Ne umduk, ne bulduk?

Haziran ayına ‘merhaba’ dediğimiz bugün, yaz gelsin diye bekleyenleri de memnun etti.

Hava oldukça sıcak, şehirde de ‘Kültür Yolu Festivali’ olduğu için hareketlilik yüksek.

Konserler, sergiler, tiyatro gösterileri; Bursa’nın dört bir yanında coşkuyu katlıyor.

Tabii bu hareketlilik arasında düşünmeyi ertelediğimiz ama asla unutmadığımız gerçeğimiz:

Geçim derdi!

Hâlbuki 2024’e başlarken çok başka şeyler hayal etmiştik; bir önceki yılın enkazını kaldıracak ve kötü gidişata ‘dur!’ diyecektik.

Yılı yarıladık, elimizde sadece beklentiler var.

Emekliler ayrı dertli, asgari ücretliler ayrı…

Maaşına zam bekleyen çalışanlar, çoğu işveren tarafından düşman ilan edilmiş durumda.

Ara zam olursa şubelerini kapatmaya hazırlanan işletmelerin olduğu biliniyor.

-Enflasyon nedeniyle kendi inisiyatifi ile ücretlerde iyileştirme yoluna giden firmaları tenzih ediyorum.-

Firmalar için devamlılığı sağlamak için ilk gözden çıkarılan emekçinin hakkı.

Peki, milyonlarca çalışan nasıl geçinecek?

Defalarca ara zam yapılmayacağı açıklandığı halde asgari ücretlilerin umudu hâlâ canlı.

Kanıtı da; istihdam platformu Eleman.net’in gerçekleştirdiği ara zam anketinde saklı!

***

Sonuçlara biraz beraber bakalım.

3 bin 118 kişi ile gerçekleştirilen ankette ‘Sizce asgari ücrete ara zam yapılmalı mı?’ sorusu yöneltilmiş.

Ve katılımcıların yüzde 82’si, ‘Evet, asgari ücrete ara zam yapılmalı!’ yanıtını vermiş.

Enflasyondaki artıştan endişelenen yüzde 11’lik kesim ise; ‘hayır’ demiş.

Eğer bir artış söz konusu olacaksa beklenti, bunun en az yüzde 50 oranında yapılması gerektiği yönünde.

Resmi zam olmasa dahi çalışanların ara zam beklentisinde olduğunu belirten Eleman.net CEO’su Levent Dicle’nin yaptığı açıklama şöyle:

“Temmuz ayında işverenleri de bu noktada bir sınav bekliyor. Kalifiye personellerini kaybetmek istemeyen firmaların gerekli adımı belli ölçüde atacağını düşünüyoruz.”

Defalarca açıklama yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, asgari ücrete ara zam beklentilerine bir kez daha yanıt verdi:

 “Aralık ayındaki düşüncemiz neyse aynı şekilde devam ediyor. Enflasyonla ilgili verilerimiz oldukça güzel geliyor. Hiçbir ara zam gündemimizde yok." dedi. Asgari ücrete ikinci zam yapılmasına ilişkin bir gündem bulunmuyor!”

***

Ankette işverenlere de yer almış.

İşverenlere, “Asgari ücrete ara zam yapılmasa bile, siz çalışanlarınıza zam yapmayı düşünüyor musunuz?” sorusu yöneltilmiş.

Buna göre, katılımcı firmaların yüzde 42’si ‘evet’ derken, yüzde 35’i ‘hayır’ demiş.

Ara zam için ılımlı yaklaşım sunanlar; eğitim, restorancılık, tekstil, mobilya, ahşap ve sağlık-medikal sektörleriyken, gayrimenkul, ithalat-ihracat, kozmetik, petrol ve petrol ürünleri ve plastik sektörlerindeki firmalar asgari ücrete zam gelmezse zam yapmayacağını belirtmiş.

Buna benzer başka veriler de var, merak edenler ayrıntılarına internetten erişebilirler.

Sonuçlara ilişkin görüşlerini paylaşan Eleman.net CEO’su Levent Dicle:

“Asgari ücrete bir zam yapılmasa dahi genel olarak çalışanların zam beklentisi içinde olduğunu görüyoruz. Temmuz ayında işverenleri de bu noktada bir sınav bekliyor. Anketimize verilen cevaplardan görüyoruz ki çalışanların yüzde 52 gibi önemli bir oranı zam yapılmadığı takdirde iş değiştireceklerini belirtiyor. Kalifiye personelini kaybetmek istemeyen firmaların gerekli adımı belli ölçüde atacağını düşünüyoruz.

Zam talebine yanıt vermeyen işletmeler, önemli oranda istihdam kaybıyla karşı karşıya kalabilir. İşletmeler personel memnuniyeti açısından ek yan haklar ve çalışma koşullarını iyileştirilmesi konularını da gündemlerine almalılar. Çünkü çalışanlar istedikleri ölçüde zam talebi gerçekleşmese dahi iş yerlerinin sağladığı pozitif çalışma ortamı ve yan haklardan ötürü iş değiştirme eğilimlerinden vazgeçiyorlar” ifadelerini kullandı.

***

Kriz ortamında işini terk etme konusunda cesareti olmayanlar ek iş yaparak durumu kurtarma eğiliminde.

Ama bu şekilde çok uzun süre kimse idare edemeyecek gibi duruyor.

Maddi, manevi tükenen milyonlar şunu fısıldıyor:

“Ne umduk, ne bulduk!”