Bursa’nın işgaline karşı mücadele eden çoğu Kuva-yı Milliye Dernekleri, il-ilçe yöneticileri ve çoğu eski subay tarafından oluşturulan çeteleri anlatan Ekrem Hayri Peker’in yeni kitabı, “Kurtuluş Savaşı’nda Bursa’nın Milli Çeteleri ve Abdürrezzak Sözgeçiren” Ekin Kitapevi tarafından basılarak raflarda yerini aldı.
HABER: İREM GÜNER
Bursa’da işgale karşı milli direnişin örgütlenmesi, işgal günleri ve Yunan işgalinden kurtuluşu üzerine çok şey yazıldığını ifade eden Peker, “Ben farklı olarak Bursa’nın işgalden kurtuluşunda yer alan millî çetelerin mücadelesini ve Bursa’nın kurtuluşuna olan katkılarını yazmak istedim. Birinci Dünya Savaşı yılları sırasında, mütareke döneminde ve Kurtuluş Savaşı yıllarında Bursa ve yöresinde çok sayıda eşkıya çetesi vardı. Askerden silahlarıyla kaçanların bir kısmı saklanırken, bir kısmı da eşkıya olarak bölgeyi kasıp kavurdular. Doğal olarak eli silah tutanlar cephedeydi. Jandarma güçleri çok zayıftı. Bursa Jandarma Taburu, Çanakkale Savaşı’nda erimişti. Savaş bitip mütareke imzalanınca bu eşkıyaların bir kısmı köylerine döndü. Bir kısmı eşkıyalığa devam ettiler. Eşkıyaların bir bölümü Yunanlılarla işbirliği yaptı. Bu eşkıyaların bazıları Yunan ordusuyla beraber milli çetelere karşı savaştılar. Yunanlılar kırsal kesimi kontrol için asker ayırmayıp kendilerine bağlı eşkıyalarla işgal ettiği yerleri kontrol etmeye çalıştılar” dedi.
ŞEHRE ANIT GEREKİYOR
Yunanlılar, işgalden ilhak politikasına geçince kontrolleri dışında kalan eşkıyalara müsamaha politikasından vazgeçip, işgal bölgesinde asayişi sağlama politikasına geçtiler ve bazı eşkıyaların aileleri Yunanistan’a sürüldüler. Eşkıyaların bir bölümü de ister istemez Yunan karşıtı oldular ve Millî Mücadele’ye katıldılar diyen Peker, “Bu çalışmamda, Yunan işgaline karşı mücadele eden ve eşkıya olmayan milli çeteleri yazmak istedim. Eşkıyalıktan gelmeyen bu çete reisleri ve efeler, süreç içinde çeşitli nedenlerle tasfiye edildiler. Dağın efelerinin çoğu cinayete kurban gitti. Gökbayrak Cemal bir kenara çekildi. Abdürrezzak Sözgeçiren, belki de geçmişte İttihatçılara yakın olduğu için 1950’li yılların ortalarına kadar köşesine çekildi. Çetecilerden sadece Püskülsüz İsmail Bursa'nın tek kurtarıcısı olarak gösterildi. Onun da son yılları sıkıntı için geçti” açıklamasını yaptı. Son olarak yerel yönetimlere seslenen Ekrem Hayri Peker; “Bursa’yı yanmaktan kurtaran, işgalcilerle çarpışan bu kahramanlar için yapılmış bir anıt olmadığının farkında mısınız? Yerel yönetimler bu konuda adım atmak için ne bekliyorlar?” diye sorusunu iletti.