde bu lastiklerin nasıl toplanacağı, geri kazandırılacağı ya da bertaraf edileceği hükme, aykırı haller ise cezaya bağlanıyor. Yani otomobil lastiklerini kafanıza göre ormana, tarlaya atmanın cezası var.  Yönetmeliği madde madde okudum.  Köşeye sığdıramayacağım kadar uzun, çok detaylı; en özet haliyle de atık lastiklerin çevreye zararını onaylayan ve en aza indirmeyi hedefleyen bir yönetmelik...ATIK LASTİK ÇEVREYE ZARARLIDIR

Erkan Tekin Mutlu Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrol Yönetmeliği'ne atıfta bulunarak şu soruyu soruyor; "Hal böyle iken neden torba yasa ile Atık lastiklerin Biyokütle olarak tanımlanmasına çalışılıyor?"

Ve çekincelerini şöyle özetliyor:

"Atık Lastiklerin, ucuz olmasının yanında Isıl değerinin yüksek olması tercih nedeni. Ancak karbon Emisyon oran yüksek. Yakıldığında havaya saldığı karbondioksit oranı çok fazla. Karbon kökenli gazlar aynı zamanda sera etkisi de yaratıyor ve iklim değişikliğine, küresel ısınmaya neden oluyor. Lastiklerin yanmasıyla atmosfere çevre ve canlılara zarar verecek gazlar ve bileşikler yayılıyor."

Yakılması halinde siyah bir bulut gibi havaya yayılan otomobil lastikleri ile içinde barındırdığı kauçuk, yağ, gibi pek çok maddenin atmosfere yaydığı zehirli maddeler saymakla bitmiyor. Sadece havayı değil toprağı, suyu da zehirliyor. Otomobil lastiği yakan termik santrallerde ara sıra kapatsalar da filtreler var. Ancak Başkan Mutlu, biyokütle santrallerindeki filtrelerin sadece kurum tutucular olduğunu söylüyor... 

Biyokütlenin bilimsel tanımı ise "Biyolojik kökenli fosil olmayan organik madde kütlesi, "Yani ayçiçeğinden soyaya, patatesten mısıra, fasulyeden orman ürünlerine, sap, saman, kök kabuktan her türlü hayvan dışkısına, mezbahana atıklarına, organik çöplere, kanalizasyon ve dip çamurlarına, kâğıt ve gıda sanayi atıklarına, endüstriyel ve evsel atık sulara, belediye ve büyük sanayi tesisleri atıklarına dek pek çok şey biyokütle kapsamında.

Kimya Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Başkanı Erkan Tekin Mutlu diyor ki:

"Atık lastiklerden çeşitli işlemler sonucu elde edilen yeni ürün veya yan ürünler biyokütle olarak tanımlanamaz. AB ülkelerinde atık lastiklerin geri dönüşüm dışında kullanılması mümkün değilken ülkemizde atık lastiklerin enerji üretim aracı olmasına olanak sağlayan bir yasanın çıkartılmaya çalışılması kabul edilemez. Açık havada sigara içmenin yasaklandığı ülkemizde lastik yakarak enerji elde etme isteğini halkımızın takdirlerine arz ediyoruz."