‘İslamilik Endeksi’nde Türkiye 100. sırada!

Toplum olarak övündüğümüz bazı şeyler var.

Tarihteki zaferler, kahramanlıklar gibi.

Hatta günümüzde dünya ile rekabet edilip, edilemediğine bakılmaksızın; sanayi, ticaret, teknoloji, eğitim, turizm gibi alanlarda da üstünlük iddialarında bulunabiliyoruz.

Bu ülkemize bağlılıktan kaynaklanıyor, biliyorum; eleştirmiyorum!
Ama bazen karşımızdakilerin niteliğini, eğitimini bilmeden iddialı cümleler kurmak cehalet göstergesi olabiliyor.

Aman dikkat!

Üniversite İktisadi Doktrin Tarihi dersini anlatan hocam bir anısını anlatmıştı:

-Kendisi profesör; iktisat alanında kariyerini devam ettirmiş ve çalışmaya devam ediyor.-

“Bir gün berbere gittim. Ekonominin hâli konuşuluyor. ‘Enflasyon niye böyle?’ diye sorunca müşterilerden biri; kâğıt kalem çıkarıp açıklamaya başladı bizim berber. Arz-talep eğrilerine benzer şekiller çizerek bilimsel yaklaşım sergileme gayretine girdi. Bana da ‘sen bilmezsin belki beyim ama sistem böyle çalışıyor’ dedi. Demem o ki; ülkemizde herkes her şeyi çok iyi biliyor, daha doğrusu bildiğini sanıyor. O nedenle de araştırana, okuyana ihtiyaç yok, saygı da yok.”

Şu atasözü boşuna değil:

Akılları pazara çıkarmışlar, herkes yine kendi aklını almış!

Kendimizden, aklımız kadar emin olduğumuz bir alan daha var:

Din.

Herkes, herkesin inanç şeklini sorguluyor; ‘ben daha dindarım, her şeyi bilirim, ibadet öyle değil, böyle olur’ diye ahkam kesiyor.

İlginçtir ki bu algıya paralel olarak ahlaken bir gelişme gösteremedik.

Size bununla ilgili değişik olduğuna inandığım bir kavramdan ve dünyadaki yansımalarından bahsedeceğim:

İslamilik Endeksi.

***

İslamilik Endeksi; insani ve siyasi haklar boyutu (yüzde 35), ekonomik boyut (yüzde 30), hukuk ve yönetim boyutu (yüzde 25) ve uluslararası ilişkiler boyutu (yüzde 10) olmak üzere dört ana daldan oluşuyor.

Endeks, ülkelerin İslam'ın insani, sosyal, ekonomik ve yönetişim öğretilerini yansıtıp yansıtmadığını; başka bir deyişle onların ‘İslamilik’ derecesini ölçmeyi amaçlıyor.

Çünkü İslam, ahlakın özüdür, tüm sayılan boyutları kapsamakta ve iyiye gidişatı sağlamaktadır.

Bu nedenle belirlenen kriterlerde şöyle bir dağılımla karşılaşıyoruz:

İnsani ve Siyasi Haklar kısmında dokuz alt ölçüt mevcut:

Kişisel özgürlük, insani eşitsizlik, eğitime erişim, sağlık hizmetlerine erişim, insani gelişmişlik, medeni ve siyasi haklar, sosyal sermaye, demokrasi ve yaşam koşulları.

Ekonomi kısmında sekiz alt ölçüt mevcut:

Ekonomik fırsat ve ekonomik özgürlük, refah, adalet, yoksulluğun ortadan kaldırılmasına yönelik hükümler ve yardımla refahın sağlanması, destekleyici finansal sistem, İslami finansa uyum, iş yaratma ve istihdama eşit erişim, mülkiyet hakkı ve sözleşmenin kutsallığı.

Hukuk ve Yönetim kısmında beş alt ölçüt mevcut:

Devlet yönetimi-devlet etkinliği, hukuki bütünlük, yönetim endeksi, yolsuzluğun önlenmesi, emniyet ve güvenlik endeksi.

Uluslararası İlişkiler kısmında ise iki alt ölçüt mevcut:

Askeri durum ve savaş hâli ile huzur durumu.

On puan İslam’ı yaşamaya en yakın ülkeyi gösterirken sıfır puana yaklaştıkça İslami öğretilere en uzak olan ülkeler belirleniyor.

Hiç üşenmeden kriterlerin hepsini yazdım.

Çünkü paylaşacağım ülke sıralamasında, ‘nasıl olur bu?’ tepkilerine karşı, herkesin şapkasını önüne alıp düşünmesini istiyorum.

***

İslamilik Endeksine göre 2020’ye ait sıralamada;

Birinci Yeni Zelanda, ikinci İsveç, üçüncü Hollanda, dördüncü Kanada diye iddia edilirken,

Almanya, İngiltere, Japonya, Fransa, Amerika, İtalya, Yunanistan diye uzayan listede İsrail 51. sırada.

Ve gözünüz Türkiye’yi arıyor, öyle değil mi?

100. sıradayız!

Evet, yanlış okumadınız.

Bunun doğru olup, olmadığı da araştırılmış durumda.

Sosyal medyada paylaşılan ve çokça ses getiren bilgileri araştıran ‘doğrulukpayı.com’ sitesi bu konuya da el atmış, internette siz de bulabilirsiniz.

Sayfaya göre; iddiada belirtilen bütün sıralamalar doğru olmakla beraber, Türkiye’nin 100. sırada olduğu görülüyor. Endeksin oluşturulmasında kullanılan dört ana kategori arasından ise Türkiye’nin sıralamasının en düşük olduğu alan uluslararası ilişkiler.

Ülkemiz bu alanda 151 ülke arasında 146. sırada yer alıyor.

***

Yani hangi yöne baksak sonuç daha da kötüleşiyor.

2024 için de sonuç farklı değil, belki sıralama üç aşağı beş yukarı oynar.

Zaten ekonomik boyutta sınıfta kalalı çok oldu.

Gerçeklerle yüzleşilmesi adına yorumların devamını size bırakıyorum…