Depremi en az zararla atlatabilmek için bireysel öneriler

Arama -kurtarma çalışmalarına katılan doktor arkadaşlarımızın gözlemlerine dayalı öneriler şöyle özetlenebilir:

Gece yatarken telefonunuzu kol mesafesinde uzanıp alabilecek kadar yakında tutun ve yüzde 100 şarjlı, tam dolu olmasına dikkat edin.

İyi ve depremsiz günlerde bir deprem çantası oluşturun. (İçinde bir bekçi düdüğü, bir şişe su, mümkünse küçük boy pilli bir cep radyosu, pilli fener veya bir ışık kaynağı bulundurun.)

Gece uyku saatinde depreme yakalandıysanız, yatak odası veya çocuk odasından ayrılmayınız. Çünkü arama-kurtarma ekipleri, arama çalışmalarına bu odalardan başlıyorlar.

Eski tip birbirine geçmeli yatağınız varsa bir an önce değiştirin. Yüksek ve sağlam bazalı yataklardan alın. Baza çekmeceli ise içini mümkün olduğunca kıyafet, battaniye, yorgan gibi eşyalarla (yazın kışlık, kışın yazlık kıyafetlerle) dolu tutun.

Sakın ayakta, kiriş altlarında, merdiven boşluklarında ve koridorlarda durmayın. Aşağı katlara ulaşmak için asansör kullanmayın. (Ölüm ve ezilme olayları en çok bu bölgelerde oluyor.)

Mutlaka anne karnındaki bebek gibi cenin pozisyonu alın ve imkân varsa boş alanlarda değil bazaların yanında uygulayın. Cenin pozisyonuna geçtiğimizde yatağın üzerinden hareket etme imkanınız varsa battaniye, yorgan yastık veya küçük bir yataksa üzerinize koruma amaçlı çekin.

Kış aylarında soğuk bölgelerde yaşıyorsanız sadece atletle yatmayın, vücutlarında yara, sıyrık, ezik olmayan ancak soğuk hava koşullarında enkaz altında kalan depremzedeyi bekleyen ikinci büyük tehlike hipotermi yani vücut ısı düşüklüğüdür.

Vücut ısısı 35 derecenin altında ise bu hipotermidir. Isı düşüklüğünün dereceleri erişkin, bebek ve çocuklarda değişir.

Erişkinlerde hipotermi dereceleri:

1-Hafif hipotermi: 35-32 derece.

2-Orta hipotermi: 32-28 derece.

3-Ağır hipotermi: 28 derecenin altı.

Bebek ve 5 yaş altı çocuklarda :

1- Hafif hipotermi: 36,4-36 derece arası.

2-Orta hipotermi: 35,9-32 derece arası.

3-Ağır hipotermi: 32 derece ve altı.

Yaş gruplarına göre orta ve altı derecedeki ısı düşüklükleri hastane tedavisi gerektirir. (Eldeki mevcut standart termometreler 35 dereceye kadar vücut ısısını gösterir.) Vücut ısısı 35 derecenin altına düşmeye başlarsa kalp, böbrek ve karaciğerde hasarlar ortaya çıkmaya başlayabilir. Bu ısı değişikliği 33 derecenin altına düştüğünde ilk etkilenen organ beyin olur. El ve ayaklarda uyuşma, halsizlik, bilinç bulanıklığı, kalp atım ve solunum sayısında azalma, tansiyon düşüklüğü başlayabilir. Bebekler, küçük çocuklar ve 70 yaş üzeri olanlar ısı değişikliğinden en çok etkilenecek gruplardır. “Soğuk ısırığı” durumunda ise özellikle el, ayak parmakları, kulaklar, burun gibi çıplak bölgelerde dolaşım bozukluğu, uyuşma, ciltte soğuma ve cilt rengi değişiklikleri görülebilir.

Deprem çantanız yoksa mutlaka yatağınızın kenarında el mesafesinde ulaşabileceğiniz 1 şişe su bulundurmayı adet edinin.

Kol saatinizi çıkarmadan yatağa girin. Günümüzde akıllı saatler var. Tansiyon, nabız, solunum sayısı, yaktığınız kaloriyi gösteren. Gece yarısı sesiniz duyulmayabilir, enerjinizi bağırarak tüketmeyin, kol saati alarmı veya cep telefonu alarmını belirli aralıklarla çalacak şekilde ayarlayın. Cep telefonunuzu ekonomik enerji moduna alın.

Enerjinizi ekonomik olarak kullanıp bilincinizi birilerinin sizi kurtarmaya geleceğine odaklayın. Yaşayacağınıza inancınızı şuurunuz açık olduğu sürece güçlü tutun.

Sarsıntı bitmeden bulunduğunuz yerden ayrılmayın. Depremlerde en çok can kaybı merdiven boşluklarında, alt katlardaki garajlarda, asansör kullanımında olmaktadır.

Alt katları dükkan şeklinde yapılmış yapıların; Dükkan, mağaza depo olarak kullanılan alanlarında, projeye aykırı bir yapılaşma, kolonlarda kesilme görürseniz hemen bağlı olduğunuz belediyelerin fen işleri müdürlüklerine suç duyurusunda bulunun. Binanız için güvenlik kontrolü, beton dayanıklılığı ölçümleri isteyin.

Bu saatten sonra özellikle fay hatları üzerinde olan kentlerden birinde yaşıyorsanız depremle yaşamak zorunda olduğunuzu ve bir gün depremle yüzleşmek zorunda kalabileceğinizi aklınızdan çıkarmayın.