Bursa’da sürdürülebilir eğitimin adresi ULUSEM

Çok sayıda eğitim veren kurum ve bunlara olan talep yüzünden sertifika enflasyonu var. ULUSEM Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Şükrü Dokur, özellikle devlet tarafından zorunluluk getirilen kooperatifçilik gibi eğitimler için ‘yetkilendirilmiş kurumlara gidilmeli!’ uyarısı yaptı.

Araştırmanın, öğrenmenin, kendini geliştirmenin yaşı yok. Buna inananlar ilgi duydukları alanda eğitim alabilmek için kurslar arıyor. Yüz yüze ya da son dönemde çoğunlukla online derslere kayıt yaptırıyor. Alınan sertifikalar bazen gerçekten kaliteli bir alt yapıyı yansıtıyor bazen de maalesef sadece ücretle alınmış kağıtlar oluyor. Bu yanılgıya düşmemek için şehrimizde doğru bir adres var: Uludağ Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi. Merkez hakkında bilgi almak için 2015’ten beri göreve devam eden ULUSEM Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Şükrü Dokur ile görüştüm. Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Emine Rüyam Küçüksüleymanoğlu ve Danışma Kurulu üyesi Doç. Dr. Zerrin Fırat da sohbete önemli katkılar sağladılar. Gençlerin hedefsizliğinden, öğrenmeye karşı ilgisizliğinden şikayetçi olan ULUSEM yönetimi, sürdürülebilir eğitim için üniversitenin topluma açılan kapısı olduklarını vurguladı!

Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezleri hakkında bilgi verir misiniz?

Diploma dışında her türlü konuda her yaş grubuna ve her gruba kamu olur özel olur eğitimler veren bunları sürdüren hayat boyu öğrenme faaliyetlerini yerine getiren bir kurum. Kurumlar gidip başka şehirlerden bu hizmeti alınca biz üzülüyoruz çünkü biz buradayız. Ani gelişen olaylarda da refleks geliştirerek gerekenleri yapıyoruz. Portföyümüz çok geniş. Öğrenciler için burası meslekte son halka. Mesela birinci sınıfta ben öğrencime şunu soruyorum; ‘üniversiteyi bitirdikten sonra yüksek lisans yapmayı planlıyor musunuz?’ Yüksek lisansın ne olduğunu bilmiyorlar. KPSS’ye girip memur olmak istiyorlar. Halbuki kendilerini geliştirmeleri için önlerinde fırsatlar var. Burası buna yardımcı oluyor. Gençlerimizin özgeçmişini zenginleştirecek, ideallerindeki mesleklerle ilgili yetenekler sağlayacak eğitim çalışmalarını burada tamamlıyoruz. Üniversitenin topluma açılan kapısı burası!

ALAN SUİSTİMALE AÇIK

Çok sayıda kurs merkezi var. Buranın diğerlerinden farkı nedir?

Öncelikle biz kendimiz akademisyeniz. Hocayız. Bizim sertifikalarımızın altında “Bu sertifika iş sahibi yapmaz” diye yazıyor. Hayal satmaya çalışmıyoruz. İlave yetenek edindirmeye çalışıyoruz. Herkesin parasını verip, sertifika sahibi olduğu popüler bazı eğitimler var; koçluk, tıbbı sekreterlik gibi. Özel sektörle iş birliklerimiz vardı bu alanlarda. Suistimal edildiğini gördük. Koçluk eğitimini kaldırdık, ‘Koçlukta İletişim Eğitimi’ni getirdik. Yani eğitmen kadrosu tecrübeli. Gidişata göre güncellemeler yapıyor, ihtiyaca göre hareket edebiliyoruz. Ayrıca biz devlet üniversiteyiz. Amacımız gelir elde etmek değil, topluma fayda sağlamak. Devletin zorunlu tuttuğu eğitimler için de yetkilendirilmiş merkezlerden biri biziz. Mesela şu an Adalet Bakanlığı, Arabuluculuk Daire Başkanlığı’nın, Temel Arabuluculuk ve Alt Uzmanlık alanlarının koordinatörlüğünü yapıyoruz burada.

MODA BAŞLIKLARA RAĞBET VAR

Eğitimleri internet sitesinden inceledim ve ücretli olduklarını gördüm. Günümüz ekonomik şartlarında öğrenciler eğitimlere ücret ödemeye razı mı, talep var mı?

Talep şöyle; eğer oltanın ucunda havuç varsa av gidip o avcıya yakalanıyor. Dünya değişirken, hizmetler değişirken sizin bildiğiniz aynı kalmıyor. Gelişmeyi geliştirmeyi hedeflediğimiz için eğitimlerin güncellemesi lazım. Diğer türlü körelirsiniz. Zorunlu tutulursa kişiler mecburen kendilerini güncelleyecek.

TÜRMOB mesela zorunlu eğitimler başlattı. Zorunluluk olduğu zaman hiç kimse ücretini düşünmüyor, mecburen kaydoluyor. En pahalısı ‘Kurumsal Sürdürülebilirlik’. Bunu kurumsal şirketler talep ediyor. Bireysel eğitimlerimiz de var. Şimdi moda kelimeler çok önemli. Mesela; dijital dönüşüm, yeşil inovasyon gibi. Bu alanlarda eğitim açılınca talep oluyor.

SERTİFİKA ENFLASYONU

Meslekte süreklilik sağlamak için gençlere, kurumlara ayrı ayrı tavsiyeleriniz nelerdir?

Özel ya da kamu kurumları ile iş birlikleri bize değer katıyor. Karşılıklı olarak birbirimizi geliştiriyoruz, sürdürülebilir olan budur. Çok ilginçtir akademi kelimesinin içi boşaltıldı. Şirketlerin bile akademi başlığında birimleri var. Ama neyden bahsediliyor? Kişilerin eğitim almadan önce çok iyi araştırmalarını öneriyorum. Öğrenmek güzel ama onu da bunu da al değil mesela. İnsanlar ve kurumlar durumun farkında olmalı. Sertifika enflasyonu oluyor. Bilinçli olunmalı. Vatandaş hizmet aldığı yeri araştırmalı. İçi dolu, insana değer katacak eğitimler, doğru kurumlardan alınmalı. Hayat boyu eğitimden de vazgeçilmemeli.

Hukuk, sağlık, işletme, bilgi teknolojileri, pedogoji gibi pek çok alanda eğitim bulunan ULUSEM, kooperatifçilik eğitimi ile şu anda gündemde. Çünkü Ticaret Bakanlığı'nın 14 Ocak 2022 Tarihli ve 31719 Sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan ‘Kooperatifçilik Eğitimi Yönetmeliği’ ile kooperatiflerin üst kuruluşlarında yönetim, denetim kurulu asil ve yedek üyeleri için ‘kooperatifçilik eğitimi’ alma zorunluluğu getirildi. Bunun için yetkili kurumlardan biri de ULUSEM!

DAYANIŞMA BİRLİKLERİ

Öncelikle kavram kargaşası yaşadığımız için işin uzmanlarını bulunca ‘kooperatifin’ ne demek olduğunu ve önemini sormak istiyorum?

Kitaplarda yer alan tanımı şu şekilde, -ortaklarının her türlü gereksinimlerini uygun koşullarla elde etmelerini sağlamak için kurulan, kâr amacı gütmeyen kurum.- Ancak toplum olarak yanlış yorumladık kooperatifleri. Şeffaf, demokratik karar alma mekanizmalarının uygulanmasıyla sonuca ulaşan dayanışma birimleridir, imecedir. Maalesef akıllara hemen yapı ve tüketim kooperatifleri geliyor. Emeğin sömürülmeden kullanılması, kararların ortak akılla alınması, denetimlerin birlikte açık şeffaf yapılması ve topluma fayda üretirken katılımcı bireylere de fayda üretmek için kurulan yapılar bunlar. Son yıllarda kadın emek kooperatifleri oluşmaya başladı ama yine de yeterli değil. Sosyal girişimciliği yaygınlaştırabilmenin yolu kooperatifçiliktir.

GENÇLER BİLMİYOR

Kooperatifler nasıl kuruluyor? Gençler konu hakkında bilgi sahibi mi?

Bir kooperatif en az 7 ortak tarafından imzalanacak ana sözleşme ile kurulur. Ana sözleşmedeki imzaların onaylatılması gerekmektedir. Bir kimsenin kooperatifte kurucu sayılabilmesi için, ana sözleşmeyi düzenleyip imzalaması ve sermaye olarak gösterilen parayı taahhüt etmesi gerekmektedir. Aynı bir şirket açılışı gibi oluyor. Marmarabirlik ve Tariş iki güzel örnek. S.S. Marmara Zeytin Tarım Satış Kooperatifleri Birliği olan Marmarabirlik, kaliteli zeytin yetiştirilmesi, hasadı ve pazarlanması amacıyla kuruldu. Tariş İncir, Üzüm, Pamuk ve Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birlikleri ise, 75 binden fazla üretici ortak ve 73 üye kuruluşuyla, Türkiye'nin en büyük üretici kooperatifidir. İyi tanımlama yapmak gerekiyor. Maalesef gençlerin de konuyla ilgili bilgisi olduğuna eğitimciler olarak inanmıyoruz.

‘YETKİLİ KURUMUZ’

Peki, ULUSEM kooperatifçilik için ne yapıyor?

Ticaret Bakanlığı Esnaf Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü tarafından 2022 Ocak ayında bir eğitim yönetmeliği yayımlandı. Kooperatifçilik temel eğitimi şeklinde. Şubat ayında da üst birliklerde dış denetçilik yapacaklara yönelik program yapıldı. Temel eğitimde yine bakanlık tarafından sınırlanmış kooperatiflere 40 saat alma zorunluluğu getirildi. Bu eğitimi verebilmek için üniversiteler ve değişik kurumlar kriterleri yerine getirerek yetki alıyorlar. Biz yetki alanlardan bir tanesiyiz. Bakanlığın sitesinde hangi kurumların yetkili olduğunu görebilirsiniz.

SON GÜN 30 EYLÜL

Kooperatifçilik eğitimleri hakkında bilgi verir misiniz? Katılım zorunlu mu?

Yüz yüze ve senkron ‘uzaktan canlı’ eğitimler var. Kooperatifçilik 40 saat sürüyor. Konu başlıkları çok güzel. İlgili kooperatiflerin 30 Eylül 2023’e kadar bu şartı yerine getirmeleri gerekiyor. Tahmin ediyorum pek çoğunun haberi yok. Süre geçince pek çoğu yetkisiz olacak. Ayrıca yeni kurulanlar ya da yeni kurul üyesi olanlar da 9 ay içinde bunu almak zorunda. Büyük firmaların kooperatifleri var onlar bunu bildikleri için topluca eğitime geldiler. Bursa sanayi şehri, çok fabrika var ve bir kısmının kooperatifleri bulunuyor. Onların yönetim kurulları da bu eğitimi almak zorunda atlayan varsa hatırlatma olsun. Kişi sayısı yetersiz kalırsa kurs açılmıyor ama bunu bildiriyoruz zaten. Fiyat 2 bin 250 lira. Katılımcı sayısına göre 900 liraya kadar düşüyor. Derdimiz daha çok para kazanmak değil, modülü çalıştırabilmek. Ayrıca devam zorunluluğu var. İkinci eğitim de dış denetçi olmak için. Ayrıntıları internet sitemizde mevcut. İhtiyaç duyulan noktada kurumlar bize talepte bulunabilirler. Bu kurumun farkı bu toplum ihtiyaçlarına göre esnek davranabiliyor olması!