Son dönemde hepimizin aklı fikri ekonomide!
Kapana kısılmış gibi hissediyoruz.
Zaten bu nedenle gözümüz kabinede ekonominin başına gelecek isimdeydi.
Bakanlıklardan sonra ise en çok merak edilen TCMB Başkanı’nın kim olacağıydı.
Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu görevden alınarak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu Başkanlığı'na getirildi.
Kavcıoğlu'un yerine Hafize Gaye Erkan atandı.
Bu görev için yaşadığı ve çalıştığı ABD'den Türkiye'ye dönen Erkan, kurumun ilk kadın başkanı oldu.
Haberin ardından tabii ki kadının toplumda varlığını korumaya çalışan, haklarını savunan tüm kuruluşlar büyük bir coşku yaşadı!
Türkiye tarihinde bir ilk yaşandığı için anı ölümsüzleştirmek isteyenler sosyal medya hesaplarında Hafize Gaye Erkan’ı paylaştı.
‘Kim demiş kadın başaramaz diye’, ‘seninle gurur duyuyoruz’, ‘kadın devri başlasın’ gibi pek çok cümle gördüm.
Hep ikinci plana atılmayı, dışlanmayı, kadın cinayetlerini duyuracak değillerdi ya!
***
O halde yeni Merkez Bankası Başkanı’nı biraz tanıyalım.
Hafize Gaye Erkan, 1982 yılında İstanbul'da makine mühendisi bir baba ve matematik öğretmeni bir annenin çocuğu olarak dünyaya geldi. İstanbul Erkek Lisesi'nden mezun olmasının ardından Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümünü 2001'de tamamladı. 2005'te Princeton Üniversitesi'nde yöneylem araştırması ve finans mühendisliği alanında doktora yapan Erkan, Harvard Business School'da yönetim bilimleri ve Stanford Üniversitesi'nde liderlik üzerine iki eğitim programını da tamamladı.
Kariyerine 2005 yılında Goldman Sachs'ta başlayan Erkan, burada görev yaptığı 9 yıl boyunca ABD'deki büyük bankalar ile sigorta şirketlerinin yönetim kurulları ve üst düzey yönetim ekiplerine bilanço yönetimi, stres testi ve sermaye planlaması, risk yönetimi, birleşme ve satın alma konularında danışmanlık verdi.
First Republic Bank'ta 2014 yılında çalışmaya başladı.
Burada çalıştığı yaklaşık 8 yıl süresince eş icra kurulu başkanı (Co-CEO), başkan, yönetim kurulu üyesi, yatırım direktörü, mevduat direktörü ve risk eş direktörü olarak görev yaptı.
Merkezi ABD'de bulunan mücevher şirketi Tiffany & Co'da 2 yıl yönetim kurulu üyesi olan Erkan, 2022'de, Fortune 500'de yer alan küresel finans danışmanlığı şirketi Marsh McLennan'ın yönetim kuruluna katıldı.
San Francisco Business Times'ın 2018'deki araştırmasına göre, Amerika'nın en büyük 100 bankasında başkan veya CEO unvanına sahip 40 yaşın altındaki tek kadın olan Erkan, aynı yıl San Francisco Business Times'ın ve Crain New York Business'ın "40 Yaş Altı 40 Listesi"nde yer aldı.
Erkan, 2019 yılında da Crain's'in "Bankacılık ve Finans Sektöründe Önemli Kadınlar Listesi" ile American Banker'ın "İzlenmesi Gereken Kadınlar Listesi"ne girdi.
9 Haziran 2023’te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla TCMB’nın ilk kadın başkanı oldu!
Nasıl buldunuz?
Az kişiye nasip olabilecek bir kariyer hayatı öyle değil mi?
Ancak Başkan Erkan, eğitiminden önce kadın olmasıyla dikkat çekti.
Her zaman olduğu gibi bu konuda da tartışmalar çıktı.
Teorisyenler bu vaka için de bir isim buldular: Cam Uçurum ‘Glass Cliff’!
***
‘Cam tavan’ alışkın olduğumuz, çoğunluk tarafından bilinen hatta dizilere konu olmuş bir gerçek.
Toplumda kadınların, azınlık grubu oluşturan kişilerin maruz kaldıkları ve mevcut hiyerarşik düzende belli bir seviyenin üstüne yükselmelerine engel olan soyut ayrımcılığı ifade etmektedir.
Ne kadar çok çalışılırsa çalışılsın erkek egemen iş dünyasının görünmeyen tavanına çarparak en üst yöneticilik makamına erişememeyi temsil eder.
Eğer olur da bir kadın bunu geçmeyi başarırsa durumun kendisiyle ilgisi yoktur.
Eğitimiyle, çalışmalarıyla, aldığı ödüllerle, uzmanlık alanlarıyla bir bağlantısı bulunmaz.
Bu üst makama çıkabilmiş ise bir kadın şüphe duymalı, tetikte olmalıdır!
Bunun temelinde yatan ‘Cam Uçurum’dur ve bir kadın veya azınlık olan birey, şirketin, kurumun zaten zor durumda olduğu, başarmanın yeteneklerden çok dış koşullara bağlı olduğu dönemde üst düzeye, liderliğe, başkanlığa getirilir.
Kötü beklentiler gerçekleşirse fatura ‘Kadın’a kesilir.
Böylece günah keçisinin bulunmasının rahatlığı ile şu cümleler kurulur:
Kadından yönetici olmaz, strese dayanmıyorlar, çok duygusallar, evlerinde otursunlar…
Tesadüf mü bilinmez, Twitter CEO’luğuna atanan Linda Yaccarino da şu anda aynı durumda.
Sosyal medyada her iki isim için de hem kutlamalar var hem de başarısızlığın kurbanı olacaklar yorumları.
41 yaşında Hafize Gaye Erkan, çalkantıdaki ekonominin sorumlusu değil elbette. Ama her şey algı yönetiminden ibaret.
Olası bir başarısızlık durumunda ilk söylem ne olacak dersiniz?
Merkez Bankası’nda cam uçurum mu var, zamanla göreceğiz!