UBS’in avatarları, bizim beyaz yakalar ve yapay zekâ gerçeği

UBS Bankası’nın İsveç ofisi, dijital dönüşüm trenine atlayıp makinisti de AI yapınca, biz de biletimizi alıp bu garip geleceğin vagonlarında gezinelim dedik. Finans dünyası analist raporlarını artık sıkıcı PDF'lerden çıkarıp, adeta TikTok çağının borsacılarına uygun hale getiriyor. "Short squeeze" mi? Artık onun da kısa videosu var!

UBS, analistlerini artık sadece maaş bordrosunda değil, piksellerde de barındırıyor. OpenAI’nin dil modelleriyle donatılan ve Synthesia’nın avatar teknolojisiyle ete kemiğe (ya da byte ve piksele) bürünen bu dijital kopyalar, kısa videolarla rapor sunuyor. Şimdilik yalnızca yüzde 5’lik bir analist kesimi bu projeye gönüllü olmuş. Demek ki çoğu, yapay zekânın gölgesinde mimiklerinin düzleşmesinden endişeli.

Amaç belli: Müşteri artık uzun uzun yazı okumuyor. Verin ona 90 saniyelik videoyu, öğrenmesi gerekeni öğrensin, üstüne bir de hoş avatar mimikleriyle eğlensin. Stüdyoya git, ışık ayarla, kravat düzelt derdi yok. Analistler yazıyor, AI konuşuyor. Sanki George Orwell analist olsaydı, tam da böyle bir şey uydururdu.

Peki bu teknoloji nasıl çalışıyor? Analist bir senaryo yazıyor. Sistem, analistin sesi, yüzü ve mimikleriyle konuşan bir avatar üretiyor. Her videoda da kibarca uyarı geçiyor: "Bu içerik yapay zekâ ile oluşturulmuştur." Yani kimse sizi kandırmaya çalışmıyor; avatarlar gerçek kişilerin yerine geçmiyor, sadece onların dijital temsilcileri olarak iş görüyor.

Elbette aksanlar düzleşiyor, jestler bazen ruhsuz kalıyor. Ama kim takar bunları, eğer müşterinin ilgisini çekebiliyorsa? Finans dünyasında empati değil, etki puanı yüksek. UBS’in 5.000 video hedefi var, ama mevcut kapasite 1.000 ile sınırlı. Şimdilik AI avatarlar fazla mesai yapamıyor, ama ileride onlar da sendikaya girerse şaşırmam.

İşin ilginç yanı, bu avatarlar artık sadece rapor sunmuyor; karaktere de sahipler.

Dördünü şahsen eğittim

Biri piyasa yorumlarında Sherlock Holmes kadar titiz, diğeri adeta bir İsveçli minimalist gibi konuşuyor, bir tanesi sanki borsa yerine stand-up sahnesine çıkmalıymış, bir diğeri de veri analizi yaparken gözünü bile kırpmıyor. Avrupa bu avatarlarla geleceği şekillendiriyor; bizim beyaz yakalılar ise hâlâ "Ne yapayım ya, nolcak bu yapay zekâ" diye ofis kahve köşelerinde dertleniyor.

İsveç cephesine baktığımızda, buradaki UBS ofisi de bu yeniliğe sırt çevirmemiş. Dijital içeriklere alışkın müşteriler için bu avatarlar, sıcak analizleri soğuk veriyle birleştirmenin en yeni yolu gibi duruyor. Yani artık kahvenizi yudumlarken “merkezi bankanın faiz kararı”nı, pikselleşmiş bir İsveçli analistten dinleyebilirsiniz.

UBS’in bu adımı, finans dünyasında hem şeffaflık hem verimlilik açısından yeni bir sayfa açıyor. Ama biz yine de insan analistlerin yerini tamamen avatarların almasını istemeyiz. Zira hiçbir yapay zekâ, bir kahve molasında edilen dedikodunun, ya da sunumda açılan PowerPoint’in yanlışlıkla animasyonla dönmesinin sıcaklığını veremez.

Sonuç? Analistlerin dijitalleşmesi kaçınılmazsa, en azından gülümseyen bir avatarla olsun. İnsanlığın yerini robotlar değil, insan kokan piksel avatarlar alsın. Finansal distopyada bile biraz mizah, biraz mimik iyidir.