Pandora’nın kutusu açıldı

Ekonomi düzelecek, enflasyon düşecek diye beklemekten bir hâl olduk.

Uzmanlar gidişat hakkında karamsar tablolar çizerken, hükümetten yapılan açıklamalarda göstergelerin iyileştiği ifade ediliyor.

Tabii yeni vergi paketini görenler hiç böyle düşünmüyor!

Bir iki sene önce karbon vergisi uygulaması gelebileceğini, bazı seminerlerde dinlemiş ve yazılarıma eklemiştim.

O zaman sosyal medyada yapılan yorumlarda:

“Bunlar ütopya, boşuna insanları telaşlandırmayın.

Bu söylemlerle ne yapmaya çalışıyorsunuz?” gibi cümleler vardı.

Peki ya bugün?

Tüm bu yorumları yapanlar, “Türkiye’de karbon vergisi alınacak” başlığını görünce acaba ne tepki verdiler?

Paketteki sürprizler bununla sınırlı değil elbette…

Pandora’nın kutusu açıldı bir kere!

- Pandora'nın kutusu, Antik Yunan efsanelerinde geçen ve içinde kötülüklerin bulunduğuna inanılan sihirli kutu.-

Aslında durumun özeti şu:

Son dönemde ne yapılırsa yapılsın alım gücünde düzelme olmazken, enflasyon sebebi olarak emekliler ve asgari ücretliler hedef gösterilmişti.

Şimdi de fatura yine vatandaşa kesilecek, insanlar canının son damlasına kadar vergi ödeyecek!

Geçtiğimiz hafta haberlerde, “Vergide adaleti sağlamayı hedefleyen reform paketi hazırlıklarında sona gelindi. TBMM’ye sunulması planlanan pakette; vergi adaletinin güçlendirilmesi, sermayeye yönelik vergi uygulamaları getirilmesi ve doğrudan vergilerin payının artırılması için düzenleme önerileri bulunuyor” ifadelerine yer verildi.

‘Çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi’ alınacağı fikri hepimize doğru gelse de işin altından başka şeyler de çıkmaya başladı.

En çok tartışılanlardan biri şüphesiz yurt dışı harcına getirilecek zam oldu.

150 lira olan harcın, bin 500 liraya çıkarılacağı konuşulurken, Gelir İdaresi Başkanlığı önerisi 3 bin lira oldu.

‘İzahı olmayanın, mizahı olur’ diyen vatandaş tepkisini şöyle ortaya koyuyor:

“Ekonomiden memnun olanlardan da memnuniyet vergisi alınsın.

Yurt dışına gidip, burada yeme-içme, konaklama Türkiye’ye göre 3 kat daha ucuz paylaşımlarını kesin. Sizi gördükçe harcı yükseltiyorlar…

Bence yurt dışına çıkandan 3 bin lira almak yetmez, çıkmayanlardan da 2 bin lira alacaksınız ki gitmeye teşvik olsun, psikoloji öğrenin yahu…”

***

Vergi kalemleri arasında; bahşişler, kira bedelleri, kripto varlıklar da var.

Kiralardan alınacak verginin yüzde 20 olacağı söylentisi, şimdiden infial yarattı bile.

Çünkü bu masrafı da üstlenecek olan büyük olasılık kiracılar olacak, yükselmesi önlenemeyen kira bedeline ev sahipleri bir de bunu ekleyecek!

Görüşlerini, yazılarını yakından takip ettiğim Eski Hazine Müsteşarı, Akademisyen ve Yazar Dr. Mahfi Eğilmez bu düzenleme için de fikrini beyan etti:

“Basında yer aldığı şekliyle getirilmesi planlanan vergi paketine bakınca faturanın son üç yılda yaşanan yanlış ekonomi politikasına ve onları yürütenlere değil, her zaman olduğu gibi vatandaşa çıktığı görülüyor.

Pakette yer alan bazı düzenlemelere katılmak mümkün değil.

Bahşişleri vergilendirmek vatandaşla vergi idaresi ve denetimini karşı karşıya getirmeye asla değmeyecek bir düzenleme.

Yurt dışı çıkış harcının artırılması da yanlış.

Böyle bir harç alınması baştan beri yanlıştı zaten. Vergi, vatandaştan kamu hizmetlerine katkı olsun diye karşılıksız alınır, buna karşılık harç, vatandaştan, aldığı kamu hizmetinin karşılığı olarak tahsil edilir. Vatandaşın yurt dışına çıkışında kamu kesiminin sunduğu bir hizmet yoktur. Pasaport düzenlemesinde zaten pasaport harcı alınmak suretiyle o hizmetin karşılığı alındığı için yurtdışı çıkış harcı dayanaksız bir tahsilat olmaktadır. Gelir ve kurumlar vergilerinde bazı istisna ve muaflıkların kaldırılması doğrudur.

Bununla birlikte kaldırılması gereken istisna konut üzerinden alınan emlak vergisindeki istisna değildir. Derneklere, vakıflara yapılan bağışlardaki istisnalar kaldırılmalıdır. Çünkü bunlara istisna tanınınca o, bir bağış olmaktan çıkıp vergiden kaçınma ve göze girme aracı haline dönüşmektedir!”

***

Hayatımız sürekli tartışmalarla geçiyor, gündemi oyalayacak bir konu muhakkak oluyor.

Ancak bu sefer iş çok ciddi!

Cebinde son kalana göz dikilmiş gibi hisseden insanlar patlamak üzere…