”Avrupa salon şampiyonalarında ‘en’ler ve Türkiye

Avrupa salon atletizm şampiyonaları, ilk olarak 1966 yılında “Avrupa Salon Oyunları” adı ile başladı. 1970’den sonra “Avrupa Salon Şampiyonaları” adı ile devam etti. 1966’dan 1990’a kadar her yıl yapılan şampiyonalar, bu tarihten sonra 2 yılda bir yapılmaya başlandı.

Bugüne kadar 36 defa yapılan salon şampiyonalarının 37’ncisine, bu yıl 2-5 Mart tarihlerinde, Türkiye atletizm tarihinde bir ilk olarak İstanbul, Ataköy Arena’da ev sahipliği yapacak.

Türkiye bu şampiyonalara 1971 yılından itibaren katılmaya başladı. Yani 36 şampiyonanın 31’ine katılmış. Ancak dikkatinizi çekerim Türkiye’de ilk class:1 salon yani uluslararası yarışma standartlarına uygun salon ancak 2013’de açılabildi (İstanbul, Ataköy Arena). Yani Türk elit ve master sporcuları 42 yıl ya kış aylarında soğuk hava, yağmur veya kar altında açık havada, ya parke (Basketbol veya voleybol salonlarında) veya muşamba döşeli Tribün altı uyduruk yerlerde (Örneğin: Bursa atıcılarda atletizm pistinin altındaki muşamba zeminli salonda) ya da daha şanslı olanlarımız İzmir Soner Çoşan antrenman salonunda kapalı bir çatının altında kış hazırlık çalışma ve antrenmanlarını yapabildi.

Halen 84 milyonluk Türkiye’de 2013’de açılmış class:1 nitelikli, Ataköy salonu, bir de Bursa’da class: 2 özellikte, 2022 yılında açılmış Osmangazi salonu dışında başka salonumuz yok. Bundan daha acısı yüzlerce lisemizde öğrencilerin spor yapabileceği salonları yok ama biz spor salonu olmayan liselerden basketbol ve voleybolda Dünya şampiyonu çıkarabilen garip bir tezatlar ülkesiyiz. (Örneğin Dünya liselerarası Basketbol şampiyonu olan Bursa Süleyman Çelebi Lisesi’nin  spor salonu yoktu. Şehirden 10 km. uzakta olan TOFAŞ  Otomobil Fabrikası’nın salonunda, TOFAŞ Spor kulübünün alt yapısını oluşturan Süleyman Çelebi’li öğrenciler antrenman yaparak Dünya liseler şampiyonu olmuşlardır.)

***

AVRUPA SALON ŞAMPİYONALARINDA TÜM ZAMANLARDA EN ÇOK MADALYA ALAN ÜLKELER:

1- Sovyetler Birliği: 91 A, 87 G, 84 B

2-İngiltere: 72 A, 65 G, 52 B

3-Doğu Almanya (GDR): 71 A, 75 G, 48 B

4-Batı Almanya (FRG): 60 A, 61 G, 48 B,

5-Polonya: 60 A, 55 G, 77 B

6-Rusya: 59 A, 48 G, 42 B

7-Fransa: 49 A, 49 G, 66 B

Türkiye 2 altın, 5 gümüş, 1 bronz olmak üzere toplam 8 madalya ile 47 ülke içinde 33. sırada yer alıyor. Salon Avrupa şampiyonalarında ilk madalyamızı; Torino’da yapılan 30. Avrupa salon şampiyonasında, (Katılan sporcu: 295 erkek ve 235 bayan olmak üzere toplam: 530 sporcu, katılan ülke: 45) 2009 yılında, 3000 metre bayanlarda, devşirme atletimiz Alamitu Bekele ile altın olarak aldık (Derece: 8.46.50).

Daha sonraki madalyalarımız şöyle sıralandı:

31’inci Avrupa salon şampiyonası, Paris, 2011. Katılan sporcu: 306 erkek ve 251 bayan olmak üzere toplam: 557 atlet, katılan ülke: 46. Erkekler:1500 metre: Kemal Koyuncu, 3.42.18, gümüş. 3000 metre: Halil Akkaş,7.54.19, bronz.

32’nci Avrupa salon şampiyonası, Göteborg, İsveç. Katılan sporcu sayısı: 298 erkek ve 244 bayan olmak üzere toplam: 542 atlet. Katılan ülke: 47, 2013. Erkekler: 1500 metre: İlham Tanui Özbilen, 3.37.22, gümüş.

33’üncü Avrupa salon şampiyonası, Prag, Çekoslavakya, 2015. Katılan sporcu sayısı: 347 erkek ve 266 bayan olmak üzere toplam: 613 atlet. Katılan ülke: 49. Erkekler, 3000 metre: Ali Kaya, 7.38.42, altın. 1500 metre: İlham Tanui Özbilen, 3.37.74, gümüş..

34’üncü Avrupa Salon şampiyonası, Belgrad, Sırbistan, 2017. Katılan sporcu sayısı: 264 erkek ve 262 bayan olmak üzere toplam: 526 sporcu. Katılan ülke: 48. Bayanlar, 3000 metre: Yasemin Can, 8.43.46, gümüş.

35’inci Avrupa salon şampiyonası, Glasgow, İskoçya, 2019. Katılan sporcu sayısı: 300 erkek ve 284 bayan olmak üzere toplam: 584 atlet. Katılan ülke: 47. Erkekler, 60 metre: Emre Zafer Barney, 6.61, gümüş.

***

AVRUPA SALON ŞAMPİYONALARINDA EN ÇOK MADALYA ALAN SPORCULAR:

ERKEKLER:

1-Thomas WESSİNGHAGE (Batı Almanya)(1974-84), 1500 metre: 4 altın, 4 gümüş, 1 bronz, toplam: 9 madalya. (Altın madalya: 1975: 3.44.6-1980: 3.37.54-1981: 3.42.64-1983: 3.39.82. Gümüş madalya: 1974: 3.42.04-1976: 3.45.3-1978: 3.38.23-1979: 3.41.8. Bronz madalya: 1984: 3.41.75.)

2-Valeri BORZOV (Sovyetler Birliği) (1970-77), 60 metre: 7 altın. (1970: 6.6- 1971: 6.6- 1972: 5.75- 1974: 6.58- 1975: 6.59- 1976: 6.58- 1977: 6.59.)

3-Viktor SANEYEV (Sovyetler Birliği) (1970-77), 3 adım atlama: 6 altın madalya. (1970: 16.95 m.- 1971: 16.83 m.- 1972: 16.97 m.- 1975: 17.01 m.- 1976: 17.10 m.- 1977: 16.65 m.)

4- Dietmar MÖGENBURG (Batı Almanya) (1980-90), yüksek atlama: 5 altın, 1 gümüş, 2 bronz. (Altın madalya: 1980: 2.31 m.- 1982: 2.34 m.- 1984: 2.33 m.-1986: 2.34 m.- 1989: 2.33 m. Gümüş madalya: 1988: 2.37 m. Bronz madalya: 1981: 2.25 m.- 1990: 2.30 m.)

5-Jose Louis GONZALES (İSPANYA) (1982-92), 1500 ve 3000 metre: 5 altın, 1 bronz. (1500 metrede 3altın: 1982: 3.38.70- 1985: 3.39.26 -1986: 3.44.55. 3000 metrede 2 altın: 1987: 7.52.27- 1988: 7.5.29. 1 bronz madalya: 1992: 7.48.82.)

BAYANLAR:

1-Helena FİBİNGEROVA (Çekoslsvakya) (1973-85), gülle atma: 8 altın, 3 gümüş, toplam: 11 madalya. (Altın madalya: 1973:19.08 m.- 1974: 20.75 m.- 1977: 21.46 m.- 1978: 20.67 m.- 1980: 19.92 m.- 1983: 20.61 m. 1984: 20.34 m.- 1985: 20.84 m. 3 gümüş madalya: 1975: 19.97 m.- 1981: 20.64 m.- 1982: 19.20 m.)

2-Marlies GÖHR (Doğu Almanya) (1977-88), 60 metre: 5 altın, 2 gümüş, 2 bronz, toplam 9 madalya. (Altın: 1977: 7.17 - 1978: 7.12 - 1979: 7.16 - 1982: 7.11 - 1983: 7.09.  Gümüş: 1985: 7.13 - 1986: 7.08 . Bronz: 1987: 7.12 - 1988: 7.07 )

3-Nelli COOMAN (Hollanda) (1984-94), 60 metre: 6 altın, 2 bronz: toplam 8 madalya. (6 altın: 1985: 7.10 - 1986: 7.00 - 1987: 7.01 - 1988: 7.15 - 1994: 7.17. Bronz madalya: 1984: 7.23 - 1990: 7.14.)

4-Doina MELİNTE (Romanya) (1982-92), 800-1500 metre. 800 metre: 2 altın. 1500 metre: 3 altın, 1 gümüş (800 m.) ve 1 Bronz (1500 m.) Toplam 7 madalya (800 metre, 2 altın: 1982: 2.00.39- 1989: 1.59.89. 1500 metre, 3 altın: 1985: 4.02.54- 1988: 4.06.77- 1990: 4.09.73. 1 gümüş, 800 metre: 1984: 1.59.81. 1 bronz, 1500 m: 1992: 4.06.90.)

5-Heike DRESCHSLER (Doğu Almanya) (1983-1988), (1994 ve 2000: Almanya), 4 altın, 1 gümüş, 2 bronz, toplam 7 madalya. (4 altın: 1986: 7.18 m.- 1987: 7.12 m.- 1988: 7.30 m.- 1994 (Almanya): 7.06 m. 1 Gümüş: 2000 (Almanya): 6.86 m. 2 Bronz: 1983: 6.61 m.- 1985: 6.97.)

6-Stefka KOSTADİNOVA ( Bulgaristan) (1985-91), yüksek atlama: 4 altın, 1 gümüş: toplam 5 madalya. (1985: 1.97 m.- 1987: 1.97 m.- 1988: 2.04 m.- 1994: 1.98 m. 1 Gümüş: 1997: 2.02 m. “Bu yarışın birincisi: Heike Henkel, Almanya, 2.02 m.”)

7- Laura MUİR (İngiltere), 1500 ve 3000 metre. 1500 m: 2 altın, 3000 m: 2altın, toplam 4 madalya. (1500 metre: 2 altın: 2017: 4.02.39- 2019: 4.05.92. 2 altın, 3000 metre: 2017: 8.35.67- 2019: 8.30.61.)

***

AVRUPA SALON ŞAMPİYONALARI REKORLARI:

ERKEKLER:

60 metre: Dwain CHAMBERS (İngiltere), 6.42, Torino-İtalya, 2009.

200 metre: Bruno MARİE-ROSE (Fransa), 20.36, Lievin, Fransa, 1987.

400 metre: Karsten WARHOLM (Norveç), 45.05, Glasgow- İskoçya, 2019.

800 metre: Pawel CZAPİEWSKİ (Polonya), 1.44.78, Viyana, Avusturya, 2002.

1500 metre: İvan HESHKO (Ukrayna), 3.36.70, Madrid, İspanya, 2005.

3000 metre: Ali KAYA (TÜRKİYE), 7.38.42, Prag, Çekoslavakya, 2015.

60 metre engelli: Colin JACKSON (İngiltere), 7.39, Paris, Fransa, 1994.

Yüksek atlama: Stefan HOLM (İsveç), 2.40 m., Madrid, İspanya. 2005.

Sırıkla atlama: Armand DUPLANTİS (İsveç), 6.05m., Torun, Polonya, 2021.

Uzun atlama: Sebastian BAYER (Almanya), 8.71m., Torino, İtalya, 2009.

3 adım atlama: Teddy TAMGHO (Fransa), 17.92 m., Paris, Fransa, 2011.

Gülle atma: Ulf TİMMERMANN (Doğu Almanya), 22.19 m., Lievin, Fransa, 1987. Heptatlon: Kevin MAYER (Fransa), 6479  puan, Belgrad, Sırbistan, 2017.

4x400 metre bayrak: Belçika: 3.02.87, Prag, Çekoslavakya, 2015.

BAYANLAR:

60 metre: Nelli COOMAN (Hollanda), 7.00, Madrid, İspanya, 1986.

200 metre: Marita KOCH (Doğu Almanya), 22.39, Budapeşte, Macaristan, 1983. 400 metre: Jarmila KRATOCHVİLOVA (Çekoslavakya), 49.59, Milano, İtalya, 1982.

800 metre: Jolanda CEPLAK ( Slovenya), 1.55.82, Viyana, Avusturya, 2002.

1500 metre: Laura MUİR (İngiltere), 4.02.39, Belgrad, Sırbistan, 2017.

3000 metre: Laura MUİR (İngiltere), 8.30.61, Glasgow, İskoçya, 2019.

60 metre engelli: Lyudmila NAROZHİLENKO (Sovyetler Birliği), 7.74, Glasgow, İskoçya, 1990.

Yüksek atlama: Tia HELLEBAUT ( Belçika), 2.05 m., Birmingham, İngiltere, 2007. Sırıkla atlama: Yelena ISINBAYEVA (Rusya), 4.90 m., Madrid, İspanya, 2005. Uzun atlama: Heike DRECHSLER (Doğu Almanya), 7.30 m., Budapeşte, Macaristan, 1988.

3 adım atlama: Ashia HANSEN (İngiltere), 15.16 m., Valencia, İspanya, 1998. Gülle atma: Helena FİBİNGEROVA (Çekoslavakya), 21.46 m., San Sebastian, İspanya, 1977.

Pentatlon: Katarina JOHNSON-THOMPSON (İngiltere), 5000 puan, Prag, Çekoslavakya, 2015.

4x400 metre bayrak: Hollanda takımı: 3.27.15, Torun, Polonya, 2021.

***

Sevgili atletizm severler, Türkiye’de yaşayacağımız bu atletizm şölenini evde izleyeceğinize salona gelin. Hem Avrupa’nın bayan ve erkek yıldız sporcularının büyük mücadelesinin canlı şahidi olun hem de aldığınız bilet bedelleri Türkiye atletizm federasyonu tarafından güneydoğu depremzedelerine bağışlanacağı için bir katkınız olsun.