OTONOM ARAÇ ÇAĞI BAŞLADI

Teknolojiye ilgimiz artıyor. Gençlerin çalışmaları alana ciddi katkılar sağlarken özellikle 'İnsansız Hava Araçları'nda ülke olarak kendimizi geliştiriyoruz. Üniversite öğrencilerinin bölüm ve sınıf fark etmeksizin TEKNOFEST için çalışmaları, çabaları dikkat çekiyor. Ekip olmayı, paylaşmayı ve iş birliğini çok iyi öğreniyor, okul bitmeden de iş sahibi oluyor hatta kendi şirketlerini kuruyorlar. Bu sefer başarıyı, şehrin dinamiklerinden, akademisyenlerden ya da yöneticilerden değil öğrencilerden dinledik!

TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali; değişik kategorilerde yarışmaların, hava araçları sergi ve gösterilerinin, teknoloji markalarının tanıtımlarının yapıldığı büyük bir organizasyon! 2018 yılından bu yana büyük bir heyecanla karşılanan festivale katılacak olanlar ciddi çalışmalar, araştırmalar yapıyorlar. T. C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı tarafından düzenleniyor. Birçok bakanlığın paydaş durumda olduğu festivalde yıllara göre değişkenlik olsa bile, ASELSAN, ROKETSAN, HAVELSAN, TÜBİTAK, Türk Hava Kurumu gibi kurumlar destek veriyor. Tabii ki üniversiteler akademik imkânlarıyla öğrencilerini yalnız bırakmıyor. Özellikle mühendislik fakülteleri bu festivali iple çekiyor, yarışmada derece alabilmek için ellerinden geleni yapıyorlar.  2018’de İstanbul’da başlayan bu coşku, bu sene 30 Ağustos – 4 Eylül tarihleri arasında Karadeniz’de yapıldı. Konuya ilgi duymamız ve daha dikkatli incelememizin sebebi ise şehrimizin üniversitesi, Uludağ Üniversitesi’nin dünyanın en büyük teknoloji yarışmasında göstermiş olduğu başarı!

Serbest kategoride 2021 yılında 2. olan ve ULUTEK bünyesinde şirketleşen ROVENSE İHA Takımını, 2022 yılı TEKNOFEST’ te mansiyon ödülü alan FOCUS İHA Takımını ve şimdiden başarılı olacağına inandığım 2023’te yarışacak LUNAR İHA Takımını kutluyorum. TEKNOFEST işleyişine göre yarışmalar festival başlangıcından önce yapılıyor ve katılımcılar çeşitli kurallar çerçevesinde ve belirlenen başarı kriterlerine göre puanlar alıyor. Yani bir İHA “İnsansız Hava Aracı” nı üretip, görselini paylaşmak yetmiyor. Su taşıma, yük kaldırma gibi aşamalar mevcut. Roket’ ten Otonom Sistemlere, Yapay Zeka’ dan Sualtı Sistemleri’ne kadar 39 kategoride ödül veriliyor. Bu süreçte en önemli unsur ise; yatırımcı bulmak. Teknolojiyi seviyoruz ama üretim için gerekli parçaları bir araya getirmek ciddi maddi külfet getiriyor. Uludağ Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Robot Topluluğu’nun yarışmaya katılanlara sponsor olan firmalardan biri Erdem Kaya Patent. Tüm ayrıntıları daha iyi öğrenebilmek için başarının sahipleriyle yani Robot Topluluğu öğrencileriyle görüştük. Topluluk başkanı Elektrik Elektronik Mühendisliği son sınıf öğrencisi ve LUNAR İHA Takımı üyesi Umutcan Yılmaz sorularımızı cevapladı.

Robot Topluluğu’nu bizlere tanıtır mısın?

2001 yılından beri bu topluluk aktif olarak çalışıyor. Üniversite içerisindeki o köklü topluluklardan biri. Başta TEKNOFEST olmak üzere Türkiye ya da yurt dışındaki yarışmalara takımlar çıkarmaya çalışıyoruz. Pandemiden sonra biz de yeniden başladık. Bizden öncekiler mezun olmuş biz geldiğimizde ise iki yıl geçmişti. Biz yeniden canlandırmak istedik. Tecrübe aktarımı eğitimleri düzenliyoruz. Belediyelerle iletişim kurup çeşitli eğitimler oluşturmak için çalışıp, imkân buldukça fuarlara, etkinliklere katılıyoruz.

MALİYETLER ÇOK YÜKSEK

Sanayicilerden destek alabiliyor musunuz? En çok neye ihtiyacınız var?

Özellikle geçen sene sponsorluk için çok fazla görüşme yaptık. En büyük sıkıntımız kullandığımız cihazlarımızın üretilmesi için malzemeler yurt dışından geliyor ve döviz bazlı olduğu için maliyet çok yüksek. Bu bizi çok engelliyor. Bizler öğrenciyiz, kendi imkânlarımızla cihaz yapmamız mümkün değil. Sponsorluk için de çalışmalarımız sürüyor sadece mühendis olarak kendimizi geliştirmiyoruz aynı zaman da bu işin yatırım bulma kısmı nedeniyle iletişim, reklam, pazarlama, ikna kabiliyeti öğrenip sosyal mühendislik alanımızı da geliştiriyoruz.

LUNAR hakkında bilgi verir misin?

Döner kanat kategorisinde yarışan LUNAR; bir drone. Ancak bunun diğer bilinen, piyasada satılanlardan farklı olan özelliği otonom olması. Zaten yarışmaya katılmak için bu bir zorunluluk. Otonom araçlar; otomatik olarak kendilerini yönetebilirler, hareket edebiliyorlar. Otonomu insan vücudunun kendi kendine çalışmasına benzetebiliriz bu teknolojiye entegre edilmiştir. Örneğin bir mağarada göçük oldu diyelim, drone içeriye gider, mağaranın iç yapısını haritasını çıkarır bunu dışarıda yardım ekibine gönderir, içerde bulunan insan sayısını tespit eder. Bir yardım maddesi örneğin su; taşınabilecek ise dışarı çıkıp havuzu görüyor, alabileceği kadarını alıp götürüyor. İnsan kumandasına ihtiyaç duymuyor. Dört takımımız var; insansız hava aracı, sualtı aracı ve serbest görev aracı takımları. LUNAR ile bir aksilik yaşayarak bu sene elendik ama mühendislik anlamında çok şey öğrendik. Geçen senenin fiyatlarına göre LUNAR’ ın maliyeti 25 bin TL. Bir kısmı TEKNOFEST tarafından bir kısmı Erdem Kaya Patent tarafından ödendi.

GİRİŞİMCİ OLACAĞIZ

Okulu bitirince topluluk üyesi öğrencilerin hedefi nedir? Bir işe girip çalışmak mı, girişimci olmak mı istersiniz?

Topluluk elektrik elektronik, makine ve bilgisayar mühendisliğinde okuyanlardan oluşuyordu. Biyoloji, fizik, kimya, maliye, endüstri okuyanları da almaya başladık. Herkesin bilgisini harmanlayarak bunu teknolojiye nasıl yansıtabiliriz bunun üzerinde çalışıyoruz. Biyoteknoloji kategorisinde yarışmalara katılmak istiyoruz. Tıp okuyanlar, maliye okuyan arkadaşlarımız da var. Aslında burada yönetim ve disiplinler arası iletişimi yaşayarak öğreniyoruz. Hepimiz birer girişimci adayıyız. Mezun olunca kim ne yapmak istiyorsa burada önden bunu uyguluyor. Çoğunluğumuz özgürlüğüne düşkün, kendi projesinde çalışmak istiyor. Mesai kavramı bizlere uzak. Belli saatler içerisinde çalışma fikri bize uygun değil. Eğer başarabilirsek ULUTEK ya da herhangi bir teknoparkta şirketleşmek isteğimiz.

TEKNOLOJİ YOK SAYILAMAZ

Nesil olarak teknolojiye, çalışma şekillerine bakış açınızı nasıl tarif edersiniz?

Özgürlüğümüze düşkünüz. Yaratıcıyız. Kısıtlamalar yaratıcılığı engelliyor. Geçen sene mansiyon ödülü alanlar şirketleşme aşamasındalar bize de örnek oluyorlar. Katma değeri yüksek severek yaptığımız işleri yapmak hedefimiz. Teknolojiyi eleştirenler var. Her şeyi otonom olarak cihazlar yaparsa ne olur diye endişe ediyorlar. Haklı olabilirler ama böyle bir süreç varken, teknolojiden faydalanmak gerekiyor. Bunu yok saymak, kötülemek bir başarı getirmez, bizi ileriye götürmez.

Neden hep drone üzerine çalışmalar var?

Aslında roket, savaşan İHA’ da üretildi. Sualtı aracı üreten bir takımımız da vardı. Maddi imkânsızlık yüzünden yarıda kaldı. Motorları çok özel ve pahalı. Bu sene model uydu takımı olacak, Rover takımımız da olacak. Rover; dünya dışına gönderilen araçlara deniyor. Bunları da göreceğiz. Şirketleşen takım drone üzerine olduğu için ön plana çıktı. Bu sene o algı tamamen kırılacak. İnsansız kara araçları da hedefimizde. Mesela insansı yapay zekâ donanımlı robot yapma maliyetini karşılayamayız. Onların içinde ciddi donanımlar var. Önceliğimiz yarışmada başarı elde etmek o yüzden de sponsor bulabildiğimiz alanlara odaklanıyoruz.

HERKES YAZILIM BİLMELİ

Peki, yazılım sizin alanınız değil. Bunu kim geliştiriyor?

Hepimizin projesini birbirinden ayıran unsur yazılım. Her aracın içinde aslında iki tane bilgisayar var. Bir tanesi kontrol kartı, yani otonom uçmasını sağlıyor. Bir tanesi de görüntü işleme kartı, görev bilgisayarı. Yazılımlar yüzde yüz bize ait. Yazılımı bilgisayar mühendisi yapar algısı artık kırıldı. Toplulukta bu alanı okuyanlar var ancak günümüzde mühendislik kavramları iç içe geçti. Hepimiz her şeyi yapabiliyor olmak zorundayız. Sektör de bunu istiyor.

*** Bu süreçte emek veren tüm öğrencilere başarılar diliyor, ekibi bir kez daha kutluyorum!