Yanlış tercih kurbanları açıkta kaldı!

Üniversite tercihleri döneminde Rehberlik Öğretmeni ve Tercih Danışmanı Berfin İnan ile röportaj yapmış ve ‘doğru tercih’in yol haritasını çıkarmıştık.

Gözü haberlerde ‘Yerleştirme sonuçları açıklandı’ ibaresinde olanlar için geri sayım oldukça heyecanlıydı.

Pek çok tahmin ortaya atıldı; azaltılan kontenjanlar ve yeni açılan bölümlerle sonucun ne olacağı belirsizliğini korudu.

Ta ki 25 Ağustos’a kadar.

Sosyal medya ağlayarak sonucunu paylaşan binlerce öğrencinin videolarıyla doldu taştı.

200 bininci sıradakilerin, listeye yazdığı 800 bininciyi alan okul ve bölümlere yerleşebildiğini de gördük; ‘hukuk’ kontenjanlarının düşürülmesi nedeniyle buralara yerleşenlerin özel liselerden, kolejlerden olduğunu iddia eden gençleri de…

Bildiğiniz üzere mezuniyet puanları, sınavda alınan puana ekleniyor.

Ve özel okullarda karşılıksız not verildiğine dair inanç yüksek!
-Velilerin, okullara ‘biz buraya yüklüce ödeme yapıyoruz, düşük not veremezsiniz’ diyerek baskı yaptığına şahit oluyoruz.-

Haliyle bu durumun sistemde bir karşılığı oluyor; devlet okullarında sözlüydü, sınavdı, ödevdi uğraşan ama buna rağmen not kayıplarına uğrayan çocuklar elenebiliyor.

Elbette bunların hepsi birer gözlem.

Neyin ne olduğunu yine uzmanıyla konuştum ve sözü Rehberlik Öğretmeni ve Tercih Danışmanı Berfin İnan’a bıraktım…

***

TAM DOLULUĞA ULAŞILDI

Yerleştirme sonuçlarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

2025 merkezi yerleştirme sonuçlarına göre devlet üniversitelerinde kontenjanların yaklaşık yüzde 99’u dolmuş, ön lisans programlarında ise tam doluluk sağlanmış durumda!

Tıp, diş hekimliği, eczacılık ve hukuk gibi yüksek talep gören programların tamamı dolarken, mühendislik programlarında doluluk oranı yüzde 97’yi, öğretmenlik programlarında ise yüzde 95’i bulmuş.

Bu rakamlar, sistemin genel işleyişinin yüksek düzeyde verimli olduğunu gösteriyor ancak belirtmek gerekir ki yerleşen aday sayısı son derece yüksek olsa da bireysel hedefleri tam tutturamayan öğrenciler açısından sorunlar devam edebiliyor.

YOĞUN REKABET ALANLARI

Kendi sıralamasının çok altında yerleri yazdığı halde açıkta kalanlar var, bu nasıl oldu?

Bu durumda olan adaylarda birkaç faktör etkili olabilir:

Yanlış tercih stratejisi kendi sıralamasına uygun bölümler yerine, ‘kaçmaz’ diyerek daha yüksek puanlı ya da oldukça popüler programlar tercih edilirse sıralamada geride kalsa da birey açıkta kalabilir.

Kontenjan yoğunluğu ve şehir seçimi özellikle bazı programlarda ek puanlar, okul birincilikleri ya da tercih öncelik kriterleri (batıdaki şehirler) nedeniyle öğrenci sıralamasına göre beklediğinden daha aşağılarda kalabilir.

Yoğun rekabet alanları sağlık ve hukuk gibi alanlarda bir sıra veya puan farkı çoğu zaman yerleştirme için belirleyici olabilir.

EK TERCİHLER EYLÜLDE!

Peki, ek tercihler olacak mı?

Evet, ek tercihler yapılacak. Merkezi yerleştirme sonucu bir programa yerleşemeyen adaylar için ek tercih süreci başlayacak. ÖSYM’nin kılavuzu henüz yayımlanmamakla birlikte, önceki yıllardaki takvime benzer şekilde sürecin eylül ayı içinde gerçekleşmesi bekleniyor.

‘HÂLÂ ŞANS VAR’

Yüzde 99 yerleştirme olmuş, ek tercihlerde öğrencilerin şansı bu doğrultuda oldukça düşük, siz de yorumlar mısınız?

Haklı bir tespit. Yüzde 99 doluluğun yanında boş kontenjan miktarı oldukça sınırlı görünüyor ancak ek tercihlerde hâlâ bazı programlara yerleştirilebilme potansiyeli var. Bazı önemli bölümlerde kontenjanlar dolmaya yakın olsa da, boşluklar olabilir. Özellikle vakıf üniversitelerinde, KKTC ya da AÖF gibi alternatif programlarda hâlâ alan bulunabiliyor.

Dolayısıyla, ek tercihte ‘şans var’ diyebilirim ama bu şans, merkezi yerleştirmeye göre daha dar ve dikkatli bir tercihe ihtiyaç duyuyor.

ÖSYM VERİLERİ BEKLENMELİ

Özel üniversitelere olan ilgide bir değişme oldu mu?

Resmi kaynaklarda özel üniversitelere yönelik doğrudan bir istatistik paylaşılmadı. Yine de genel veriler ve geçen yılki eğilimler doğrultusunda, özel üniversitelerin kontenjanlarındaki boşluklardan ek tercihlerde daha fazla faydalanabileceği öngörülebilir. Bu nedenle, ek tercihte özel üniversitelerin daha güçlü bir alternatif oluşturduğu söylenebilir. Kesin bir yorum yapmak için ÖSYM’nin yayınlayacağı ek yerleştirme kılavuzundaki kontenjan ve doluluk verileri beklenmeli.

***

Bu sınavlar ya da herhangi bir okuldan mezun olmak günümüzde hiçbir şey ifade etmiyor!

Ne hayatın başlangıcı ne de sonu.

Tüm öğrencilere -üniversiteye yerleşmiş ya da yerleşememiş- başarı diliyoruz.

Ek yerleştirme döneminde yine önemli gelişmeleri aktarıyor olacağız…