Güne sansürle başlamak

Haftanın son gününe Instagram’daki sorun ile başladık.

Geceden akışın güncellenememe problemi zaten vardı ama ben kendi internet bağlantıma suç bulmuş, önemsememiştim.

Dün sabah peş peşe haberler ve siyasilerden açıklamalar gelmeye başladı.

Malum; böyle durumlarda toplum olarak erişimin başka yollarını arıyor ve ‘bilmediğimiz ne var, ülkede neler oluyor?’ diye meraktan kıvranmaya başlıyoruz.

İletişim çağında sosyal medyayı yavaşlatmak, tamamen kesmek ne kadar doğru?

İyi veya kötü, doğru ya da yanlış yorumlamalarında bulunmayacağım.

Olan biteni aktaracak, gelen açıklamaları paylaşacak ve herkesi kendi hâline bırakacağım.

Zira siyasi olarak tepkiyi doğru bulanlar olduğu kadar; sansüre karşı tepkili olanlar da hayli fazla.

Ama şunu diyebilirim ki:

Hayatımda ciddi bir boşluk oluştu.

Güne sosyal medya ile başlayanlar iyi bilirler; elimiz-kolumuz bağlandı, içimiz içimizi yiyor…

Farkındaysanız Instagram demek yalnızca eğlence kültürünün bir parçası değil; diğer platformlar gibi haber akışının da merkezlerinden biri!

Yani derdimiz; zannettiğiniz ve gülüşerek ‘aaa, fotoğraf paylaşamadılar; yediklerini, gezdiklerini yayımlayamadılar’ sözlerini sarf ettiğiniz gibi bir durum değil.

***

Peki, ne oldu?

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu kararıyla Instagram'a erişim engellendi.

31 Temmuz’da İletişim Başkanı Fahrettin Altun, ‘X’ hesabı üzerinden Haniye'nin ölümü sonrası taziye mesajı yayımlamış ve Instagram’ın Haniye ile ilgili paylaşımları engellediğine dikkati çekerek:

“Ayrıca, Haniye'nin şehadeti dolayısıyla insanların taziye mesajı yayınlamasını herhangi bir gerekçe göstermeden engelleyen sosyal medya platformu Instagram'ı da şiddetle kınıyorum. Bu çok açık ve net bir sansür girişimidir” demişti.

Başkan Altun'un bu paylaşımının ardından BTK tarafından 2 Ağustos tarihinde Instagram'a erişim engeli getirildi.

BTK'nin site bilgileri, sorgulama menüsünden Instagram'a erişim engeli kararı alındığı bildirilirken; erişim engelinin neden yapıldığına ve ne kadar süreceğine dair bir açıklama gelmedi.

Saatler saatleri kovalarken; konuyla ilgili bilgi veren Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emre Ekmekçi, Türkiye'de toplam e-ticaretin içindeki yüzde 10'luk kısmın sosyal medyada gerçekleştirildiğini belirterek, oluşturulan influencer trafiğiyle birlikte günlük 1,9 milyar liralık bir e-ticaret hacminin etkilenebileceğini vurguladı.

Her şeyi internete entegre ederken güzeldi ama kesintilerle oluşan kayıplara katlanmak oldukça zor.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’ndan gelen tepki ise şöyle:

“Sosyal medya; her kesimin ticaret, haberleşme dahil birçok amaçla kullandığı bir platformdur. Bir sabah tüm ülkenin kullandığı bir mecranın keyfi olarak kapanması kabul edilemez. Instagram bir an önce açılmalı, iletişimden sorumlu akıllar sansür birimi gibi çalışmayı bırakmalı.”

***

Basın adına açıklama yapan Türkiye Gazeteciler Cemiyeti de:

“57 milyon insanın kullandığı Instagram’a erişimin kapatılması sansürdür.

Aynı şekilde İletişim Başkanlığı’nın dezenformasyonla mücadele için attığı adımların basın hürriyetine müdahale olduğuna karar veren Anayasa Mahkemesi’nin internet sitesine erişimin engellenmesi de kabul edilemez.

İnternet özgürlüğü olmayan bir ülkede, basın ve ifade özgürlüğünden, insan haklarından, çağdaşlıktan söz edilemez!

İnternet toplumun habere ve bilgiye ulaşmasında önemli bir rol oynamaktadır.

Bu çerçevede internete erişim ve internet yoluyla bilgi yayma hakkı ifade özgürlüğü çerçevesinde korunmaktadır.

Ancak ülkemizde sosyal medya platformlarına sık sık erişim engeli getirilmekte, bilgiye erişim hakkı engellenmektedir.

İktidarı ve muhalefeti erişim engellerinin kaldırılması için göreve davet ediyoruz” ifadelerini kullandı.

***

Liste bu şekilde uzayıp gidiyor.

Ve ilginçtir ki bu kadar çok tepkiye bir açıklama gelmediği gibi geri de adım atılmadı.

İllaki durum bir sonuca bağlanacak ancak sansürler tarihine günü kaydetmiş olacağız ve ticari kayba uğrayanlar da asla unutamayacaklar…