Başkan Çelebi: ‘Dönüşümün önü açılır!’

Türkiye’nin konumunun önemi desem, herkes uzun uzun anlatmaya başlar.

İlkokuldan itibaren çeşitli sınıflamalarla onlarca madde öğrendik bu konu için.

Coğrafi özelliklerimiz bölgedeki geleceğimizi şekillendirirken, hayati olayların da hep ortasında kalıyoruz.

‘Bizi ilgilendirmiyor’ deme şansımız yok!

Bu sebeple yıllardır çözemediğimiz bir ‘mülteci meselesi’ ile uğraşıyoruz.

Siyasi söylemlerle ilgilenmiyorum ancak hatırlarsanız genel seçimde de yerel seçimde de çoğu adayın ilk vaadi:

‘Mültecileri göndereceğiz!’ şeklindeydi.

Güvenli bölge oluşturulması ile Türkiye’den kendi ülkelerine göçün önü açılacak ve şehirler nefes alacaktı.

Suriye’de Esad Rejimi çöktü.

Bursa’da da diğer pek çok şehirde de Suriyelilerin kutlamalarına tanık olduk.

Akabinde Dışişleri Bakanı Hakan Fidan bu sabah itibarıyla Suriye'nin yeni bir aşamaya ulaştığını belirterek şu açıklamayı yaptı:

“Türkiye, Suriye'nin milli birliğine, istikrarına, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne çok büyük bir önem atfediyor, aynı zamanda Suriye halkının da refahını önemsiyor. Bu anlamda ülkelerini terk etmek durumunda olan milyonlarca Suriyeli, artık ülkelerine geri dönebilirler.”

Şimdi herkes şu sorunun cevaplanmasını bekliyor:

‘Mülteciler gidecek mi?’ ya da ‘Gönderilecekler mi?’

***

Tabii yaşananlar, çoğu süreci yakından ilgilendiriyor.

İş dünyası ve ekonominin gidişatı için çeşitli varsayımlarla ortalığı velveleye verenler olduğu kadar emlak sektörü için de tahmin sunanlar mevcut.

Artan kiraların düşeceği, hastanelerde kuyrukların azalacağı, gençlerin iş bulabileceği gibi ifadelerle yaşadığımız tüm sıkıntıların sebebini mültecilere yıkarak pozitif tablo çizenler azımsanamayacak kadar çok.

Diğer tarafta ise ucuz işgücünü kaybetme ihtimali olan işverenlerin stresi bu görüşle savaşıyor.

Bizi her zamanki gibi zorlu bir dönem bekliyor…

***

Öncelikle kiraların düşeceği iddiasına odaklandım ve araştırmaya başladım.

Ekonomist Mahfi Eğilmez, “Suriyeliler ülkelerine dönerse ekonomiye etkisi ne olur?” başlıklı yazısında:

“Türkiye’ye gelen Suriyelileri iki grupta toplamak mümkün: (1) Parası, serveti olanlar ki bunların çoğu burada konut satın alarak Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı oldu, birçoğu burada iş kurdu, eleman istihdam etti ve para kazanmaya devam ediyor. (2) Parası, serveti olmayanlar ki bunlar burada çeşitli işlerde, özellikle emeğe dayalı işlerde çalışmaya girdiler ve gelir elde eder oldular. Suriye’de yeni bir rejim kuruluyor. Bu gelişmenin Türkiye’ye ekonomik, sosyal ve siyasal etkilerinin olacağını görebiliyoruz” ifadelerini kullanarak bir perspektif sunuyor.

Emlak sektörü için beklentisini:

“Her iki gruptan çok sayıda kişinin ülkelerine kesin dönüş yapmaya karar vermesi halinde bunlardan bir bölümü burada vatandaşlık elde etmek için satın aldıkları konutlardan süresi dolmuş olanları satacaklardır. Bu eğilim konut piyasasında çok büyük ölçekte olmasa bile fiyat düşüşleri ve kira düşüşlerine yol açabilir” ifadeleriyle ortaya koyuyor ve ekliyor:

“Suriyelilerin ülkelerine dönmeleri halinde burada yararlandıkları çeşitli yardımlar, destekler, sağlık hizmetleri, ilaçlar vb. için kamu bütçesinden yapılan harcamalar azalacağı için bütçe açığı azalacaktır!”

Bu tespitler bence çok önemli.

Tamamen ekonomi odaklı, realist bir yaklaşım.

***

Ülke genelinde böyle bir atmosfer varken, ‘Bursa’da kiralarda düşüş olur mu?’ sorusunu Bursa Emlak Müşavirleri Esnaf Odası Başkanı Erdal Çelebi’ye yönelttim.

Elbette bu tahminler için çok erken.

Başkan Çelebi de bunu tekrarlayarak başka bir alana dikkat çekti:

“Şu anda giden kimse yok, olacak mı, ülke ekonomisi nasıl şekillenecek bunları konuşmak için çok erken. Ancak şunu söyleyebiliriz; mültecilerin şehrimizde yaşadığı mahallelere bakalım. Aklımıza ilk neresi geliyor? Altıparmak, Çarşamba. Buralarda kayda değer bir nüfus azalması olursa kentsel dönüşümün önü açılır, kolaylaşır, hızlanır!”

Bu açıdan bakmamıştık.

‘Kiralar hızla düşecek’ gibi bir çıkarımda bulunmak söz konusu değil.

Ancak beklenen dönüşüm için ciddi bir başlangıç olabilir!