‘18.DÜNYA ATLETİZM ŞAMPİYONASI’-2

Değerli atletizm severler,

Önceki yazımda 18. Dünya atletizm Şampiyonası’nı genel izlenimlerim üzerinden anlatmış dereceye giren sporcuları ve derecelerini paylaşmıştım. Şampiyona ile ilgili devam eden yazımda bugün şampiyonanın en dikkat çeken konuları ve çok konuşulan sporcularına değineceğim.

TAKIM SIRALAMALRI

A.B.D., Dünya şampiyonaları tarihindeki en başarılı şampiyonayı yaşadı ve yarışmaları 33 madalya (13 altın,9 gümüş,11 bronz) ile kapattı. Amerikalı bayan ve erkek takımları 4x400 m. bayrak yarışlarında double şampiyonluk yaşayarak “bayrakta 2 altın madalya rüyasını” gerçekleştirdiler.

Bu yılki yarışmalara cezalandırıldıkları için katılamayan Rus sporcuların yokluğu da, Amerikalı sporcuların madalya sayısının artışında önemli bir faktör olarak ortaya çıktı.

Son yıllarda madalya sıralamasının yanı sıra takım şampiyonluğu (Ranking tableveya placing system)  puanlaması da popüler hale geldi.

(Konudan uzak kalanlar için hatırlatıyorum: Ülkelerin puanları hesaplanırken ilk 3 sıralamanın dışında finale kalan atletlerin, 4, 5, 6, 7 ve 8. cilikte aldığı puanlarda eklenerek takım sıralaması ortaya çıkıyor. Örneğin A.B.D.’nin 13 A+9G+11B puanına ilaveten finallerde elde ettiği 5 dördüncülük+6 beşincilik+12 altıncılık+1 yedincilik ve 8 sekizincilik puanları eklenip toplanınca takım şampiyonluğunda 328 puanla birinci sırada yer alıyor. Türkiye ise ilk 3’te madalyası yok. Ersu Şaşma’nın sırıkla atlamada finalde 8.ci olması ile getirdiği 1 puanla 77.ci sırada yer alabiliyor.)

Takım Şampiyonluğunda da A.B.D. 328 puanla birinci sırada yer alırken, Jamaika 110 puanla ikinci, Etiyopya 106 puanla 3.sırada yer aldı.

(Yazarın notu: Hani kendilerine hiç değer verilmeyen, Avrupa ve Dünya şampiyonalarında aldıkları dereceler için, spor teşkilatı ve Atletizm Federasyonu tarafından bir tebrik mesajı veya telefonu ile bile hatırlanmayan masterler var ya, son olarak 29Haziran-10 Temmuz tarihlerinde Finlandiya’nın Tampere kentinde yapılan Dünya masterler şampiyonasında bayanlar 50 yaş yüksek atlamada 1.46 m atlayarak Dünya Şampiyonu olan Aycan Kurtcan ve 75 yaş 80 m. engellide 17.49 ile Dünya 2.cisi olan Dr. Murat Kaçar’ın getirdiği puanlarla 90 ülke arasında ülke şampiyonluğunda Türkiye’nin 49.cu sırada yer almasını sağlayan masterler var ya, duyup da duymamış gibi yapanlara, görüp te görmezden gelenlere, bilip de umursamayanlara hatırlatılır!)

Dünya şampiyonasında 4 atlet (3 bayan + 1 erkek) ikişer altın madalya kazandılar: Kimberly Garcia (Peru) bayanlar, 20 ve 35 Km. yürüyüş – Sydney Mc Laughin (A.B.D.) bayanlar 400 m. engelli ve 4x400 m. bayrak yarışı - Abby Steiner (A.B.D.) bayanlar 4x100 m. ve 4x400 m. bayrak yarışları - Michael Norman (A.B.D.) 400 m.ve 4x400 m. bayrak erkekler.

3 YENİ REKOR

Dünya şampiyonasında 3 yeni Dünya rekoru kırıldı: Bayanlar 400 m engellide Amerika’nın flaş isimlerinden Sydney Mc Laughin 50.68 ile yeni Dünya rekorunun sahibi olurken 2021 Tokyo olimpiyatlarında 51.46 ile sahip olduğu rekoru yeniledi.

A.B.D.’nden Tobi Amusen bayanlar 100 m engellide 12.12 ile birinci olurken Amerikalı Kendra Harrison’un 2016 yılında Londra Grand Prix’indeki 12.20’lik rekorunu da yeniledi. Amusen’in yarı finallerde  koştuğu 12.06 lık derece ise , rüzgarın 2 sa/km’nin üzerinde ölçülmesi nedeniyle yeni Dünya rekoru olarak kabul edilmedi.

İsveç’in altın çocuğu Armand Duplantis de şampiyonanın son gününde kendine ait 6.20’lik rekoru 6.21 ile yenilemeyi başardı.

Son Dünya şampiyonasının en büyük özelliklerinden biri de ülkelerin sosyo-ekonomik, siyasal hayatında ön plana çıkmaya başlayan 1996, 97, 98, 99 ve 2000 yıllarda doğmuş olan Z neslinin spor dünyasında da ağırlığını koymaya başlaması oldu.

Yine bu şampiyonanın bir önemli özelliği de sportif yaşamda adı sanı duyulmamış ülkelerin madalya ve takım sıralamasında gelişmiş ülkelerin arasında kendilerine yer bulmaları oldu. Peru 2 altın, Nijerya 1, Kazakistan 1 altın ile dünya şampiyonalarında ilk altın madalyalarını kazandılar. Ülke puanlamasında Burkina Faso 1 gümüş madalya: 7 puanla 47. sırada, Hindistan 1 gümüş madalya, 2 yedincilikle toplam 11 puanla 35. ci sırada yer aldılar. Pakistan, 5.lik ile 4 puanla 61.ci sırada, Fildişi Sahili 7.cilik ile 2 puanla 67.sırada, Samoa adaları 8. Cilik ile 1 puanla 76. sırada yer alıp, 1 puanla 77.sırada bulunan Türkiye’nin üzerinde yer aldılar.

ARMAND DUPLANTİS

Şampiyonanın en çok dikkat çeken atletleri Bayanlarda Venezuelalı Yulimar  Rojas ve İsveç’in altın çocuğu Armand Duplantis oldu. Son iki yılın bayan ve erkekte yılın sporcusu seçilen sporculardan Armand Duplantis (10.11.1999 doğumlu, 23 yaş, 1,81 m boyunda) 2020 yılında, Roma’da, 35 Dünya rekorunun sahibi Sergei Bubka’nın 26 yıldır kırılamayan 6.15’lik rekorunu kırdı. Armand ‘Mondo’ Duplantis, salonda da 6.20 ile Dünya rekorunun sahibi. 8 şubat 2020’de Polonya, Torun’da Avrupa salon şampiyonasında, 6.17 ile salon Avrupa rekorunu da kıran Mondo, Eugene’deki 6.21’lik atlayışı ile 2001 yılında Avustralyalı sporcu Dimitri Markov tarafından kırılan şampiyona rekorunu da yeniledi. Duplantis, bu rekoru ile 3’ü bu yıl olmak üzere toplamda 5 Dünya rekorunun sahibi durumunda. Bir gazetecinin dediği gibi “Gelecekte yapılacak bütün sırıkla atlama yarışmalarında tüm madalyaları bu çocuğun evine gönderebiliriz.”

Armand Duplantis’in bireysel gelişmesi:

2015, U18 Dünya Atletizm Şampiyonası,Kolombiya,5.30 m 1.ci,

2016, U20 Dünya Şampiyonası, Bydgoszcz, Polonya, 5.45m.,3.cü

2017, U20 Avrupa atletizm şampiyonası, Grosseto, İtalya, 5.65 m.,1.ci, 2017, Dünya Atletizm Şampiyonası, Londra, İngiltere, 5.50 m. ,9.cu,

Dünya Salon Atletizm Şampiyonası, Birmingham, İngiltere, 5.70 m., 8.ci,

2018, U20 Dünya Atletizm Şampiyonası, Tampere, Finlandiya, 5.82 m,1.ci (U20 DR),

2018 Avrupa Atletizm Şampiyonası, Berlin, Almanya, 6.05m,1.ci,

2019 Dünya Atletizm Şampiyonası, Doha, Katar, 5.97 m. 2.ci,

2019 Dünya Salon atletizm Şampiyonası, Torun, Polonya, 6.17 m., 1.ci (DR)

2020 Avrupa Salon Atletizm Şampiyonası, Glascow, İskoçya, 6.18 m. 1.ci (DR),

2020 Diamond Lig, Roma ayağı, İtalya, 6.15 m., 1.ci

2021 Tokyo Olimpiyatları, 6.02 m., 1.ci.

Duplantis, Dünya Atletizm Birliği (WA) tarafından 2020 yılının en iyi erkek atleti seçildi.

YULİMAR ROJAS

Bayanlarda son yılların flaş ismi Venezuelalı Yulimar Rojas (27 yaşında doğum tarihi: 21.10.1995, boy1.92m) Dünya şampiyonasındaki 15.47 m.’lik atlayışı ile bu yılın en iyi derecesini yaparak altına uzandı. Dünya Atletizm Birliği (WA) tarafından 2020 yılının en iyi bayan atleti seçilen Rojas, 2021 Tokyo Olimpiyatlarındaki  15.67 m.’lik derecesi ile Dünya rekorunun da sahibi. Yulimar Rojas’ın bireysel en iyi dereceleri: 100 m:11.94 (2013), yüksek atlama:1.87 m. (2014), açık saha uzun atlama: 6.93 m (2022), Salon uzun atlama: 6.81 m. (2022), açık saha 3 adım atlama: 15.67 m. (DR) Tokyo olimpiyatları(2021), salon 3 adım atlama: 15.74m. (DR).

SYDNEY MC LAUGHİN

Genç neslin önde gelen isimlerinden biri de bayanlar 400 metre engelde yarışan Sydney Mc Laughin (Doğum tarihi: 7.8.1999, 23 yaşında, boy:1.75m). 2021 Tokyo Olimpiyatları’nda bayanlar 400 metre engelli 51.46 derecesi ile Dünya rekoru kırarak kazanan Mc Laughin, atletizme 2013’de koç Mike Mc Cabe ile  çalışarak başladı. 2020’de  antrenör değişikliği yaparak ünlü koç  Bop Kersee  ile çalışmaya başladıktan sonra sadece 400 ve 400 m. engele odaklanıp hızlı bir gelişme gösterdi.

En iyi dereceleri: 100 m: 11.07(2018), 200 m: 22.39 (2018), 400 m: 50,07 (2018), 400 m. engelli, Tokyo Olimpiyatları, 51.46 (DR, 2021), salon, 400 m: 50.86 (2018), 200 m.22.68 (2018).

Bireysel aldığı madalyalar: Dünya Yıldızlar Atletizm Şampiyonası, Cali, 400 m. engelli, 1.cisi. 2019 Dünya atletizm şampiyonası ,Doha, Katar, 400 m. engelli 2.cisi. 2019 Diamond lig, 400 m. engelli 2.cisi. 2019 Dünya Atletizm Şampiyonası, Doha, 4x400 m. altın. 2020, Tokyo Olimpiyatları, 400m. engelli: 51.46 (DR), altın. 2021,TokyoOlimpiyatlarıi 4x400 m. bayrak, altın.

Mc Laughin, 2022’de Eugene’de düzenlenen A.B.D. Şampiyonası’nda Tokyo’da 51.46 ile kırdığı Dünya rekorunu,51.41 e taşıdı ve Temmuz 2022’de Eugene’deki Dünya atletizm şampiyonası’nda  50.68’e taşıyarak  son 13 ayda  4. defa Dünya rekoru kırma başarısı gösterdi. Mc Laughin, herhalde antrenör (koç) değişikliğinin bir atlete ne kadar faydalı olabileceğinin Dünya’daki en iyi örneklerinden birisi. Önümüzdeki yıllarda onun adını herhalde pistlerde sıklıkla işiteceğiz.

NOAH LYLE

Eugene’de 200 m.’de Dünya şampiyonu olan  Noah Lyle (A.B.D., Doğum tarihi 18.7.1995, 27 yaşında, boy:1.80m,kilo:70 kg.).

İlk olarak  Diamond lig yarışmalarında  Ramil Guliyev’in yanında koşarken seyretmiş ve rahat temposu ve uzun fuleleri ile yarışı  açık ara kazandığında, gelecekte yeni bir yıldız doğuyor diye düşünmüştüm. Beni mahcup etmedi. Dünya Şampiyonası’nda 200 m. finalinde elde ettiği 19.31’lik derecesi ile Dünyanın gelmiş geçmiş en iyi 3. derecesini elde ederken (En iyi 1.ci derece Usain Bolt (Jamaika), 19.19 (DR), en iyi 2. ci derece Yohan Blake (A.B.D), 19.26) şampiyonanın madalyalı en genç atleti olma unvanını da ele geçirdi. Bu ismi Michael Johnson gibi gelecekte çok duyacak ve başarılarına şahit olacaksınız. Büyük bir yetenek dev adımlarla geliyor.

Noah’ın gazetelerde sansasyon yaratan şöyle bir anısı da var: 2020’de Diamond ligin Zürih ayağında, 200m.’de 18.90’lık derecesi ile tüm otoriteleri şaşırttı ve efsane Usain Bolt’un 19.19’luk Dünya rekorunu 0,3 saniye geliştirdiğini düşünerek  büyük sevinç gösterileri yaptı ise de daha sonra parkurun ölçümünde  185 metre koştuğu  ortaya çıktı  ve rekor anonsu iptal edildi. 2019 da Doha’da 200 m.’de ilk Dünya şampiyonluğu unvanını ele geçiren Noah, Tokyo Olimpiyatlarında bronz madalya ile yetindikten sonra, Eugene’de 2.defa Dünya şampiyonu olma başarısını gösterdi. Noah’ın 100 m.’deki en iyi derecesi 9.86, salon 200 m.’deki en iyi derecesi de 20.63.

Noah Lyle’ın bireysel gelişme tablosu:

2016, U20 Dünya atletizm şampiyonası,100 m:10.17, 1.ci,

2017 Diamond lig, Şanghay ayağı, 200 m: 19.90, 1.ci,

2019 Diamond lig, Eugene ayağı, 200 m: 19.69, 1.ci,

2019, Diamond lig, Şanghay ayağı: 100 m: 9.86, 1.ci

2019 Diamond lig, Lozan ayağı: 200 m: 19.50, 1.ci

2022 Dünya atletizm şampiyonası, Eugene, A.B.D., 200 m: 19.31, 1.ci.

MALAİKE MİHAMBO

Almanların Afro-Alman sporcusu Malaike Mihambo (28 yaşında, boy:1.71 m, kilo:58 kg.).

Mihambo, Eugene’de, daha önce Doha’da kırdığı 7.30 m.’lik kendine ait Dünya rekorunu yenileyemedi ama 7.12 lik derecesi ile Dünya şampiyonluğunu kazanıp altın madalyayı boynuna taktı.

Malaike Mihambo’nun bireysel gelişme çizelgesi:

2018 Avrupa Atletizm Şampiyonası, Berlin, uzun atlama: 6.75 m, 1.ci,

2019 Dünya atletizm şampiyonası, Doha, Katar, uzun atlama: 7.30 (DR), 1.ci,

2021 Tokyo Olimpiyatları, uzun atlama: 7.00 m., 1.ci,

2021 Avrupa salon şampiyonası ,Torun-Polonya, uzun atlama: 6.88 m., 2.ci,

2022 Dünya atletizm şampiyonası, Eugene, uzun atlama: 7.12 m., 1.ci.

KEVİN MAYER

Ünlü çizgi roman kahramanı Süpermen’in yeryüzündeki canlı temsilcilerinin atletizmde dekatloncular olduğunu hep düşünmüşümdür. Gerçekten de Dünya’nın yeni Süpermen’i, Fransızların son yıllardaki en yetenekli ismi Kevin Mayer(Doğum tarihi: 10.2.1992, 30 yaşında, boy:1.85 m, ağırlık:82kg),Dünya şampiyonasında dekatlonu 8816 puanla kazanırken büyük bir başarıya imza attı ve 2019’da Doha’da aldığı altın madalya sayısını, Eugene’de 2’ye çıkardı.

Mayer, 9126 puanla Dünya dekatlon şampiyonu, Aynı Zamanda Dünya’da dekatlonda 9000 puan barajını geçen ilk ‘Süpermen’.

Şampiyonanın en ilginç olaylarından biri de 3000 metre engelli yarışında atletlerin yanında çimlerin üzerinde omuzunda kamerası ile çekim yapmak için koşan bir  kameramanın heyecandan atletlerin arasına girmesi oldu. Allah’tan atletler tempolarını bozmadan, birbirleri ile çarpışmadan ve zaman kaybına yol açmadan yarışı bitirdiler de büyük bir skandal  olmadı.

NEREDESİN WARHOLM?

Gözlerimiz 400 metre engelli finalinde her yarışta birbirleri ile kapışan Alison Dos Santos ve Roi  Benjamin’in yanında Norveç’in harika çocuğu Karsten Warholm’u (Doğum28.2.1996, 26 yaşında, boy1.87 m.) aradı. 2017 Londra Dünya şampiyonası, 2019 Doha Dünya şampiyonası, 2021 Tokyo Olimpiyatlarının altın çocuğu ve 45.94 ile Dünya rekorunu elinde bulunduran Karsten Warholm (Warholm aynı zamanda 300 metre engellide 33.26 ile Dünya rekorunun, 400 metrede de 44.87 ile Norveç rekorlarının da sahibi.) Eugene’de olmayınca yarış Brezilyalı Dos Santos ve Amerikalı Roi Benjamin arasında geçti. Alison Dos Santos 46.29 ile birinci olurken, Batı Hint Adalarının ünlü kriket oyuncusu Benjamin’in oğlu olan Amerikalı Roi Benjamin, Tokyo’da, Warholm’un arkasından 46.17 ile ikinci olurken, Dünya şampiyonasında da Santos’un arkasından 46.89 ile ikincilikte kaldı.

Bakalım Ağustos’ta Münih’te yapılacak Avrupa Şampiyonası’nda Warholm’u pistlerde seyredebilecek miyiz?