El Kaide lideri balkonda öldürüldü

ABD, terör örgütü El Kaide lideri Eymen Ez-Zevahiri’yi Afganistan’ın başkenti Kabil’deki evinde hava saldırısıyla öldürdü. 31 Temmuz sabahı, güneşin doğmasından bir saat sonra gerçekleşen saldırı, ABD’nin 2011’de Usame bin Ladin’i öldürmesinden bu yana El Kaide’ye yönelik en büyük operasyonu oldu. Zevahiri’nin, 3 bin kişinin öldüğü 11 Eylül 2001 terör saldırılarının arkasındaki isim olduğu ve örgütün o dönemki lideri Bin Ladin’in kişisel doktoru olduğu sanılıyor. İşte adım adım operasyona giden süreç:

BIDEN’A MAKET İLE TARİF

* ABD’li istihbarat yetkilileri, yirmi yıldır peşinde oldukları Zevahiri’nin yerine bulduklarına dair bilgiyi, Başkan Joe Biden’a 1 Temmuz’da verdi. İstihbarata dair detaylı bilgi talep eden Biden için Zevahiri’nin kaldığı evin bir maketi hazırlanarak, operasyonun nasıl ilerleyeceği kendisine anlatıldı.

* Koronavirüs testi pozitif çıktığı için izolasyonda olan ve çalışmalarını uzaktan sürdüren Biden, Amerikan basınına göre, sivil kayıp yaşanmayacağına ikna olduktan sonra 25 Temmuz’da operasyona yeşil ışık yaktı. Hazırlık süreci toplam 6 ayı bulan hava saldırısı 31 Temmuz sabahı yerel saatle 06:18 sıralarında yapıldı.

* 71 yaşındaki örgüt lideri pazar sabahı öldürüldüğü sırada Kabil’deki 3 katlı evinin balkonundaydı. Kabil’in zengin mahallelerinden Şerpur’da bulunan evde, Zevahiri’nin eşi ve çocuklarının da bulunduğu ancak başka kimsenin zarar görmediği belirtildi.

TALİBAN ANLAŞMAYI İHLAL ETTİ

Taliban, dün Zevahiri’nin adını anmadan dron saldırısını kınarken, evin Afganistan İçişleri Bakanı Siraceddin Hakkani’nin üst düzey bir yardımcısına ait olduğu öne sürüldü. ABD’ye göre İçişleri Bakanı Hakkani, El Kaide liderinin başkentteki varlığından haberdardı. Washington yönetimi bu durumu, ABD’nin yaklaşık bir yıl önce Afganistan’dan çekilmesiyle sonuçlanan Doha Anlaşması’nın ihlali olarak görüyor. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da Zevahiri’ye ev sahipliği yaparak Taliban’ın Doha Anlaşması’nı ihlal ettiğini söyledi. Biden, Zevahiri’nin ölümünün ardından “Adalet yerini buldu” dedi. Karantinada kaldığı Beyaz Saray’ın Mavi Odası’ndaki balkondan yaptığı konuşmada, “Ne kadar sürerse sürsün, nereye saklanırsanız saklanın ABD sizi bulacak” ifadesini kullandı.

MISIRLI CERRAH NASIL RADİKALLEŞTİ

* 1951 yılında Mısır’da önde gelen bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Babası ünlü bir doktor, büyükbabası ise Üniversite rektörüydü. Kendisi de Kahire Üniversitesi’nde tıp eğitimi alan Zevahiri, 1978’de cerrahlık alanında yüksek lisansı tamamladı. Tanınmış bir aileden de gelse lüks bir hayat yaşamadı, hiç otomobil sahibi olmadı.

* Genç yaşta Mısır’da İslami bir rejim kurmak için faaliyet yürüttü. Mısır’da yargılanıp hapis yattı, bu sırada işkence gördü.

* 1980’lerin ortasında Mısır’ı terk ederek Afganistan’daki Sovyet işgaline karşı direnişte üs görevi gören Pakistan’ın Peşaver eyaletine gitti. 1998’de Bin Ladin’in Amerikalılara karşı savaş ilan ettiği fetvayı imzalayan beş kişiden biri oldu.

* 11 Eylül saldırılarının arkasındaki isim olarak da değerlendirilen Zevahiri, yıllarca El Kaide’nin 2 numarası olarak uluslararası kamuoyunun gündemine geldi.

* Bin Ladin’in Mayıs 2011’de öldürülmesinden bir ay sonra yayınladığı 28 dakikalık video ile liderliğini ilan etti. O tarihten beri 25 milyon dolar ödülle ABD’nin en çok arananlar listesinde yer alıyordu.

NİNJA FÜZE KULLANILDI

Zevahiri, Amerikan istihbarat teşkilatı CIA’ya ait bir drondan atılan iki “Hellfire R9X” füzesi ile öldürüldü. Çevre hasarını ve sivil kayıpları en aza indirmek için patlatıcı yerine altı adet döner bıçak taşıyan füze bu özelliği nedeniyle “ninja” olarak anılıyor. Çarpışmadan hemen önce bıçaklar füzeden ayrılarak hedefini imha ediyor. Daha önce 2019 ile 2020 yıllarında çeşitli operasyonlarda kullanıldığı teyit edilen füze, Ortadoğu’daki operasyonlarda sivil kayıpların çok yüksek olması üzerine geliştirildi. Askeri uzmanlara göre bu silah, bir otomobile atılması halinde arka koltuktaki hedefi yok edip şoförün araçtan sağ çıkmasına izin verecek kadar hassas. Zevahiri’yi öldüren dronun daha önceki İHA saldırılarında olduğu gibi Katar’daki ABD üssünden havalandığı değerlendiriliyor.