Gençler evsiz kaldı!

Hiç lafı dolandırma niyetinde değilim.

Doğrudan günümüzün en büyük sorununu söylüyorum:

Artık ev almak hayal!

Hatta belki o bile değil çünkü gerçekleşmeyeceğini bildiğiniz bir şeyi düşlemek çok yorucu.

Bunun farkında olan gençler bu nedenle mülk edinmeye karşı gibi lanse ediliyor.

Emek harcayıp, çalışıp çabalayıp elde edemeyeceklerini düşündükleri için ‘kirada bir göz odada otururum’ ifadesini kullanıyorlar.

Umutsuzluk, geleceksizlik ve evsizlik…

Hâlbuki insanın temel ihtiyaçlarından biriydi barınma.

Başını sokabileceğin bir çatı ütopik değildi.

Enflasyon söylemi arkasına sığınan ev sahipleri mi, emlakçılar mı, yabancılara konut satışının önünü açan uygulamalar mı suçlu?

Kazancın zirvede olduğu rant dönemlerinde sistemi alkışlayanlar nasıl da mağdurlar şimdi!

Asgari maaşı fersah fersah geçen kiraları kim ödeyecek?

Kimdir bu arsaları, villaları alanlar?

Taşınmak zorunda olmak zaten bir felaket.

Nakliye, depozito, emlakçı komisyonu, elektrik, su, doğalgaz açılış masrafları…

En iyisi çadır bölgeleri belirlensin, belki de yakında orada komşu olacağız!

Bir dairesi olup onu kiraya veren ev sahiplerinin en büyük geçim kaynağı haline gelen kira gelirini bu kadar artıran yine kendi tutumları.

‘Evimi memurdan başkasına vermem’ diyeni de var, mesleğini belirtip ‘öğretmen olsun’ diyen de.

Kiracısını evden çıkarmak için kapısını baltayla kıranı da, cana kastedeni de var.

Devir mülk sahiplerinin devri çünkü gidişata dur diyen yok.

Ama bu süreçte en çok nefret edilenler emlakçılar.

Fiyatların şişirilmesinden mesul tutuldukları için onlar da isyan ediyor.

***

Bursa Emlak Müşavirleri Esnaf Odası bunu dile getirmek için PodyumPark’ta emlak sektörünün önde gelen isimleriyle Bursa basınını bir araya getirdi.

Organizasyonun amacının ‘kira sözleşmelerinde yüzde 25 zam sınırı’nı eleştirmek olduğunu düşünmüştüm.

Her sektör mensubu gibi emlakçılar da gelir düşüklüğünden şikâyet edecek diye aklımdan geçirmiştim.

Ama öyle olmadı!

Bursa Emlak Müşavirleri Esnaf Odası Başkanı Erdal Çelebi, gençlerin ev sahibi olma hayallerinin tükendiğine, bu durumun düzeltilmesi için her türlü iş birliğine hazır olduklarına ve bunları konuşuyor olmanın üzüntü verici olduğuna vurgu yaptı!

Düzenlenen Emlak Sektörü Çalıştayı’nda Bursa AK Parti Milletvekili Refik Özden’e durumu aktardıklarını belirten Bursa Emlak Müşavirleri Esnaf Odası Başkanı Erdal Çelebi, “Bazı gerçekleri konuşmamız gerekiyor. Biz kimsenin savunucusu değiliz. Biz tüketici ile öbür tarafı buluştururken adalet terazisinden hiçbir zaman vazgeçmeyen bir sektörüz. Enflasyondaki ciddi artış ve bununla beraber konuşulan kira ile konut fiyat artışları ile anılan bir meslek grubuyuz” diyerek konuşmasına başladı.

Bursa’nın içinde bulunduğu sıkıntıyı ise Başkan Çelebi şöyle özetledi:

“Hayalet konut miktarı Bursa’da 100 bin civarında. Konutlar kiracılar tarafından kullanılmaz ise biz bu artışları konuşmaya devam edeceğiz. Enflasyonun arkasına sığınarak fiyat artışı yapmak adaletli değildir. Bursa’nın iki tarafında da ciddi anlamda sanayileşme var. Sıkışan bir şehrin gazının çıkması lazım. Geciken imar uygulamalarından dolayı ciddi rakamlarla karşı karşıya kalmış arsa bedelleri ile uğraşıyoruz. Kamu kuruluşları dahi bunu bilmiyor. 3+1 dairelerin arsa bedeli 1 milyon ile 3 milyon arasında değişiyor. Kat karşılığı anlaşmalarda 4 milyon ile 10 milyon aralığına yükseliyor.

Artık beyaz yaka olan iki kişi borçlanarak dahi ev alamıyor.

Sürdürülebilir bir konut politikası yok. Konutlara ulaşmak gökyüzündeki yıldızlara ulaşmak gibi. Herkes dertleniyor. Mal sahibi olan belki mutludur ama satıp yeni eve geçebilmesi için öz sermayesi yoksa borçlanarak artık bunu yapamaz.”

***

Peki, gençler, beyaz yaka çalışanlar, memurlar ev alamazken kimler başarabiliyor?

Normal şartlar altında belli bir birikimi olanlar eksiği tamamlamak için kredi çekerek istedikleri daireye, arsaya vb. sahip olabiliyorlardı.

İçinde bulunduğumuz ekonomi şartlarında bankaların sundukları imkânlar ise çok gülünç.

Artık 2 milyondan düşük fiyatlı bir yer bulunamazken, bankalar 400 binlik krediler sunuyor, bunun bir kısmı masraf diye kesiliyor aylık ödeme planı da zaten dudak uçuklatıyor.

Bu durumda alım yapabilecek olanlar zenginler ve yabancılar.

Yok edilen orta direk açlık sınırının altında yaşamaya çalışırken birilerinin vicdanı epeyce rahat gibi.

Kredilere de değinen Başkan Çelebi durumdan kurtuluş için ‘Uydu Kent’ uygulamasını işaret etti: “İnen kalkan kampanyalardan bıkmış durumdayız. Uydu kentleri oluşturmadıkça biz hâlâ arsa maliyetleri yüzünden 3 katına çıkan konut fiyatlarını konuşmaya devam edeceğiz. Yüzde 80’inin ulaşamadığı bir pazarı konuşuyoruz. Dönüşüme sadece bina olarak gidemeyiz. Dönüşüm sosyal de olmalı. Tüm alanlar dönüşmeli biz daha otoparklar bile yapamadık. Beni bir paydaş olarak derinden üzüyor. Bu şehrin geri dönüşü olmayan bir sıkışıklıkla mücadelesini görüyoruz. Gerçekten tedbirler için teşviklerde bulunmalıyız her türlü fedakârlığa hazırız.”

Ayrıca internetten verilen ilânlar ile ilgili de sıkıntı var.

Ev sahipleri, istedikleri bedeller emlakçılar tarafından kabul görmeyince bir sınır ve düzenleme olmadan internette ‘sahibinden ilân’ olarak yayınlıyor ve bölgelerde anlamsızca kira artışlarına neden oluyorlar.

Bölgesel tercihlerle ilgili yaşanan sıkıntılı süreçte Bursa’nın neresine giderseniz gidin ‘uygun’ ifadesi artık rafa kalkmış durumda.

***

BEMO Başkanı Çelebi, “İnsanları oğlumu getireceğim diyerek evden atmaya çalışanları da liyakat ve adalete davet ediyorum. Biz bu değiliz. Özümüze dönmemiz gerekiyor. Belediyelerden imarın acilen yapılmasını istiyorum. Gelecek nesiller hayatları boyunca konut elde edemeyecekler. Biz bunları konuşup tartışacak bir toplum değildik. Allah bizi ıslah etsin” diyerek konuşmasını tamamladı.

Başka söze gerek yok.

Her şey apaçık ortada.