Keramet atletlerde mi, ayakkabılarda mı?

Atletizmde bazı branşlarda eşik dereceler vardır. Tüm atletler bu baraj derecelerin altına inmek isterler ve hayal ederler.

Örneğin 100 metrede 10 saniyenin, 200 metrede 20 saniyenin, 400 metre engellide 46 saniyenin, yüksek atlamada 2.40 metrenin, uzun atlamada 8.00 metrenin, dekatlonda 8000 puanın.

Bu dereceler, yapabilen atleti süper sporcular kategorisine çıkartır. Maratonda da 42 kilometreyi 2 saatin altında koşmak tüm maraton koşucularının hayalini süsler.

Atletizm dünyası, önce 24 Eylül 2023’de, Etopyalı Tigist Assafa’nın Berlin maratonunda, bayanlarda, koştuğu 2.11.53’lük yeni dünya rekoru haberi ile çalkalandı. Bundan 2 hafta sonra ekim ayında Kenyalı Kevin Kiptum’un Chicago maratonunda koştuğu 2.00.35 derecesi ile dünya rekoru kırarak kazandığı yarıştan sonra, “Acaba kim maratonda 2 saatin altında koşacak?” sorusu zihinleri meşgul etmeye başladı.

Aslında maratonda 2 saatin altı koşuldu. Kiptum’dan önce maraton dünya rekorunun 2.01.09 ile eski sahibi olan Kenyalı atlet Eliud KİPCHOGE, Ekim 2019’da, Viyana’da, rekor denemesi yapması ve sakatlanmasını önlemek için özel olarak dizayn edilmiş, NİKE’ın şu anda 10 bin TL. fiyatla genel satışta olan “Air zoom Alphafly next %2”  adlı ayakkabısı ile katıldığı Prater Parkındaki parkurda, yarışı, 1 saat 59 dakika 40.2 saniyede bitirdi. Kipchoge, bu parkuru 41 kişi ile birlikte koştu. Tavşan atlet kullandı ve önlerinde bir araba refakatinde yarışı bitirdi. Yarıştan sonra da “Maratonu 2 saatin altında koşmayı gerçekleştiren ilk kişi oldum. İnsanın sınırlarının olmadığını göstermek için bu yarışı koştum” dedi.

Gerçi parkur, Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği standartlarına uymadığı için elde ettiği derece dünya rekoru olarak tanınmadı ama Kipchoge, maratonun 2 saatin altında koşulamayacağı efsanesini yıkan atlet olarak tarihe geçti.

Kiptum ve Assafa’nın muhteşem dereceleri, sadece yarışmalarda değil spor ayakkabıları dünyasında da teknolojik bir rekabet olduğunu ortaya çıkardı. Bayanlarda Etopyalı, 29 yaşındaki Tigist Assafa, 2saat 11 dakika 53 saniye ile maratonda Kenyalı Brigid  KOSGEİ’nin 2 saat 14 dakika 4 saniyelik rekorunu tarihe gömerken, ayağında sadece bir yarışta kullanılabilen 500 dolarlık yeni süper ‘Adidas Adizero Pro Evo 1’ markalı ayakkabısı vardı.

Bundan 2 hafta sonra, 23 yaşındaki Kenyalı Kelvin KİPTUM (Boy: 1.80 metre, ağırlık: 65 kilogram) Chicago maratonunda, vatandaşı Eliud KİPCHOGE’nin 2 saat 1 dakika 9 saniyelik dünya maraton rekorunu, 2 saat 00 dakika 35 saniye ile kırarken, ayağında NİKE’ın karbon tabanlı prototip ‘Air Zoom Alpha Fly Nexy, % 2” adlı ayakkabısının aynı isimli geliştirilmiş bir sonraki versiyonu vardı. Bu süper ayakkabının özelliği, orta tabanın içine gömülmüş ve genellikle karbondan yapılmış sert bir plaka veya çubukların olması ile birlikte, bu ayakkabıyı giyen atleti ileri itmek için kavisli bir orta taban desteğinin de olması.

Chicago maratonunda erkeklerde ikinci olan Benson KİPRUTO’nun ayağında Dünya bayanlar maraton şampiyonu Etopyalı Assafa’nın giydiği Adidas’ın “Adizero pro Evo 1” modeli olmasına rağmen Kiptum’un 3 dakika gerisinde yarışı bitirmesi.

Bu durum, insanın aklına “Acaba keramet ayakkabılarda mı?” sorusunu getiriyor. Tabii bir başka görüş te, maratonda da EPO veya anabolik steroidler gibi doping maddelerinin kullanılıp kullanılmadığı sorusu?

Ama tüm bu bilgileri ve sonuçları özetlersek; daha genç olan Kiptum’un, Kipchoge’ye karşın maratonda 2024 Paris olimpiyatlarında ve Berlin, Londra, Chicago maratonlarında, 2 saatin altında yarış bitirme şansının daha yüksek olduğu yönünde.