Hava Durumu

İsrail ve Hamas arasında ateşkes bilmecesi

Yazının Giriş Tarihi: 17.01.2025 00:05
Yazının Güncellenme Tarihi: 17.01.2025 00:05

7 Ekim tarihinde Hamas’ın Aksa Tufanı Operasyonu ile başlayan ve İsrail’in Gazze Şeridindeki sivillere yönelik ağır askeri operasyonları ile devam eden olaylar özellikle İsrail’in Lübnan ve Suriye’ye de operasyonları ile devam etmektedir. Bu noktada İsrail Gazze şeridinde Hamas’ın varlığını askeri operasyonlar ile ortadan kaldırmadığı gibi oldukça büyük kayıplar vermiştir.

Hamas’ın aktif savunması ve İsrail’e ağır kayıplar vermeye devam etmesi İsrail’i sahada oldukça yıpratmış bu noktada maddi olarak da savaşı sürdürülemez hale getirmiştir.

ABD bu noktada İsrail’e savunması için milyonlarca dolar aktarmaya devam ederken arabuluculuk noktasında politika uygulayarak savaşı durdurmanın önemli bir safhasına gelmiş durumda. Zira ABD, İsrail’in “tam zafer ve Hamas'ın kökünün kazınması” gibi hedeflerini asla tam anlamıyla hâkim olamayacağını Hamas’ın bölgede hala etkili bir güç olarak savaşı sürdürdüğünü bilmektedir. Ayrıca ABD Dışişleri Bakanı Blinken, bu noktada İsrail’i eleştirmiş ve savaşın sürdürülemez olduğunu, yerleşimcilerin haksız şekilde ve sürekli yerleşimlerini genişlettiğine dikkat çekti.

ABD’nin göreve başlayacak yeni Başkanı Trump ise İsrail-Hamas arasında esir takasları noktasında anlaşmanın sağlandığını sosyal medya hesapları üzerinde belirtti ayrıca Trump bu ateşkes anlaşmasını tamamen kendi yönetimine bağladı ve kendisinin başarısı olarak lanse etti. Trump göreve başlamadan kendisini bir barış adamı olarak sunsa da “Gazze'nin bir daha teröristler için güvenli bir sığınak haline gelmemesi" için İsrail ve diğer müttefikleriyle yakın çalışmaya devam edeceklerini vurgulaması gözlerden kaçmadı.

İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes detaylarına baktığımızda ise ilk ayağında rehine-mahkûm takası bulunuyor. Bu noktada Hamas, Gazze Şeridi'ndeki 33 rehineyi teslim edecek, İsrail tarafı da müebbet hapis cezasına çarptırılmış Filistinlileri serbest bırakacak. 42 gün devam edecek bu aşama sırasında İsrail, Gazze Şeridi'nde insanların yoğun olarak yaşadığı bölgelerdeki askeri birliklerini geri çekecek ve en önemli konulardan biri olan Filistinli savaş mağduru sivillere kamyonlarla yardımların önü açılacak İkinci aşamada ise İsrail-Hamas arasında kalıcı ateşkes planlanmakta üçüncü aşama ise Gazze’nin inşası noktasında çalışmaların başlatılması olacak Katar, Mısır ve ABD ise bu noktada garantör ülkeler olarak sürecin takibini gerçekleştirecek.

Ateşkes anlaşmasında özellikle öne çıkan detaylar esir takası noktasında anlaşmaya varıldığı ve ikinci, üçüncü aşamaların üzerinden müzakerelerin devam ettiği üzerinedir ilaveten İsrail Gazze Şeridinden çekilmeyi ve Hamas’ın Gazze’de yönetimde kalmasını istememektedir. Bu durum müzakerelerin çıkmaza girmesine sebebiyet verebilir kısaca İsrail bölgede güvenlik çemberini elinde bulundurmak ve Gazze’den kendisine gelebilecek bir tehdit istememektedir özellikle İsrail’de aşırı sağ yöneticiler arasında bu anlaşmanın bir “felaket” olarak tanımlanması dikkat çekicidir.

Hamas müzakereler boyunca İsrail’in Gazze Şeridinden tamamen çekilmesini ve askeri birliklerini tamamen geri çekmesini beklerlerken İsrail “Sina bölgesinden kaçakçılık yapılan tünellerin yeniden aktif hale gelmemesi için" Philadelphia koridorunu kontrol altında tutmak istemektedir bu noktada belirli müzakerelerin daha fazla süreceğini belirtmemiz gereklidir. İsrail’in bölgeden tam olarak çıkmak istememesinin diğer bir nedeni tespit edemediği Hamas tünellerinin sayısının belirsizliği sorunu vardır ve bu noktada askeri birliklerini bölgede tutarak tespitlerini arttırmakta istemektedir. İsrail güvenlik kurumları her ne kadar esir takası noktasında bir ateşkese gitse de önemli olan savaşın durdurulmasını isteyip istemediği olacaktır zira tüm rehineler geri dönene kadar İsrail’in savaşmaya devam edeceğini söyleyen bizzat İsrail Başbakanı Netanyahu’dur. Sonuç itibariyle ise İsrail tüm bölgede tam askeri hakimiyet isterken Hamas’ın tamamen yok edilmesini beklemektedir bu durumda hem ateşkes müzakerelerini zorlaştırırken hem de savaşın uzamasını ve sivillerin daha fazla zarar görmesini sağlamaktadır.

Ateşkesin sonuçlarını görmememiz için İsrail’in bir barışa yanaşması önemlidir. Zira esir takasları sonrasında saldırılarına devam edebilmektedir. Müzakerelerin devamı ve İsrail’in bölgeden çekilmesi barışın devamı adına önemli sonuçlar getirecektir.

Türkiye ise bu noktada çalışmalarını sürdürmekte ve Hamas’ın fikir alışverişi aldığı ülkelerden biridir. Hamas ateşkes detaylarını Millî İstihbarat Teşkilâtı ile paylaşmaktadır. Bu noktada Türkiye bir an önce savaşın durdurulmasını ve anlaşmaya varılmasını istemektedir. 7 Ekim’den bu yana ise Filistin’e en büyük destekleri açıklayan ülke olmayı sürdüren Türkiye insani yardımlarını aksatmadan bölgeye aktarmakta ve aktarmaya devam edecektir.

Yükleniyor..
logo
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.