Masal kenti Ardino

Doğanın sonbaharla taçlandığı günlerde yolum Rodoplara düşmüştü... Kırcalı, Cebel, Mestanlı'yı daha önce yazmıştım...

 Ardino kalmıştı. Asıl adı Eğridere! Sonradan Bulgarlaştırılmış.  Bugün yaygın kullanılan adıyla Ardino, Doğu Rodoplarda vadi içine kurulmuş bir ilçe...

 Kırcaali'ye bağlı. Çoğunluğu Türk olmak üzere 12 bin 400 kişi yaşıyor. Ama kayıtlı kişi sayısı 31 bin... Fark 1989 göçü ile Türkiye'ye gelip daha sonra çifte vatandaşlık alanlar ile Avrupa ülkelerine çalışmaya giden gençlerden kaynaklanıyor.

Ardino çok sevimli, yemyeşil ve gördüğümüz diğer yöreler gibi tertemiz bir ilçe. Belediye'yi ziyaret ettik. Bizi Belediye Başkanı Resmi Murat, Başkan Yardımcısı Necmi Hoçov ile meclis üyesi Sezgin Bayram karşıladı.
Resmi Bayram, Ardino'nun 1996 yılında Faruk Baykal döneminde Nilüfer ile kardeş belediye olduklarını ve o tarihten bu yana da ilişkilerinin sürdüğünü, 21 Eylül'de Görükle Balkan Panayırı'na katıldıklarını anlattı. Kartal Belediyesi ile de kardeş olduklarını söyledi.

ÇOĞUNLUK TÜRK

Ardino'nun demografik yapısını sorduk; "Yüzde 65'i Türk olmak üzere Pomak ve Bulgarlar ile az sayıda Roman var" dedi.

Başkan Resmi Murat'ın verdiği bilgilere göre;

"15. yüzyılda Sultan Selim döneminde yapılan Şeytan Köprüsü ilçenin simgesi. İlçenin yüz ölçümü 385 metrekare. 52 köy, 40 muhtarlık var. 29 kişilik Belediye Meclis üyesinin 23'ü Hak ve Özgürlükler Partisi'nden 6'sı Bulgaristan'ın iktidar partisinden..."

Diğer Türk partisi Dost'un burada Meclis üyesi yok.

Başkan Murat, "Biz de kendi birliğimizi koruyoruz. Son seçimlerde ciddi güvenoyu aldık. Yüzde 78 ile seçildik. Hizmet etme gayretindeyiz" derken, kent ekonomisi hakkında da bilgi verdi:

"Zamanında hayli ekilmiş 4 bin dönüm huş ağacı ormanımız var. 30 yıl öncesine göre tarım ürünleri farklılaştı. O zamanlar tütün vardı, şu anda ağırlık hayvancılık. Ardino' da 4 mandıra var. Bu önemli, mesela Kırcaali'de hiç yok. Orman sektöründe 4, 5 orman işletmemiz var.  Ağacı işleyip kereste olarak satıyor ve artıklarıyla da ısı ürünü olan sıkıştırılmış ürün yapıyorlar... 10 Konfeksiyon işletmesi ile 1 iplik fabrikası var.  Ardino ağırlıklı olarak memur şehri. 100 yılın üzerinde idari merkez olmuş; Adliye, emniyet, itfaiye, sosyal hizmetler ve Orman Dairesi'nin müdürlükleri var. Sadece belediyemizde 200 çalışan mevcut..."
Bulgaristan'da belediye sistemi bizden farklı olduğunu da öğrendik. Mesela okul ve hastane binaları belediyeye ait. Başkan Resmi Murat vizyon sahibi biri; göreve gelir gelmez AB fonları için proje birimi kurmuş. Fakirlik sınırları altındaki 1300 kişiye sıcak yemek, Şeytan Köprüsü yol ve çevre çalışmaları; şehrin içinde ve bir köydeki güneş enerjili aydınlatma hep AB fonlarıyla yapılmış.

ARDİNO'NUN SİMGESİ: ŞEYTAN KÖPRÜSÜ

"Burası bizim vatanımız" diyen Başkan Murat turizme yönelik çok sayıda çalışma yürüttüklerini anlatırken turizme vurgu yaptı.  Huş ağacı ormanının Bulgaristan Sağlık Bilim Akademisi raporlarına göre ameliyat yapılabilecek kadar steril havaya sahip olduğunu, akciğer ve kalp hastalıklarına iyi geldiğini, ayrıca bölgede termal su araştırması yaptıklarını anlattı...

Arda nehrinin panoramik görüntüsünü de gördük. Kıvrımlarıyla muhteşemdi. İki yılda bir Uluslararası Edebiyat Kardeşliği toplantısı düzenleniyor... Müzik ve spora önem veriliyor. Halk kültürü yaşatılıyor...

Şeytan Köprüsü'nü yazmadan olmaz. Derin bir vadide. Yolun yarısı asfaltlansa da oldukça bozuk. Belli bir mesafeden sonra yürüyerek ulaşılıyor. Vadide insanı karşılaşan manzara ise ödülünüz oluyor. Gerçekten de muhteşemdi... Kaptanımız Tamer Durmaz yürüyerek zor indiğimiz vadiye ardımızdan ağır ve temkinli inip bizi yokuşa sardırıp yordurmadan çıkarttı... Cebel Yolcuları olarak tanımladığımız ekipte Sevinç Çelebi,   Boybeyi Çelik, Enver Akasoy, Caner Evyapan, Canan Güleç ve gönülden rehberimiz   Reyhan Mustafa Ferad vardı. Bizi doğup büyüdüğü topraklarla buluşturan Sevgili Sevinç'e bir kez daha teşekkür ediyorum...