‘Binbir Gece Masalları…
Orta Çağ'da kaleme alınan Orta Doğu kökenli, edebiyat alanında önemini hiçbir zaman yitirmemiş edebi eser…
264 hikâyeden oluşan bir masal antolojisi.
Bu 264 masaldan illa ki bir kaçını okumuş ya da dinlemişsinizdir.
Alaaddin’in Sihirli lambası, Tılsımlı Anahtarlar, Ali Baba ve Kırk haramiler, Sihirli Çalgı, Balıkçının Öyküsü bu masallar arasında bilinenlerden bir kaçıdır… Dünyaca ünlü bu masallar yüzyıllar boyu dilden dile dolaşmış, sözle aktarılan bu hikâyeler, sonunda tek bir eserde toplanmıştır.
Hikâyelerin özünü eski bir Fars kitabı olan ve bin efsane anlamına gelen ‘Hazâr Afsâna’ oluşturur…
Masal'ın başkahramanları, ülke yönetimindeki Sultan Şehriyar ve baş vezirinin kızı Şehrazat’tır. Prenses Şehrazad'ın hükümdar kocası Şehriyar'a anlattığı hikâyelerden oluşur.
Kısaca hatırlamak için de;
“Şehriyar zalim bir hükümdardır. Her gün bir genç kızla evlenip ertesi sabah onu öldürür. Akıllı ve zeki bir kız olan Şehrazat, buna bir çözüm bulmak ister. Babasına söyleyip Şehriyar ile evlenir. O’na her gece bir masal anlatmaya ve masalı hep en ilginç yerinde keserek sultanı merak içinde bırakmaya başlar. Sultan Şehriyar masalın devamını dinlemek için gecenin sonunda Şehrazat'ın bir gün daha yaşamasına izin verir. Şehrazat'ın heyecanlı masalları ‘bin bir gece’ boyunca sürer. Sonunda Şehriyar, Şehrazat'ın kendisini sevdiğine inanır öldürmekten vazgeçer. Şehrazat'ın kardeşi Dünyazat ile kendi kardeşi Şehzaman'ı da evlendirir. Mutlu bir yaşam sürerler.”
Masallar derlenip, Arapçaya çevrildikten sonra yayılmıştır…
İslamiyetin hakim olduğu ülkelere has fantastik öğeler içerir…
1001 gece devam ettiğine inanılan bu masalların ilginç diğer bir özelliği de, hikâye içinde hikâye anlatılmasıdır…
Hâlihazırda Suudi Arabistan, Özbekistan, Irak, İran ve Afganistan'da dine iftira attığı, edebe ve ahlaka aykırı olduğu gerekçesiyle yasaklı olan Bin bir gece masalları, tam 24 yıl boyunca Amerika'da da yasaklı kitaplar arasında yer almıştır.
Ama tüm bunların yanı sıra çok ilginç bir inanış da vardır ki…
Bu da;
‘Bin Bir Gece Masalları’nı okuyup bitiren ölür inanışı!
Masallar bu uyarıyla başlar aslında…
İnanışa göre masalları okumayı bitiren kişi ölecektir ya da diğer bir deyişle hiçbir ölümlü masalları bitiremeyecektir!
İster hurafe deyin, ister uydurma, buna inanan insanların olduğu da bilinir…
Kimine göre dünya edebiyatının en büyük klasiklerinden, kimine göre Doğu masallarının en önemlisi…
Bu masalların her biri birbiri ile bağlantılı ve yoruma açık olmasından, açık metin özelliği taşır… Bu sebeple de her bir masalın gerçekten hiçbir zaman okunup bitirilemeyeceğini düşünmek pek de anlamsız olmaz…