Anlarsak mı aşarız?

Aralık ayının ilk günleri engellileri hatırladığımız yılın birkaç günü olarak kayıtlara geçiyor.

Bizim sektörden de birçok yazar köşesine taşıyor ve medyalarımız da bu haberleri çokça görüyor.

Biz de YeniDönem Gazetesi olarak hemen hemen hepsini kullandık. Belediyeler ve çeşitli STK’lar da bugünlerde engelli dostlarımızın yanında olduklarını deklare ediyor.

Tüm bunlar çok güzel hareketler…

Bu bağlamda...

Bursa’nın cadde ve sokakları birkaç gündür Osmangazi Belediyesi’nin 3 Aralık Dünya Engelliler Günü için hazırladığı afişlerle dolu.

Benim olduğu gibi çoğu vatandaşın ilgisini de çekmiştir.
Kocaman puntolarla yazılmış bir mesaj:
“ANLARSAK AŞARIZ.”

Slogan doğru mu?
Evet, doğru.
Ama yeterli mi?
Kesinlikle hayır.

Çünkü bu şehirde engellilerin her gün karşılaştığı engeller, “anlamanın” ötesinde çok daha somut, çok daha yapısal, çok daha çözüm bekleyen meseleler olduğu gerçeği var.

3 Aralık Dünya Engelliler Günü, Birleşmiş Milletler tarafından 1992’de ilan edildi.
Amaç neydi?
Toplumu bilinçlendirmek, farkındalık yaratmak ve en önemlisi engelli bireylerin haklarını hatırlatmaktı.
Niyet buydu, hâlâ da bu.
Ne var ki Türkiye’de bu gün, çoğu zaman “farkındalık” ile “faaliyet fotoğrafı” arasına sıkışıp kalıyor.

Bu arada Osmangazi Belediyesi’nin paylaştığı bu afişler gerçekten kayda değer ve anlamlı. Fakat sadece afişlerde kalmamalı, toplumsal olarak bunun bilincinde olmamız gerekir. Yıllık bir hatırlama günü olmaktan öteye geçmeli.

Zira…

Bir günlüğüne yapılan etkinlikler, paylaşılan mesajlar, verilen sözler hep eksik kalıyor.

4 Aralık sabahı kaldığı yerden devam eden hayatları bir düşünsenize…
Kaldırımı olmayan sokaklar, çalışmayan asansörler, bozuk yollar, dar kapılar, ulaşılmaz kamu binaları.

Bir engelli vatandaş, sırf hastaneye gidebilmek için evinden çıkarken bile plan yapmak zorunda.
Otobüs gelir mi?
Rampası çalışır mı?
Duraktaki araç engelli alanına park etmiş midir?
Kaldırım tekerlekli sandalyeye uygun mudur?
Bunlar sadece Bursa’nın ve ülkemizin günlük gerçeği.

Şimdi dönüp soralım:
Gerçekten “anlarsak mı” aşarız?
Yoksa “yaparsak” mı aşarız?

‘Bir belediyenin görevi, kentte yaşayan bireylerin ihtiyaçlarını anlamak kadar; o ihtiyaçlar doğrultusunda eyleme geçmektir’ diye biliyoruz.
Evet, Osmangazi Belediyesi bu konuda yıllardır farklı projeler yürütüyor.
Engelli bireylerin sporla, kültürle, sosyal yaşamla buluşması için açılan merkezler, düzenlenen etkinlikler, ulaşım ve erişilebilirlik konusunda atılan adımlar asla yok sayılamaz.
Şehirde yaşayan engelli vatandaşlar için yapılan sosyal destekler, eğitim programları ve farkındalık çalışmalarının da hakkını teslim etmek gerekir.

Bu arada…

Osmangazi Belediyesi Zabıta Müdürlüğü ekipleri, örnek uygulamalara imza atıyor.

Ekipler engelli bireylerle birlikte sahaya çıkarak ilçenin cadde ve sokaklarında kapsamlı bir denetim yaptı. Denetim sırasında engelli bireylerin yaya yollarında rahatça ilerleyebilmesi için zabıta ekipleri onlara eşlik etti. Engelli yollarının masa, sandalye, duba ve araçlar nedeniyle kapatıldığı tespit edilen noktalarda, ilgili işletmelere ve kişilere kabahatler kanununa istinaden idari yaptırım karar tutanakları düzenlendi. Engelli yollarını işgal eden iş yeri sahipleri ile araç sürücülerine cezalar kesildi. Bu da bir hizmettir ama hizmetin devamlılığı esastır.

Tüm bu olumlu adımlara rağmen, şehir hayatında hâlâ çözülmeyi bekleyen büyük bir erişilebilirlik sorunu sürüyor.

Yapılan olumlu adımlar yetmiyor.

Biz de burada diyoruz ki…
Afiş asmak güzeldir, fakat engelli birey için uygun bir rampayı gerçekten standartlara uygun şekilde yapmak zordur.
Slogan üretmek güzeldir, fakat her kapalı otoparka Braille yönlendirmesi koymak, toplu taşımanın her noktasını erişilebilir hâle getirmek daha uzun soluklu bir iştir.
Günlük medya duyuruları güzeldir, fakat engellilerin istihdamını artıracak sürdürülebilir projeleri büyütmek daha fazla planlama elzemdir.

İşte bu yüzden, Engelliler Günü yalnızca bir anma günü değildir; bir hatırlatma günüdür.
“Engelli bireyleri görün” demek değildir sadece;
“Engelli bir bireyin yaşam alanını iyileştirin” demektir.
Eğitimde, ulaşımda, istihdamda, sosyal hayatta, sporda, kültürde… Hayatın her alanında.

Biz, bu şehirde yaşayanlar olarak, engelli komşularımızın, kardeşlerimizin, çocuklarımızın yaşadığı zorlukların farkındayız.
Ve biliyoruz ki sorun çoğu zaman empati eksikliği değil; uygulamada süreklilik ihtiyacıdır.

Bu nedenle bu kentin ihtiyacı olan slogan bence şöyle olmalı:
“Anlayıp da gereğini yapmaya devam edersek aşarız.”

Engelleri kaldırmak çok ciddi bir mühendislik, planlama ve bütçe meselesidir.
3 Aralık bunu hatırlatır.
Engellilerin günlük yaşamda “misafir” değil, “eşit yurttaş” olduğunu hatırlatır.
Ve en önemlisi de:
Engelsiz şehir hayal değil; ama kararlılıkla çalışılırsa gerçek olur.

Dilerim ki 3 Aralık, bu şehirde sadece bir afiş günü olarak kalmasın;
Osmangazi’nin bugüne kadar attığı adımların üzerine yenilerini eklediği, engellilerin hayatına dokunan projelerin daha da büyüdüğü bir başlangıç noktası olsun.
Sloganlar güzel, farkındalık etkinlikleri daha da güzel; ama sahadaki icraatları konuştuğunda daha da anlamlı hale gelir.

Bu bağlamda…

Osmangazi Belediyesi’nin bu anlamlı çalışmasını önemsiyor, ilgili alanda daha çok çalışmaların olacağını ümit ediyoruz.

SAĞLIKLA KALIN!