19. Dünya Atletizm Şampiyonası 19-27 Ağustos tarihlerinde 220 ülkeden 2 bin 187 sporcunun katılımı ile Macaristan’ın Budapeşte kentinde yapıldı. Ama hala atletizm dünyasında rekorları ve flaş isimleri ile konuşulmaya devam ediyor. İşte bu şampiyonada uzun zaman akıllarda kalacak rekorlar, isimler.
ŞAMPİYONADA KIRILAN DÜNYA REKORLARI
1- 4x400 metre karışık bayrak yarışı: A.B.D takımı (Justin ROBİNSON, Roset EFFİONG, Matthew BELİNG, Alexis HOLMES): 3.08.80.
ŞAMPİYONA REKORLARI:
BAYANLAR: 100 metrede Sha’carri RİCHARDSON (ABD):10.65, 200 metrede Sherica JACKSON (Jamaika): 21.41, 35 kilometre yürüyüşte Maria PEREZ (İspanya): 2.38.40, 4x100 metre bayrak yarışında ABD takımı (Tameri DAVİS, Twaisha TERRY, Gabriela THOMSS, Sha’carri RİCHARDSON): 41.03.
ERKEKLER: Disk atmada Daniel STAHL (İsveç): 72.46 metre, Gülle atmada Ryan CROUSER (SBD): 21.41 metre.
ŞAMPİYONANIN EN İLGİ ÇEKEN ERKEK ATLETİ: Noah LYLES (ABD)… Atletizm otoritelerinin, Usain Bolt’un tahtına oturmaya en yakın atlet olarak dikkat çektikleri Noah LYLES, 100 metrede 9.83, 200 metrede 19.52 koşarak, Usain Bolt’tan sonra aynı dünya şampiyonasında, 100 ve 200 metrede double yapan ve 2 altın madalya kazanan sporcu olarak atletizm tarihine geçti. LYLES, 4x100 metre bayrak yarışında da ABD2nin 37.38 koşan takımında, altın madalya sayısını 3’ledi.
100 metre teknik sonuçlar: 1- Noah LYLES(ABD) :9.83, 2- Letsile TOBOGO (Bostwana): 9.88, 3- Zornel HUGHES (İngiltere, K.İrlanda): 9.88.
200 metre teknik sonuçlar: 1- Noah LYLES (ABD): 19.52, 2- Eriyon KNIGHTEN (ABD): 19.75, 3-Letsile TOBOGO (Bostwana): 19.81.
Erkekler: 2 altın madalya; Alvero MERKİZ (İspanya): 20 kilometre yürüyüş: 1.17.32, 35 kilometre yürüyüş: 2.24.30.
ŞAMPİYONANIN EN İLGİ ÇEKEN BAYAN ATLETİ: Femke BOLL… Hollanda’nın son zamanlarda yetiştirdiği en önemli atletlerden biri olan Femke BOLL, Şubat 2023’de yapılan Hollanda Salon Şampiyonası’nda, Çek atlet Jarmila KRATOCHİVİLOVA tarafından, 7 Mart 1982’de 49.59 ile kırılan 400 metre bayanlar dünya rekorunu 41 yıl sonra 49.26 ile kırmıştı. Mart 2023’de İstanbul’da yapılan Avrupa Salon Yarışması’na katılmayan Femke Boll, dünya şampiyonasında 400 metre engellide 51.70, 4x400 metre bayrak yarışında 3.20.72 koşan Hollanda takımında yer alarak 2. altın madalyayı kazandı.
400 metre engelli teknik sonuçlar: 1-Femke BOLL (Hollanda): 52.70, 2-Shaimar LİTTLE (ABD): 52.80, 3- Rushell CLAYTON (Jamaika): 52.81.
4x400 metre bayrak yarışı teknik sonuçlar: 1- Hollanda (Eveline SOOLBERG, Lieke KLAVER, Cathaljin PETERS, Femke BOLL): 3.20.72, 2-Jamaika: 3.20.88, 3- İngiltere+K.İrlanda: 3.21.04.
***
Şampiyonanın en ilginç olaylarından birisi de; ikisi de favori gösterilen, ne tesadüf ki ikisi de Hollandalı olan 2 atletin yarışlarda finişe girerken düşmeleri idi. Bayanlar 10.00 metre finalinde Hollandalı Sifan HASSAN, bitime 15 metre kala dengesini kaybederek düşünce birlikte koştuğu Etopyalı Gudaf TSEGAY 31.27.18’lik derecesi ile altını kaptı. HASSAN ise yarışı 31.53.35 ile ancak 11. sırada bitirebildi. Aynı şekilde Femke BOLL da, 4x400 karışık bayrak yarışında Hollanda takımının son adamı olarak yarışırken bitişe 5metre kala yüzükoyun kapaklanarak düşünce, yarışı ABD takımı 3.08.80 ile kazandı. BOLL bu talihsiz olayla 3. altın madalyayı boynuna takamadı. Şahsi kanaatim her iki atletin de giydikleri ayakkabılar nedeniyle bu azizliğe uğradıklarıdır. Femke’nin yüzükoyun düşmesine çivilerinin piste takılması neden oldu.
Şampiyonanın diğer 2 altın madalyalı atleti Kenyalı Faith KİPYOGEN, 1500 metreyi 3.54.87, 5000 metreyi de 14.53.88 ile kazanarak, 2 birincilik kazanma başarısı gösterdi.
Bayanlar, 1500 metre teknik sonuçlar: 1 Faith KİPYOGEN (Kenya): 3.54.87, 2- Diribe WELTEJİ (Etopya): 3.55.69, 3- Sifan HASSAN (Hollanda): 3.56.00.
Bayanlar, 5000 metre teknik sonuçlar: 1- Faith KİPYOGEN (Kenya): 14.53.88, 2- Sifan HASSAN (Hollanda): 14.54.11, 3- Beatrice CHABAT (Kenya): 14.54.33.
Şampiyonanın ilginç görüntülerinden birisi de bayanlar 35 kilometre yürüyüş yarışında, Slovak atlet Dominik Cerny’nin, takım arkadaşı Hana Bwzalova’nın yarışı tamamlamasından sonra diz çöküp evlilik teklif etmesi idi. Merak edenler için mutlu sonu paylaşalım, Hana ‘evet’ dedi.
Dünya şampiyonasında bayanlar 3000 metre engelli yarışında Bahreynli Winfred MUTŞLA YAVİ, 8.54.28 ile yılın en iyi derecesini yaparken, erkekler 4x400 bayrak yarışında da ABD takımı (Quincy HALL, Wernen NORWOOD, Justin ROBİNSON, Rai BENJAMİN) 2.57.31 ile yılın en iyi derecesini yaparak altın madalyaya ulaştı.
***
Rus ve Belaruslu atletler, Ukrayna savaşı nedeni ile uluslararası yarışmalara alınmadığından, meydanı boş bulan ABD atletleri, şampiyonayı 12 altın, 8 gümüş, 9 bronz olmak üzere toplam 29 madalya ile birinci bitirirken, Kanada sürpriz bir şekilde 4 altın, 2 gümüş olmak üzere toplam 6 madalya ile ikinci sırada, İspanya 4 altın, 1 gümüş olmak üzere toplam 5 madalya ile üçüncü sırada kendine yer buldu.
Diğer Altın madalya alan 23 ülkenin sıralaması ise şöyle:
4-Jamaika: 3 altın, 5 gümüş, 4 bronz olmak üzere toplam 12 madalya.
5-Kenya: 3 altın, 3 gümüş, 4 bronz olmak üzere toplam 10 madalya.
6-Etopya: 2 altın, 4 gümüş, 3 bronz olmak üzere toplam 9 madalya.
7- İngiltere ve K. İrlanda: 2 altın, 3 gümüş, 5 bronz olmak üzere toplam 10 madalya.
8-Hollanda: 2 altın, 1 gümüş, 2 bronz olmak üzere toplam 5 madalya.
9- Norveç: 2 altın, 1 gümüş, 1 bronz olmak üzere toplam 4 madalya.
10-İsveç: 2 altın, 1 gümüş olmak üzere toplam 3 madalya.
11-Uganda: 2 altın olmak üzere toplam 2 madalya.
12-Avustralya: 1 altın, 2 gümüş, 3 bronz olmak üzere toplam 6 madalya.
13-İtalya: 1 altın, 2 gümüş, 1 bronz olmak üzere toplam 4 madalya.
14-Ukrayna: 1 altın, 1 gümüş olmak üzere toplam 2 madalya.
15-Japonya: 1 altın, 1 bronz olmak üzere toplam 2 madalya.
16-Fas: 1 altın, 1 bronz olmak üzere toplam 2 madalya.
17- Yunanistan: 1 altın, 1 bronz olmak üzere toplam 2 madalya.
18-Bahreyn: 1 altın olmak üzere toplam 1 madalya.
19-Burkina Faso: 1 altın olmak üzere toplam 1 madalya.
20- Hindistan: 1 altın olmak üzere toplam 1 madalya.
21- Sırbistan: 1 altın olmak üzere toplam 1 madalya.
22- Venezuela: 1 altın olmak üzere toplam 1 madalya.
23-Dominik Cumhuriyeti: 1 altın olmak üzere toplam 1 madalya.
***
Atletizm Federasyon Başkanı Fatih Çintımar, 29 Eylül’de Ankara’da yaptığı basın toplantısında oldukça ümit var konuşmuş.
Ama benim görüşlerim aynı yönde değil:
1-İslam oyunları, Akdeniz oyunları gibi lokal, bölgesel yarışmalarla, Dünya Üniversiteler Şampiyonası gibi belli bir eğitim düzeyindeki yaş grubunu kapsayan yarışmalarda alınan başarılar, olimpiyat oyunları, dünya ve Avrupa şampiyonaları gibi yarışmalar için bir kriter olamaz.
2-Bunun en açık delili son Tokyo olimpiyatlarında madalya yok. Avrupa salon şampiyonasında, Tuğba Danışmaz’dan 3 adımda bir altın, Budapeşte dünya şampiyonasında 220 ülke arasında altın alan ilk 23 ülke arasında da yokuz. Bronz veya gümüş madalya alan 46 ülke arasında da yokuz. Hiç madalya alamamış 174 ülke arasındayız.
3- Yaş grupları dünya ve Avrupa şampiyonalarındaki madalyalarımız, gelecek için umut beslememizi sağlar. Ancak bu gençlerden kaçını yaş gruplarından elit sporcu seviyesine yükseldiklerinde olimpiyat, dünya ve Avrupa şampiyonalarında derece alır hale getirebildik.
4-Türkiye’nin dört bir tarafında yıllardır açılmış olan faal olimpik sporcu hazırlama kamplarından, atletizm branşında kaç sporcu elit sporcu düzeyine yükseldi ve olimpiyat, dünya, Avrupa çapında dereceye girdi de bizim haberimiz olmadı.
5-2024 Paris olimpiyatlarına 300 gün kalmışken, Ekim 2023 bilimsel çalışma grubu adı altındaki çalışmaların başına getirilen arkadaşımız, 4 sporcumuzun Paris’te kürsüye namzet olduğu kehanetinde bulunmuş, bu kadar kısa sürede bu kadar iddialı konuşmak, bilimsel olarak bana biraz abartılı gibi geldi. Bu iş şapkadan tavşan çıkartmaya benzemez. Siyasilerin her şeyi tozpembe gösterme çabalarını anlıyorum da bilimsellik adı altında akademik unvan kazanmış insanların buz üzerine yazı yazmaya yönelik iyimser temennilerini, bilim adı altında yapmalarını anlamakta zorluk çekiyorum.
Ha ben kim miyim?
1962 yılından beri Türk atletizminin içinde atlet, federasyonların çeşitli kurullarında bulunmuş, atletizmde ve güreşte milli takım doktorluğu ve sağlık kurullarında görev yapmış, çeşitli spor branşlarında, seminerlerde eğitmen olarak bulunmuş, çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı olak 50 yıldır hekimlik yapan, 1986’dan beri master sporcu olarak milli formayı giyen, pist ve salon şampiyonalarında 60 metre, 110 metre engelli,100 metre engelli ve 80 metre engellide, yaş gruplarında dünya şampiyonalarında 12 madalya (1 altın, 9 gümüş, 2 bronz), Avrupa şampiyonalarında 14 madalya (6 altın, 4 gümüş, 4 bronz) madalya almış, Naili Moranların, Jerfi Fıratlıların, Nuri Turanların, Abdullah Kökpınarların federasyon başkanlıkları zamanında onları yakından tanıma fırsatı bulmuş, Türk atletizmine büyük katkıları bulunan bu insanların sporcusu ve idarecisi olmaktan büyük gurur duyan, hem mektepli hem alaylı bir atletizm duayeni, akil adamı ve atletizmi yazmaya devam eden naçizane bir gazete köşe yazarıyım.